AK Parti hükümetleri yapısal ıslahatlara ve dev projelere imza attı

AA ANKARA (AA) - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde, 14 Ağustos 2001'de Türkiye'nin 39. partisi olarak kurulan AK Parti, Türkiye siyasetinde 23 yılı geride bıraktı. AK Parti, kuruluşunun çabucak sonrasında yapılan 3 Kasım 2002'deki genel seçimden birinci parti olarak çıktı. Kurulduğu günden bu yana girdiği tüm genel seçimlerde birinci parti olmayı başaran AK Parti'nin kurduğu hükümetler, süreçte çok sayıda değerli icraata imza attı. AA muhabirinin yaptığı derlemeye göre, AK Parti iktidarlarında Türkiye'de öne çıkan kimi gelişmeler şöyle sıralandı. Eğitim Eğitimde fırsat eşitliğini sağlamak ismine üniversitelerde başörtüsü yasağı kaldırıldı. 2014'teki yönetmelik değişikliğiyle ortaöğretim kurumlarında öğrencilerin de başörtüsü takabilmesinin önü açıldı. 1998 yılından bu yana üniversiteye girişte uygulanan katsayı farkı kaldırıldı. Üniversitelerde devir harçları kaldırılırken, ilköğretim ve ortaöğretimde okul kitapları fiyatsız hale geldi. Zorunlu eğitim, 8 yıldan 12 yıla çıkarıldı. Düzenlemeyle kademeler, 4 yıl vadeli ilkokul, 4 yıl vadeli ortaokul ve 4 yıl periyodik lise olarak yapılandırıldı. Üniversitelerde birinci öğretimde katkı hissesi uygulaması kaldırılırken, üniversite sayısı 208'e yükseltildi. Ekonomi 1 Ocak 2005'te Türk lirasından 6 sıfır atıldı, 2013 prestijiyle Türkiye'nin Memleketler arası Para Fonu'na (IMF) olan borcu kapatıldı. 2002'de toplam yıllık 36 milyar dolar ihracat yapan Türkiye, 2024 Temmuz ayında 22 milyar 512 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi. Bu sayı, tüm vakitlerin en yüksek temmuz ayı ihracatı olarak kayıtlara geçerken, yıllıklandırılmış ihracat da 261,5 milyar dolara ulaşarak Cumhuriyet tarihi rekorunu kırdı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, toplam rezervleri ağustos ayı prestijiyle 150 milyar doları aştı. Enerji Türkiye'nin Karadeniz'deki birinci ulusal derin deniz sondajını gerçekleştiren Fatih sondaj gemisi, Sakarya Gaz Alanı'nda doğal gaz keşfetti. Şırnak'ın Gabar Dağı'nda petrol bulundu. Türkiye'nin denizlerde doğal gaz ve petrol arama çalışmalarına yönelik sismik ve sondaj faaliyetleri için kurduğu güç filosunda, Fatih, Yavuz, Yasal ve Abdülhamid Han sondaj gemileri ile Barbaros Hayrettin Paşa ve MTA Oruç Reis sismik arama gemileri olmak üzere toplam 6 gemi bulunuyor. Sakarya Gaz Alanı'ndaki gaz üretiminde kullanılmak üzere Türkiye'nin güç filosuna gaz işletme platformu gemisi dahil edilecek ve gemi sayısı 7'ye yükselecek. Türkiye'nin birinci nükleer güç santrali Akkuyu NGS'nin devreye girmesi için yürütülen çalışmalar sürüyor. Sağlık AK Parti iktidarında sıhhatte yapılan en kıymetli değişikliklerden birisi, tüm sıhhat kuruluşlarının tek çatı altında toplanması oldu. SSK, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur, tek çatı altında toplanarak Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kuruldu. Aile hekimliği uygulaması başlatıldı. Türkiye'nin ilk şehir hastanesi 2017'de Yozgat'ta faaliyete geçirildi. Akabinde 2018'de Türkiye'nin sıhhat alanındaki en büyük kamu-özel işbirliği projesi ve dünyada tek seferde inşa edilen en büyük hastane olan, 1 milyon 312 bin metrekare kapalı alan üzerine kurulu Ankara Bilkent Şehir Hastanesi açıldı. Türkiye'de bilhassa büyükşehirlerde kent hastaneleri hayata geçirilerek, kapsamlı sıhhat hizmeti sunulması sağlandı. Kültür AK Parti iktidarı devrinde din ve inanç özgürlüklerine yönelik değerli adımlar atıldı. Bu kapsamda, Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi 2020'de, Kariye Mescidi 2024'te ibadete açıldı. 