Arnavutluk’un NATO’ya üye oluşunun 13. yıl dönümü

Balkan ülkesi Arnavutluk'un NATO'ya üye oluşunun üzerinden 13 yıl geçti. Arnavutluk, komünist rejim döneminde Bulgaristan, Çekoslovakya, Doğu Almanya, Macaristan, Polonya, Romanya ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ile Varşova Paktı'nın üyesiydi. Varşova Paktı, dönemin sekiz sosyalist ülkesinin imzaladığı "Dostluk, İş Birliği ve Karşılıklı Yardım Antlaşması" ile kuruldu. Askeri-siyasi bir birlik olan pakta 1955'te katılan Arnavutluk, buradan 1968 yılında ayrıldı. Ülkedeki komünist rejimin 1991 yılında dağılmasının ardından Arnavutluk, yönünü Avrupa-Atlantik'e çevirdi. Uluslararası kuruluşlara üyelik süreçlerini başlatan Arnavutluk, Avrupa'da komünist rejimden ayrılan ülkelerle ilişkileri geliştirilmek için kurulan Kuzey Atlantik İş Birliği Konseyine 1992 yılında resmen üye oldu. Arnavutluk, Mayıs 2003'te Hırvatistan, Makedonya ve ABD ile "Adriyatik Sözleşmesi"ni imzaladı. Yetkililer, bu sözleşmeyi, Arnavutluk'un NATO üyeliğini hazırlayan girişim olarak nitelendirdi. Arnavutluk, NATO'ya üyelik davetini, 2 Nisan 2008'da Bükreş zirvesinde aldı ve 25 Nisan 2008'de NATO üyelik müzakerelerini resmen başlattı. 8 Temmuz 2008'de ise NATO üyeleri Brüksel'de, Arnavutluk ve Hırvatistan'ın İttifak'a üyelik protokollerini imzaladı. NATO üyesi ülkeler tarafından İttifak'a katılım protokollerinin onaylanmasının ardından Arnavutluk, 1 Nisan 2009'da resmen NATO üyesi oldu. 4 Nisan 2009'da düzenlenen NATO Strazburg/Kehl Zirvesi'ne ilk kez NATO'nun tam üyesi olarak katılan Arnavutluk ve Hırvatistan bayrakları, NATO'nun Brüksel merkezinde resmen göndere çekildi.

- Arnavutluk-NATO iş birliği

Arnavutluk yetkilileri, ülkenin NATO'ya üye olmasıyla İttifak ile tam etkileşim için güvenlik ve savunma sektöründe entegrasyon süreçlerini uygulamaya başladı. Arnavutluk ve NATO, savunma ve güvenlik alanında reformlar ve savunma kurumlarında reforma yönelik alanlarda iş birliği yaptı. NATO'nun Arnavutluk'un Kuçova bölgesinde hava taktik üssü inşa etme kararının ardından Arnavutluk-NATO ilişkileri yeni bir aşamaya girdi. Bu üs, NATO'nun Batı Balkanlar'daki ilk hava üssü olma özelliği taşıyor. Yaklaşık 45,8 milyon avroluk maliyeti olan projenin hayata geçirilme süreci bu yılın ocak ayında başladı. Proje, hava üssünün pistinin, uçuşların kontrol ve güvenliğine yönelik altyapısının, bağlantı yollarının ve diğer yardımcı araçlarının iyileştirilmesini kapsıyor.

- Arnavutluk'un NATO misyonlarına katkısı

Arnavutluk, İttifak'a üye olmadan önce ve üye olduktan sonra NATO, Avrupa Birliği (AB) ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından yürütülen uluslararası barış operasyonlarına katkı sağladı. Arnavutluk Silahlı Kuvvetleri, Kosova, Bosna Hersek, Mali, Ege Denizi, Letonya, Irak, Afganistan, Çad, Gürcistan ve Güney Sudan'daki uluslararası operasyon ve misyonların bir parçası oldu. Arnavutluk Savunma Bakanlığının resmi verilerine göre, NATO, AB ve BM tarafından yürütülen askeri operasyonlara Eylül 1996'dan Aralık 2021 yılına kadar 8 bin 105 Arnavut asker katılım sağladı. 2008 yılına kadar Arnavutluk, NATO'ya üye olma süreci kapsamında birçok anlaşma imzaladı.