Bu yazıyı kaleme aldığım tarih 27 Aralık 2020. 36 yıl önce bu tarihte Bulgaristan Kırcaali ilin Mestanlı kasabasında Türk halkı ikinci gün Bulgar ve Hıristiyan olmak istenmediklerini köylerden inerek sokakları doldurarak kararlı bir şeklide haykırıyordu. Böylece Mestanlı halkı iki gün 26 ve 27 Aralık’ta Bulgar askerinin silahlarına karşı bağrını açıp dünya duyabilecek şekilde Bulgar ve Hıristiyan olmak istemediklerini haykırmışlardı. Mestanlı rejime toplam 9 şehit vermişti. 25 Aralıkta Kirli, Kayalıoba köyünde Bulgar milisin silahından çıkan kurşunla dedesinin ensesinde oturan Türkan bebek şehit düştü. 27 Aralık’ta Bulgar milisleri tutuklamalara başlamıştı. İki cip dolusu sivil bizim evi de basmışlardı. Evin her köşesini aradılar. Evi talan ettiklerinde bir şey bulamadıklarında beni cipin birine bindirip çalıştığım furgon ofisine götürdüler. Burada da bir şey bulamayınca milis dairesine götürerek ellerimi arkama bağlayarak duvarın dibine diktiler. Sabah beşte Volga araba modelle beni Sofya Razvigor Popov No 1 adresine teslim ettiler.
Aynı akşam Mestanlı’dan İzet Güner
Bürhan Mutlu
Halil Kahraman
Mümün Köseömer ile
Abdullah Veli de tutuklanıp aynı devlet güvenlik binasına getirildi. 31 Aralık’ta da Osman Salifoğlu ile Mustafa Ömer de tutuklanıp Sofya’ya getirildiler.
Mustafa Ömer Kırcaali Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde 1985 yılında şehit edildi. Cenazesi milis eşliğinde sandık içinde kimselere gösterilmeden ailesinin nezaretinde Mestanlı Ayvalı köy mezarlığına defnedildi.
Osman Salifoğlu ağır işkencelere dayanamayıp sağlığını kaybediyor. 2014 yılında kansere yenik düşüp ahrete göç ediyor. Bulgaristan’da 1984,1989 yılları arasında Türk asıllı Bulgaristan vatandaşları benliklerini korumak için ciddi sınavdan geçmişlerdi. 1989 yılı 300 binden fazla Türk, Bulgar komünist rejimi tarafından Avrupa ve Türkiye’ye göçe zorlanmıştı. Birkaç yıl içinde bu rakam yarım milyonu aşacaktı. 1990 yılında Bulgaristan’ın Varna şehrinde Türkler tarafından HÖH kuruldu. Türkler top yekun kurulan harekete destek vermekteydi. Artık bu destek minimuma indi bana göre. 1984 1989 Türkler 1963 yılı ve sonrası Müslüman Pomakların benliklerini korumak için verdikleri mücadele ve şehitler BOŞUNA mıydı sorusu geliyor insanın aklına.
Bulgaristan’a demokrasinin hakim olduğu 30 yıldan bu yana Türk ve Pomak Müslümanlarının hayatlarında ne gibi değişiklikler oldu. Seçme ve seçilme hariç. Bulgar devletinin kurumların tepelerinden hala Türkler sokulmuyor askeriyeye zaten izin yok. Türklerin çocukları resmi okullarda anadil zorunlu programda eğitim alamıyorlar, dinden uzak yetiştiriliyorlar. Komünist rejim tarafından el konulan vakıf malları hala iade edilmiyor. Şehit Mustafa Ömer hayatını çocuklar anadil eğitimi kesintisiz almaları, dininden uzak kalmamaları, vakıf malların şartsız iadesi için gelecekte hiç bir Bulgar liderin silah zoruyla isim değiştirmeyeceğinin anayasada garanti altına alınması için hayatını verdi. Sadece Mustafa Ömer değil bütün şehitler ve ayaklanmalarda yer alan Türkler ve Müslüman Pomakları Bulgar askerin silahların namluların önüne gözlerini kırpmadan durup hayatlarını hiçe saydılar.
Bu gün aynı geçmiş 30 yıllardaki gibi HÖH yönetimi siyasi çıkarlar için çekinmeden şehitlerin anıtlarına çelenk bırakıyorlar. Anadil propaganda yasağı Bulgar devleti tarafından kaldırılması için HÖH gençlik kolları başkanı ve AP milletvekili İlhan Küçük Avrupa Parlamentosu’na dilekçe vermesi hareketin 30 yıllık değişmeyen yolunda kayma mı oluyor sorusu da daha sık sorulan sorulardan biri. HÖH yönetiminin 30 yıldan bu güne kadar Türklerin var olmak mücadelesinde uzak durduğu politikasından vazgeçerek aktif politika yapması beklenmekte. Kaybettiği 90 ruhuna dönmeye başarırsa parlamentoda ana muhalefet partisi olarak yerini kesin sabitleyebilir. Bu tamamen bundan sonraki izleyeceği politikaya bağlıdır.
