Avrupa, “kalıcı verimlilik ve yapısal değişim”le gaz tüketimini düşürdü

AA ANKARA (AA) - AA muhabirinin Milletlerarası Gaz Birliğinin (IGU) "Küresel Doğal Gaz 2024" raporundan derlediği datalara nazaran, Kuzey Amerika, Afrika, Ortadoğu, Rusya ve Asya'da doğal gaz tüketimi 2019'dan bu yana artarken Avrupa'da aksisi bir durum yaşandı. Avrupa'nın doğal gaz tüketimindeki azalışta Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle Rus gazına uygulanan ambargo, yenilenebilir güce yöneliş ve tasarruf önlemleri tesirli oldu. 2019'da 550 milyar metreküp doğal gaz tüketen Avrupa, 2020'de 534, 2021'de 553, 2022'de 496 ve 2023'te 465 milyar metreküp doğal gaz tüketti. Avrupa'nın doğal gaz tüketiminin bu yıl sonu prestijiyle 469 milyar metreküp olacağı hesaplanıyor. Avrupa'nın gaz talebindeki azalmanın yarısından fazlası elektrik dalında gerçekleşirken, konut ve ticari dalda ılıman geçen kışın tesiriyle keskin düşüşler yaşandı. Raporda, "Elektrik talebindeki genel düşüş ve yenilenebilir güç üretimindeki artış, 2023'te elektrik bölümüne yönelik gaz talebinin 2022'ye kıyasla 17 milyar metreküp azalmasına neden oldu. Avrupa'da yenilenebilir güç kaynaklarından elektrik üretiminin bu yıl birinci defa yüzde 50'yi aşması beklendiğinden, düşüşün 2024'te de devam etmesi bekleniyor. Fakat bu düşüşün daha yavaş bir oranda gerçekleşmesi bekleniyor." tabirlerine yer verildi. Söz konusu raporda, Avrupa'da yüksek fiyatlar ve gaz piyasalarındaki yüksek dalgalanma nedeniyle endüstriyel süreçler, ısıtma ve elektrik üretiminde kullanılan doğal gaz talebinde kıymetli düşüş yaşandığı belirtilerek, "Avrupa sanayi bölümü zati Kovid-19 pandemisinden kalan tedarik zinciri darboğazları, artan maliyetler ve gereç kıtlığı üzere zorluklarla boğuşuyordu. Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlaması bu problemleri daha da kötüleştirerek doğal gaza bağımlı sanayiler için çok makus bir fırtına yarattı. Kriz ilerledikçe ve fiyatlar daha da yükseldikçe, çok sayıda şirket faaliyetlerini azaltmaya, tesisleri kapatmaya yahut üretimi denizaşırı ülkelere taşımaya çalıştı. Avrupa'daki endüstriyel talep 2021'den 2023'e kadar 25 milyar metreküp azaldı." bilgisi paylaşıldı. Avrupa'da kalıcı verimlilik ve gaz piyasalarında yapısal değişime gidildiği vurgulanan raporda, şunlar kaydedildi: "Yaşanan sürece ahenk sağlamak için birtakım üreticiler alternatif teknolojilere de yatırım yaptı. Örneğin BASF şirketi, Haziran 2022'de Ludwigshafen tesisinde dünyanın en büyük ısı pompasını inşa ederek direkt doğal gaz kullanımından uzaklaştı. Birçok şirket üretimini Avrupa dışına, örneğin güç maliyetlerinin daha düşük olduğu ve Enflasyon Azaltma Yasası (IRA) üzere siyaset teşviklerinin cazip olduğu ABD'ye taşıdı yahut yatırımlarını artırdı. Örneğin, Norveçli bir gübre üreticisi olan Yara, Haziran 2023'te ABD'de mavi amonyak üretimine yatırım yapma tarafındaki stratejik gayesini açıkladı." Avrupa'nın tersine global tüketim artıyor Öte yandan, global piyasadaki tüketim sayılarına bakıldığında, Kuzey Amerika'da 2019'da 1 trilyon 88 milyar metreküp olan tüketim 2020'de 1 trilyon 67 milyar, 2021'de 1 trilyon 79 milyar, 2022'de 1 trilyon 121 milyar ve 2023'te 1 trilyon 135 milyar metreküp oldu. Sene sonunda ise 1 trilyon 143 milyar metreküp olması bekleniyor. Ortadoğu'daki tüketimin ise 2019'daki 567 milyar metreküpten 2024 sonu prestijiyle 645 milyar metreküpe ulaşması öngörülüyor. Rusya'nın doğal gaz tüketiminin 2019'da 446 milyar metreküpten bu yıl sonunda 467 milyar metreküp olacağı iddia ediliyor. Tüketimdeki en büyük artışın ise yüksek talep nedeniyle Asya'da yaşanacağı hesaplanıyor. 2019'da 898 milyar metreküp doğal gaz tüketen Asya'da, 2020'de 906, 2021'de 980, 2022'de 964 ve 2023'te 995 milyar metreküp tüketim gerçekleşti. Raporda, bu yılın sonunda bu tüketimin 1 trilyon 38 milyar metreküpe ulaşacağı belirtildi. Japonya ve Güney Kore'deki tüketim düşüşünün Çin'deki sanayi ve konut muhtaçlıkları nedeniyle dengelendiğine dikkati çekilen raporda, Pekin'deki büyüme trendinin bu yıl da devam ettiğinin altı çizildi.
Muhabir: Murat Temizer