AB, Orban’ın Rusya ziyaretine reaksiyon olarak Budapeşte’deki toplantıyı Brüksel’e aldı

AA ANKARA (AA) - Avrupa Birliği (AB) Dış Bağlantılar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, dönem başkanı Macaristan'ın Başbakanı Viktor Orban'ın "barış misyonu" ismiyle gerçekleştirdiği Rusya ve Çin ziyaretlerine "sembolik tepki" olarak, bir sonraki gayriresmi dışişleri ve savunma bakanları toplantısının Budapeşte yerine Brüksel'de yapılmasına karar verildiğini söyledi. Borrell, Brüksel'de düzenlenen AB Dışişleri Bakanları Toplantısı sonrası basına açıklamada bulundu. "Orban ve hükümetinin söylediğinin bilakis AB'nin savaş yanlısı siyaset gütmediğini" söz eden Borrell, "Biz bunu şiddetle reddediyoruz. Macaristan Başbakanı ve Macaristan Dışişleri Bakanı tarafından yapılan açıklamaları ve uygulamaya konulan hareketleri tahlil ettik ve tek bir istisna dışında tüm üye ülkelerin bu davranışı çok eleştirdiğini söyleyebilirim." tabirini kullandı. Borrell, AB'nin Ukrayna konusundaki konumunun net olduğunu vurgulayarak, "AB, uzunca bir müddettir Brüksel'deki tek barış planı olan (Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir) Zelenskiy'nin barış formülünü desteklemektedir ve desteklemeye de devam edecektir." dedi. Savaştan taraf olanın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin olduğunu tabir eden Borrell, kelamlarını şöyle sürdürdü: "Savaş yanlısı olan tek kişi, rastgele bir görüşme ve ateşkes için ön şart olarak Ukrayna'nın bölünmesi ve cezalandırılması davetinde bulunan Putin'dir. Her gün binlerce füze, insansız hava aracı ve bombalar, daha fazla askeri atak olacağına dair ikazlar gönderiyor. Bu yüzden savaş yanlısı olan hakkında konuşmak istiyorsanız Putin hakkında konuşun, AB hakkında değil." Orban'ın "barış misyonu" olarak nitelediği 5 Temmuz'daki Rusya ziyaretini de eleştiren Borrell, "Adil ve kalıcı bir barış için Ukrayna'nın özgürlüğünü ve bağımsızlığını korumak ve savaşın başlamasından bu yana işlenen pek çok savaş hatasının hesabının sorulmasını sağlamak gerekir. Bu temel asılları göz arkası eden rastgele bir kelamda barış misyonu, günün sonunda yalnızca Putin'e yarar sağlar ve tek bir istisna dışında barış getirmez." diye konuştu. Orban'a "sembolik" tepki Borrell, Orban'ın, periyot başkanlığı vazifesini üstlenirken yaptığı açıklamalar ve aksiyonlardan 25 üye ülkenin rahatsız olduğunu aktararak, Macaristan'a AB Antlaşmasının "dış siyasette ortak menfaatin korunması ve sadık işbirliğini" öngören hususunun hatırlatıldığını lisana getirdi. "Sembolik bir sinyal olsa bile, savaşın tarafı olarak AB'nin dış siyasetine karşı olmanın birtakım sonuçları olması gerektiğine dair bir sinyal göndermemiz gerekiyor." diyen Borrell, bu gayeyle Budapeşte'de yapılması planlanan bir sonraki dışişleri ve savunma bakanları toplantısının Brüksel'de yapılmasına karar verildiğini duyurdu. Öte yandan bunun "boykot" manasına gelmediğini belirten Borrell, "Boykot sözünü reddediyorum. Toplantı gerçekleşecek ve Macaristan da orada olacak. İster Budapeşte'de ister Brüksel'de olsun." dedi. Orban'ın, tenkitlerin gayesindeki Moskova ziyareti Macaristan Başbakanı Orban'ın "barış misyonu" olarak isimlendirdiği ve ülkesinin AB devir başkanlığını devralmasının 5. gününde Moskova'ya yaptığı ziyaret, AB içerisinde reaksiyon çekmişti. AB Komitesi Başsözcüsü Eric Mamer, mevzuyla ilgili daha evvelki açıklamasında, AB'nin Macaristan tarafından ziyaret öncesinde bilgilendirilmediğini belirtmişti. AB Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen de "Orban, Moskova'yı ziyaret ediyor. Putin, yatıştırılarak durdurulamaz. Ukrayna'da kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışın yolunu lakin birlik ve kararlılık açacaktır." değerlendirmesini yapmıştı. Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Charles Michel ise "AB periyot başkanlığının AB ismine Rusya ile temas kurma yetkisi yoktur." ihtarında bulunmuştu. AB Dış Alakalar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de "Macaristan Başbakanı hiçbir biçimde AB'yi temsil etmiyor." bildirisini paylaşmıştı. Ancak AB'den gelen yansılara karşın Orban, Moskova'yı ziyaret etmiş, amacının Birliği temsil ederek müzakere başlatmak değil, barış yolunda birinci adımların atılmasına hizmet etmek olduğu lisana getirmişti. AB Komitesi, 15 Temmuz'da, Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen'in devir lideri Macaristan'ın başkanlığında yapılacak tüm gayriresmi toplantılarda Kurul üyelerince değil, kıdemli memurlar tarafından temsil edilmesine karar verildiğini duyurmuştu. Kimi üye ülkeler ise daha öncesinde kelam konusu toplantılara, "boykot" olarak, bakan düzeyinde katılmayacaklarını duyurmuştu. Michel, AB Komitesinin Macaristan'ın devir başkanlığında yapılacak gayriresmi toplantılardaki temsil düzeyinin düşürülmesi suretiyle boykot edilmesine karşı olduğunu belirtmişti.
Muhabir: Melike Pala