Arnavutlar, bölge ülkeleri arasında hem köken hem de diğer ülkelerdeki nüfuzları bakımından bölgeye yayılmıştır. Arnavutluk siyasetinde de soğuk savaş süresince kırk beş yıl süren Enver Hoca iktidarında komünizmi benimseyerek önce Rusya ile Çin ekseninde bir politikadan dışa kapalı yapıya bürünmesiyle, komünizmin yıkılmasının ardından izlenen AB ve ABD eksenli politika ile sürekli çatışma ve kaosun kol gezdiği bölgede istikrar aranmaktadır.
Ülke milenyum ile beraber yeni bir döneme girmeye başlamış istikrar, uyum ve demokratikleşmeden söz edilir olmuştur. Bu doğrultuda arzu edilen ivme tam olarak yakalanamamış, fakat ekonomik alanda gerçekleştirilen özelleştirmelerle yabancı yatırım bölgeye çekilerek iktisadi alanda gelişmeler sağlanmıştır. Bunun yanında adli yapıda da tam anlamıyla düzelmeler olmaktadır.
Sosyalizm çözülmenin sonrasından kaynaklanan, bölgesel bağlamından Arnavutluk’un demokratikleşmesi iç dinamiklerden yanı sıra dış dinamikler bir o kadar önem arz etmiştir. Bunun için coğrafyadan kaynaklanan, AB’ye ihtiyaç duyulmuş ve yapıcı rol oynamayı istenmiştir. İlk başta tam anlamıyla bunu yapmayan Brüksel merkezli AB, zamanla bölge üzerine yeni politika ve stratejilerle telafi etmeyi çalışmıştır. Bölge ülkeleri ve özellikle Arnavutluk için de istikrar ve demokratikleşmeye giden yolda AB’nin oynadığı yapıcı rolü inkar edilmez.
Arnavutluk’un demokratikleşmesinde iç olduğu kadar dış etkenler önemli rol oynamıştır. Coğrafi yakınlık Arnavutluk ve Avrupa Birliği’nin birbirlerine olan ilgilerini karşılıklı olarak arttırmıştır. Her ne kadar başlarda AB ülkenin modernleştirilmesi sürecinde kendinden beklenen rolü tam olarak oynayamamışsa da özellikle Kosova krizinden sora bölgedeki tecrübelerinden çıkardığı dersler ışığında bölge ve de bu ülke adına daha anlamlı politikalar üretmeye başlamıştır. Böylelikle, zamanla Avrupa Birliği ülkenin demokratikleşmesi ve de ekonomik kalkınmasında diğer hiçbir ülke ile kıyaslanmayacak biçimde başat bir aktör haline gelmiştir… ki bu son raporda da açıkça belirtilmektedir.