2030’a kadar dünya genelinde yaşlı nüfus gençleri geçecek

AA ANKARA (AA) - Yaşlanan dünya nüfusunun problemlerinin ele alınması, yaşlıların sıhhat, toplumsal ve ekonomik açıdan şartlarının uygunlaştırılması ve bu hususta farkındalık oluşturulması hedefiyle Birleşmiş Milletlerin (BM) 1990'da aldığı kararla 1 Ekim "Dünya Yaşlılar Günü" ilan edildi. AA muhabiri, gün hasebiyle dünyanın yaşlanan nüfusuna ait bilgileri derledi. BM tarafından yapılan son kestirimler, global nüfusun 2030 yılında yaklaşık 8,5 milyara, 2050 yılında 9,7 milyara ve 2100 yılında ise 10,4 milyara ulaşacağını gösteriyor. 2030 yılına gelindiğinde global çapta 65 yaş ve üzerindekilerin sayısının genç nüfusu geçeceği ve yaşlı nüfusun 5 yaş altı çocuk nüfusunu ikiye katlayacağı varsayım ediliyor. Genç nüfus, BM tarafından 15-24 yaş arasındakileri tanımlamak için kullanılıyor. Dünya genelinde 65 yaş ve üzeri bireylerin sayısının iki kattan fazla artarak 2050 yılında 1,6 milyara ulaşacağı öngörülüyor. Bu öngörünün gerçekleşmesi durumunda yaşlılar dünya nüfusunun yüzde 16'sından fazlasını oluşturacak. Yaşlı nüfus olarak görülen 65 yaş ve üzerindekiler 1950'de dünyadaki 20 şahıstan 1'ine, 2021'de 10 şahıstan 1'ine tekabül ediyordu. 2050'de bu yaş kümesinin dünyadaki 6 bireyden 1'ini oluşturacağı iddia ediliyor. En yaşlı nüfus Asya ve Avrupa'da BM'nin 2023 Dünya Toplumsal Raporu'na nazaran Asya ve Avrupa, dünyanın en yaşlı nüfuslarına mesken sahipliği yapıyor. En yaşlı nüfusa sahip ülkelerin başında nüfusunun yüzde 30'u 65 yaş ve üzeri olan Japonya yer alıyor. Japonya'yı yüzde 23 ile İtalya takip ediyor. Akabinde gelen Finlandiya, Portekiz ve Yunanistan'daki yaşlı oranı ise yüzde 22 civarında seyrediyor. Öte yandan Çin'in Hong Kong Özel İdari Bölgesi ile Güney Kore'deki yaşlı nüfusun yüzde 40'a vararak Japonya'yı geçeceği düşünülüyor. 65 yaş üstü nüfusun yüzde 21'e ulaştığı Yunanistan, İtalya, Malta, Portekiz ve İspanya üzere ülkeleri içeren Güney Avrupa, "dünyanın en yaşlı bölgesi" olarak nitelendiriliyor. Gelişmekte olan ülkelerde yaşlı nüfus artıyor Ancak nüfusun yaşlanması, gelişmekte olan ülkelerde gelişmiş ülkelerde olduğundan daha süratli ilerliyor. 2050 yılına kadar dünyadaki yaşlı nüfusun büyük çoğunluğunun gelişmekte olan ülkelerde bulunması bekleniyor. Gelişmiş ülkelerin birden fazla, nüfusun büyük kısmını oluşturan yaşlıların toplumsal muhtaçlıklarını karşılamak için uzun müddettir siyasetler üretiyor. Gelişmekte olan birçok ülke ise süratle yaşlanan nüfusun muhtaçlıklarını karşılayacak altyapıya sahip değil. Bu nedenle gelişmekte olan ülkelere yaşlanan nüfusun gereksinimlerine karşı harekete geçmesi daveti yapılıyor. Yaşlanan nüfusa yönelik siyasetlerin gözden geçirilmesi isteniyor 1 Ekim "Dünya Yaşlılar Günü" kapsamında her yıl makul bir tema çerçevesinde konferanslar ve etkinlikler düzenleniyor. BM tarafından bu yıl 34'üncü defa kutlanan Dünya Yaşlılar Günü'nün 2024 yılı teması "Onurlu Yaşlanma: Dünya Genelinde Yaşlı Bireyler için Bakım ve Takviye Sistemlerinin Güçlendirilmesinin Önemi" olarak belirlendi. Yaşlanan nüfusa sahip toplumların, giderek yaşlanan nüfusa ahenk sağlaması ve bu yaş kümesi için muhtaçlık duyulan toplumsal ve fizikî çevreyi oluşturması gerekiyor. Nüfusun yaşlanması ile bilhassa bunama üzere rahatsızlıkları olan yaşlılar için sıhhat, bakım ve toplumsal hizmetlere olan talep kıymetli ölçüde arttı. Bu kapsamda, bakım altında olan yaşlıların haklarının korunması, onuruna, inançlarına, gereksinimlerine ve mahremiyetlerine hürmet gösterilmesi ve bu tip yaklaşımların teşvik edilmesi hedefleniyor. BM, ileri yaştakilere yönelik bakım ve refakat sistemlerini güçlendirilen siyasetlerin oluşturulması ve bu husustaki mevzuatların yine gözden geçirilmesi davetinde bulunuyor.
Muhabir: Ecem Şahinli Ögüç