2022'de Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde "Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı" kuruldu. Azınlık vakıflarının mülklerinin iadesi sağlandı. Türkiye, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine kaydettirdiği 30 kültürel mirasıyla en çok kültürel bedel kaydettiren ikinci ülke pozisyonuna yükseldi. Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrasının Ada Ankara ve yenilenen Atatürk Kültür Merkezi'nin (AKM) açılışı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın iştirakiyle yapıldı. Van Akdamar Kilisesi, Trabzon Sümela Manastırı, Edirne Büyük Sinagogu üzere dini yapılar restore edildi. "Tarihin sıfır noktası" olarak nitelendirilen Göbeklitepe, UNESCO Dünya Mirası listesine girdi. "Teştepeler Projesi" ile başta Karahantepe olmak üzere, Göbeklitepe gibisi 12 alanda arkeolojik hafriyat ve araştırmalar sürdürülüyor. 2002'den bu yana 12 bin 139 tarihi yapıtın Türkiye'ye iadesi sağlandı. İnsan hakları ve yargı Türkiye'de, AK Parti'nin iktidara geldiği 2002'den bu yana insan hakları ve yargı alanında da çeşitli yasal düzenlemelere imza atıldı. Kamuda başörtüsü yasağı uygulaması sona erdirildi. Yükseköğretim Şurasının ve Ulusal Güvenlik Konseyinin sivilleştirildiği 2003'ten sonra Devlet Güvenlik Mahkemeleri kapatıldı. Anayasa'da yapılan en kıymetli değişikliklerden biri idam cezasının kaldırılması oldu. 7 Mayıs 2004'te, 1982 Anayasası'nın 10 hususu değiştirildi. Anayasa'nın 38. unsurunda yapılan değişiklikle "ölüm cezası" Anayasa'dan büsbütün çıkarıldı, tüm kabahatler için mevt cezası kaldırıldı. Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi sağlandı, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçildi. Anayasa Mahkemesi'ne ferdî müracaat hakkı getirildi. İstinaf kanun yolunun kurulmasıyla mahallî mahkeme kararlarının yine gözden geçirilmesi sağlandı. Farklı lisan ve lehçelerde siyasi propaganda ile eğitim ve kültürel faaliyetlerin yapılabilmesine imkan tanındı. Kürtçe yayınların önü açıldı. Seçme ve seçilme hakkına ait düzenlemeler Milletvekili seçilme yaşı evvel 30'dan 25'e, akabinde da 18'e indirildi. Milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarıldı. Siyasi partilerin seçim barajı yüzde 10'dan yüzde 7'ye düşürüldü. Teknoloji Aynı periyotta, sanayi ve teknoloji alanında da değerli atılımlar yapıldı. 25 Haziran 2018'de Türkiye'nin Arabası Teşebbüs Kümesi (Togg) kuruldu. Togg'un birinci aracı 2022'de seri üretim bandından indirildi. Türkiye'nin birinci yerli ve ulusal gözetleme uydusu İMECE uzaya fırlatıldı. Türkiye'nin beşerli uzay misyonu kapsamında, birinci Türk astronot Alper Gezeravcı'nın da içinde bulunduğu SpaceX'e ilişkin uzay aracı, Milletlerarası Uzay İstasyonu'na gönderildi. Türkiye'nin birinci yerli ve ulusal haberleşme uydusu Türksat 6A, ABD'nin Florida eyaletinde bulunan Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri İstasyonu'ndan uzay seyahatine başladı. Savunma sanayi Savunma endüstrisindeki dışa bağımlılık oranı, yerli ve ulusal olarak geliştirilen eserler sayesinde yüzde 80'den yüzde 20 düzeyine indi. Türk savunma endüstrisi, ulusal hava araçları çalışmalarıyla "helikopter/uçak/İHA kategorisinde" HÜRKUŞ, Bayraktar TB2, AKSUNGUR, Bayraktar AKINCI TİHA, HÜRJET ve KAAN'ı gökyüzüyle buluşturdu. T129 Atak Taarruz ve Taktik Keşif helikopterleri de hizmete alındı. Envantere giren Türk İHA ve SİHA'ları, Türk Silahlı Kuvvetlerinin terörle gayretinde aktif olarak kullanılmaya başlandı. Bayraktar TB3, Bayraktar KIZILELMA ve ANKA III'ün test uçuşları devam ediyor. Türkiye'ye havadan gelecek tehditlerin bertaraf edilmesi hedefiyle başlatılan Çelik Kubbe Projesi, Türk şirketlerinin son devirde geliştirdikleri yerli ve ulusal sistemlerle "eşsiz" bir kalkan oluşturulmasını sağlayacak. Türk SİHA'ları, Azerbaycan ordusunun, Karabağ'daki 30 yıla yakın süren Ermeni işgaline son vermesinde kilit rol oynadı. