Akademisyenlerin geliştirdiği yazılımla yapay zeka, kanserli hücreleri tespit ediyor

AA ÇORUM (AA) - Hitit Üniversitesinin makine ve imalat teknolojileri alanında ihtisaslaşmasının akabinde kurulan "Dijital Dönüşüm Laboratuvarı"nda bilhassa yapay zekanın farklı alanlarda kullanımına yönelik çalışmalar başlatıldı. Üniversite bünyesinde, çeşitli kanser hastalıklarının teşhisinde yapay zeka kullanılması için çalışma yapılmak üzere Hitit Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Mühendislik Fakültesinden akademisyen ve öğrencilerden oluşan grup kuruldu. Çalışma kapsamında hematoloji ve tıbbi mikrobiyoloji ünitelerince lösemi hastalarından alınan kan örneklerinden yaklaşık 12 bin etiketlenmiş numune ile 10 farklı kanser tipi yapay zekaya öğretildi. Ayrıca mikroskoba entegre dijital aparat geliştirilerek, laboratuvar ortamında yapılan çalışmaların dijital dataya dönüştürülmesi sağlandı. İlk çalışma kan hücreleriyle ilgili Hitit Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Kolu Lideri Doç. Dr. Ünsal Savcı, AA muhabirine, kanser riski taşıyan ve taşımayan binlerce kan hücresini ileri düzey mikroskop ile çektikleri fotoğraflarla yapay zekaya öğrettiklerini söyledi. Üç farklı deneme sonucunda yapay zekanın yüzde 90 başarılı teşhis koymasını sağladıklarını belirten Savcı, "Burada akut ve kronik lösemi teşhisleri hakikaten konulmaya başlandı. Hücrelerde birtakım kanser tiplerinde muvaffakiyet oranı yaklaşık yüzde 100 iken, ortalama olarak yüzde 90'lık bir olağan hücreyle kanseri ayırabilen muvaffakiyet yakaladık." dedi. Öğretilen datanın artmasıyla yapay zekanın başarılı teşhis oranının da yüzde 100'e yaklaşabileceğini lisana getiren Savcı, bilhassa hematoloji branşından uzmanların olmadığı hastane ve sıhhat kuruluşlarında karar düzeneği olmasa da karar takviye düzeneği olarak kullanılabileceğini söyledi. İlgili kol uzmanlarının olmadığı sıhhat kuruluşlarında teşhisin atlanabildiğine dikkati çeken Savcı, "Ücra yerlerde, küçük yerlerde, küçük sıhhat kuruluşlarında bu tanıya ulaşmak değerli. Bu tanıyı koyabilmek değerli. Alışılmış ki en son kararı kim verecektir? Bir klinisyen, bir tabibimiz verecektir bu kararı. Yapay zeka burada karar takviye düzeneğidir. İnsanları yönlendirecektir." diye konuştu. Savcı, yapay zekanın öteki hastalıkların teşhisinde kullanılmasına yönelik çalışmalar da yürüttüklerini kelamlarına ekledi. Hitit Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Kısım Lideri Prof. Dr. Akif Akgül ise kan hücrelerinde yapay zeka tabanlı hastalık tespitine yönelik çalışmaları tıp fakültesinden tabiplerle geliştirdiklerini anlatarak, şöyle devam etti: "Yaklaşık 1200 data üzerinde 12 bin etiketlenmiş örnek ile 10 farklı sınıfı tespit ettik. Buradaki sınıfların kimilerini da yüzde 100'e yakın muvaffakiyet varken genel olarak ortalama yüzde 90 oranında muvaffakiyet elde etmiş durumdayız. Farklı algoritmalarla geliştirme süreci devam ediyor, yüzde 90'ın üzerine çıkmayı hedefliyoruz." Yapay zeka teşhisini, tabiplerin cep telefonuna gönderebilecek Kan hücrelerinde hastalık tespitine yönelik çalışmanın, kâfi uzman doktorun bulunmadığı sıhhat kuruluşlarında teşhis ve teşhis sorunlarını ortadan kaldırma niyetiyle başladığını anlatan Akgül, şunları kaydetti: "Bu sorunları çözme emeliyle proje hazırladık. Mikroskoplar için bir aparat geliştirdik. Bu aparatı takarak hücreler görüntülenebiliyor ve manzaralarla farklı sınıflar tespit edilerek bu sınıfların hangi cins hastalık olduğu belirlenebiliyor ayrıyeten bir orta yüz ile bu aparat, uzman doktorlara bildiri yahut mail göndererek karar takviye sistemi olarak tabiplere bilgi veriyor ve hekimler da son teşhisi yapabiliyor." Akgül, üzerinde çalıştıkları taşınabilir uygulamayla da tabiplerin yapay zekanın teşhis teklifini cep telefonundan takip edebileceğine işaret etti. Prof. Dr. Akgül, projeye akademisyenlerin yanı sıra öğrencileri de dahil ederek, öğrencilerin yapay zeka kullanımı ve proje geliştirme sürecini öğrenmelerine katkı sağladıklarını vurguladı.
Muhabir: Kemal Ceylan