10 Yaşındaki Kosova’da son durum

  Rifat Sait 24.Dönem İzmir milletvekili BASAM (Balkan Stratejik Araştırmalar Merkezi) Başkanı Mail: rifatsait@balkangunlugu.com  Twitter:  @saitrifat Facebook: www.facebook.com/rifat.sait instagram: rifat.sait   Dost ve kardeş ülke Kosova Cumhuriyeti iki gün önce 17 Şubat’ta 10. Yaş gününü kutladı. Yanlış hatırlamıyorsam 115 ülke Kosova’yı tanıdılar. Uluslararası kuruluşlardan UNESCO’da yapılan oylamada Kosova kıl payı tanınmadı. Ama Uluslararası Dünya Futbol federasyonları birliği FİFA, Kosova’yı kabul ederek şampiyonalara dâhil etti. Hatta Kosova, geçen yıl A milli Futbol takımızın grubunda yer aldı. Kosova aynı zamanda Güneydoğu Avrupa Ülkelerinin Parlamento Asamblesi’ne (SEECP) üye ülke. Ancak Kosova, yıllar ilerledikçe Birleşmiş Milletler (BM) üyeliği ve Avrupa Birliğine (AB) entegrasyon gibi ülkenin gelişimi için elzem meselelerde sonuç alamamaktan dolayı "hayali kurulan devlet olamama" yorumlarına da neden oluyor. En önemli mesele Sırbistan ile anlaşabilmek. Bu sorun çözülürse, Sırbistan ve dolayısıyla Rusya, engeli kalkacak ve tam bir ülke statüsüne geçilebilecek. Aslında Kosova’nın 10 yıl önceki Sırbistan ile olan ilişkilerini bugünkü ile karşılaştırdığımızda bugün çok pozitif durumda olunduğu görünür. Fakat yine de daha zaman var. ABD’nin Kosova’daki etkisi Balkanlar, Avrupa ve ABD için büyük öneme sahip bir bölge. Tabii Türkiye için de. Kosova ise Balkanların adeta kalbi gibi. ABD’nin Kosova’da Avrupa’nın en büyük askeri üssü olan Bond stell’i inşa etmesi boşuna değil. Diğer yandan Kosova’nın Arnavutluk ile ilk planda ticari alanda birleşmesi ve adeta tek bir ülke gibi olmayı düşünmesi son derece stratejik bir vaka. Bu durum bazılarını çok endişelendiriyor. Ancak Kosova, ABD’nin Avrupa’daki gözdesi. Amerika’nın Kosova’ya ciddi destekleri var ama aynı şekilde Kosova için son sözü ABD söylüyor. Yani bölgede ABD’nin bilgisi dışında bir şey olmaz. Karadağ ile yaşanan sınır anlaşmazlığı Kosova için büyük önem taşıyan bir başka mesele de Karadağ ile 26 Ağustos 2015'te imzalanan Sınırın Yeniden Belirlenmesi Antlaşması'nın yürürlüğü sokulması. Zira AB'li yetkililer yaptıkları açıklamalarda vize serbestisinin ancak bu anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle mümkün olabileceğini belirtiyor. Antlaşma, Karadağ tarafınca onaylansa da Kosova'da geniş çaplı tepkilere yol açması nedeniyle henüz bir onay söz konusu değil. Karadağ ile olan bu durum Kosova iç siyasetinde tartışmalar oluşturuyor. Başta vetevendosje partisi Karadağ’a toprak verilmesine şiddetle karşı duruyor. Türkiye-Kosova ilişkileri Kosova’da yaklaşık 18 bin kadar Türk yaşıyor. Diğer yandan Türkiye’de neredeyse Kosova’nın mevcut nüfusundan daha fazla Kosovalı yaşıyor. Kosova’yı fetheden Osmanlı sultanı, Sultan Murad’ın türbesi Kosova’da bulunuyor. İstiklal marşımızın yazarı merhum Mehmet Akif Ersoy’un babası Kosovalı bir Arnavut.  Kosova’da Türklerin sahip olduğu bir bakanlık, 2 bakan yardımcısı, iki milletvekilliği ve bir belediye başkanlığı var. Kosova’daki Türk yatırımlarının toplam değeri 1 milyon doları geçiyor. Özellikle bankacılıkta ileri durumdayız. Ziraat Bankası, İş Bankası, TEB ve Çalık grubuna ait BKT Bankası Kosova’da faaliyette. Başkent Priştina’daki ülkenin tek havalimanını bir Türk firması Limak işletiyor. BM Barış gücü nezdinde Türk askerleri de ülkede görev yapıyorlar. Türkiye’nin Kosova’ya dost ve kardeşçe bir yakınlığı var. Kosova’da faaliyetteki Yunus Emre enstitüleri ve TİKA ülkeye büyük hizmetler veriyor. Türkiye için Kosova’nın önemi çok büyük. Kosova’yı ilk tanıyan ülkelerden biri de Türkiye. Tüm bunlara rağmen Türkiye ile Kosova arasında bazı istenmeyen hadiseler yaşanmıyor değil. Maalesef Kosova’da hala terörist Feto okulları faaliyetlerini sürdürüyor. Bu konuda ABD’nin etkisi olduğu biliniyor. Aramızdaki diğer bir olumsuz durum, Serbest Ticaret anlaşmasının Türkiye meclisinde onaylanmasına rağmen Kosova’da hala onay beklemesi. Geçenlerde Prizren kentinde bir takım kişilerce Kürt gecesi düzenlenmek istenmiş ama Kosova polisi buna izin vermemişti. Geçen yıl Prizren’deki Türk konsolosluğuna yapılan saldırının yıldönümünde bu yıl da maalesef yine aynı şehir Prizren’de Türk bayrağına meczup biri tarafından yapılan çirkin saldırı hepimizi çok üzdü. Bütün bunlar kabul edilemez şeyler. Evet, bunlar belki münferit çirkin girişimler, tüm Kosova’yı bağlamaz ancak devamı gelmemesi gerekir ve bu çirkin şeyleri yapanların daha ağır cezalarla cezalandırılması gerekir. Her şeye rağmen umutluyuz. Kosova bizim kardeş ülkemiz. İnşallah her şey düzelecek. Bu vesileyle ben de Kosova’nın 10.Bağımsızlık yıldönümünü kutluyorum.