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı uyumunda Türk Havacılık Uzay Sanayii tarafından yürütülen Türkiye'nin en kıymetli teknoloji projelerinden KAAN, birinci uçuşunu yaptı. Türkiye'nin birinci SİHA gemisi TCG Anadolu, Türk donanmasının hizmetine girdi. Güvenlik AK Parti hükümetleri periyodunda, terörle uğraşta "terörü kaynağından kurutma stratejisi"yle hareket edildi. Hudut güvenliğini sağlamak maksadıyla hudut ötesinde Suriye ve Irak'ın kuzeyinde büyük askeri operasyonlar düzenlendi. Yurt içi güvenliği sağlamak için alınan tedbirler ortasında, 81 vilayette hayata geçirilen kameralı güvenlik sistemi MOBESE öne çıktı. Ulaştırma Ulaştırma alanında dört bir tarafı duble yollarla örülen Türkiye, AK Parti devrinde yüksek süratli trenle tanıştı. Ulaştırma alanında Marmaray, Avrasya Tüneli, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Osman Gazi Köprüsü, 1915 Çanakkale Köprüsü üzere dev yatırımlar hayata geçirildi. Türkiye'deki havalimanı sayısı 58'e çıkarılırken, İstanbul Havalimanı dünyanın en âlâ ve en ağır havalimanları ortasında yer aldı. e-Devlet uygulaması hayata geçirilerek binlerce kamu sürecinin dijital ortamda yapılması sağlandı. 1 Ağustos 2024 prestijiyle e-Devlet kullanıcı sayısı 66 milyonu aştı. Dış politika Türkiye, tesirli ve insani dış siyaset anlayışıyla global ve bölgesel krizlerin tahlilinde arabulucu aktör olarak öne çıktı. Rusya-Ukrayna savaşının sebep olduğu besin krizinin tahlilinde, Türkiye'nin öncülüğündeki tahıl koridoru teşebbüsü kıymetli rol oynadı. Türkiye'nin arabuluculuğu ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın çabalarıyla Tahıl Koridoru Mutabakatı imzalandı. Mutabakatla, yaklaşık 33 milyon ton tahılın, dünyanın çeşitli ülkelerine taşınması sağlandı. Süreçte kesintiye uğrayan tahıl koridorunun yine canlandırılması için diplomatik temaslar sürdürülüyor. Dış temsilcilik sayısı 261'e çıkartıldı 2009'da Davos'daki Dünya Ekonomilk Forumu panelinde Şimon Peres karşısındaki "One minute" çıkışıyla ses getiren Erdoğan, İsrail'in 7 Ekim'den bu yana Gazze'ye yönelik hücumları karşısında da tesirli bir duruş gösterdi, İsrail'in ataklarının durdurulması için dünya kamuoyuna davet yaptı. Gazze'ye en çok insani yardım gönderen ülke pozisyonunda bulunan Türkiye, öbür insani yardımların ulaştırılması için de öncü rol oynadı. Uluslararası Adalet Divanına (UAD) İsrail aleyhindeki soykırım davasına müdahillik müracaatında bulundu. Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) da terörle uğraştaki başarılı operasyonların yanı sıra istihbarat diplomasisini muvaffakiyetle uyguladı. Son olarak MİT tarafından Ankara'da koordine edilen takas operasyonu, İkinci Dünya Savaşı sonrası yapılan en büyük takas olarak tarihe geçti. Ankara'da gerçekleşen takas operasyonu kapsamında, ABD'den 2, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç ve Rusya'dan birer olmak üzere 7 uçak ile 26 kişi Türkiye'ye nakledildi. Operasyon kapsamında, 2'si çocuk 10 rehinenin Rusya'ya, 13 rehinenin Almanya'ya, 3 rehinenin de ABD'ye nakli sağlandı. Çevre ve şehircilik Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın himayesinde Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca 2017'de hayata geçirilen Sıfır Atık Projesi, global bir etraf hareketi ve dünya markası haline geldi. Proje ile bugüne kadar 59,9 milyon ton geri kazanılabilir atık iktisada kazandırıldı, 188 bin binada Sıfır Atık İdare Sistemi'ne geçildi, 5,9 milyon ton sera gazı salımı önlendi. 81 vilayette 100 milyon metrekare millet bahçesi amacı ile başlatılan proje kapsamında millet bahçelerinden 262'si tamamlandı, 254'ünün imali sürüyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, TOKİ eliyle 2002 yılından bu yana 1 milyon 401 bin konut inşa etti.
Muhabir: Alper Şaşmaz