Avrupa’da okullarda akıllı telefon yasağı yaygınlaşıyor

AA BRÜKSEL (AA) - Avrupa'da yeni eğitim-öğretim devrinin başlamasıyla, hükümetler art geriye çeşitli derecelerdeki okullarda akıllı telefonları yasaklama kararı alıyor. Bazı ülkeler uygulamayı değerlendirirken kimilerinde ise yasak yerine inisiyatif okullara bırakılıyor ve giderek daha fazla sayıda okul, akıllı telefon kullanımını kısıtlıyor. Macaristan'da alınan karar, ay başında öğretmenler, veliler ve öğrenciler tarafından "eski moda" olduğu gerekçesiyle protestolara neden oldu. Ancak giderek daha fazla ülke, okulların birçoklarında öğrencilerin sınıfta dizüstü bilgisayar kullanıyor olmasının, dijital dünyayla gerekli ilişkiyi sağladığını, daha az akran zorbalığı ve daha tesirli öğrenme amacıyla akıllı telefonların okullarda kullanımının yasaklanmasını kararlaştırıyor. Hollanda İtalya'da ve (bölgesel olarak) İspanya'da halihazırda bulunan uygulamaya son olarak Hollanda katıldı. Hollanda'da öğrencilerin dikkatini dağıtması ve imtihan sonuçlarını olumsuz etkilemesi gerekçesiyle ortaokul ve liselerden sonra ilkokullarda da akıllı telefon kullanımı yasaklandı. Öğrencilerin akıllı telefonları yalnızca ilgili derslerde öğretim emelli ya da sıhhat nedenleri ile fizikî maniler üzere istisnai durumlarda kullanmasına müsaade verilecek. Belçika Hollanda'dan kısa müddet evvel Belçika'da da Fransızca eğitim veren okulların bağlı olduğu Valonya-Brüksel Eğitim Ağı (WBE) benzeri bir karar aldı. Fransızca eğitim veren 373 okulda, 26 Ağustos'ta başlayan 2024-2025 eğitim-öğrenim devri prestijiyle ilkokul ve ortaokul öğrencilerinin beraberlerinde akıllı telefon getirmesi yasaklandı. Öncesinde tüm okullar kendi kurallarını uyguluyordu. Buna nazaran kimi okullar, her türlü elektronik aygıtın okul içine alınmasını yasaklarken kimileri ise esneklik gösteriyordu. WBE kararını, öğrencilerin akıllı telefonlarla birbirlerinin görsellerini çekerek, toplumsal medya platformlarında paylaşmalarını ve bunların, giderek daha fazla sayıda taciz kabahati doğurması olarak gerekçelendirdi. Yunanistan Yunanistan'da alınan karar nazaran, öğrenciler okula telefonlarıyla gelebilecek lakin çantalarından çıkaramayacak. "Cep telefonları çantada" sloganıyla başlatılan uygulamanın, telefon kullanımının öğrenme sürecini ve konsantrasyonu olumsuz etkilemesi nedeniyle başlatıldığı bildirildi. Fransa Fransa'da 200 kadar orta dereceli okulda öğrencilerin telefonlarını dolaplarına kilitlemesini öngören bir pilot uygulama başlatılacak. Eğitim Bakanlığı, uygulamanın başarılı olması halinde yasağı 2025'te ülke geneline yaymayı hedefliyor. İrlanda'da 16 yaş altı öğrencilerin akıllı telefon kullanımının büsbütün yasaklanması seçeneği tartışılıyor. Diğer ülkeler Almanya, Polonya, Danimarka, Portekiz, Hırvatistan'da da okullar kendi uygulamalarına sahip. Fakat bu ülkelerde, okullar kendi tesislerinde telefon kullanımını sınırlamak için tedbirler alıyor. Örneğin Danimarka'da okulların yaklaşık yüzde 90'ının cep telefonu kullanımını yasakladığı biliniyor. AB seviyesindeki tartışma Aşırı ekran mühletinin çocukların ruh sıhhati üzerindeki tesiri AB'nin siyasi gündeminde son periyotta yer tutuyor. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen gelecek 5 yıllık vazife müddeti için hazırladığı programda bu mevzuya da değindi. Von der Leyen, "Erken yıllar ve ergenlik devri beyin ve kişilik gelişimi için kritik ehemmiyete sahiptir. Bunlar tıpkı vakitte toplumsal medya ve çok ekran müddetinin zararlarına karşı savunmasız olunan vakitlerdir." ihtarında bulundu. AA muhabirine değerlendirmede bulunan AB Komitesi Sözcüsü Johanna Bernsel, okullarda akıllı telefon kullanımına getirilen yasakların AB değil, ulusal hükümetlerin yetki alanında olduğunu lakin Komite'nin uzman kümesinin bu bahiste teklifler içeren bir yönerge yayımladığını belirtti. Bernsel, kısa mühlet evvel yayımlanan ve temelde Dünya Sıhhat Örgütünün "eğlence emelli ekran müddetinin günde 2 saatten az olması" tavsiyesi üzerine kurulan tekliflerin amacının okullarda dijital çağda öğrenci refahını teşvik etmek olduğunu söz etti. Yönerge, öğretmenlere ve ebeveynlere farklı yaş düzeylerinde uygun ekran mühleti hakkında rehberlik sağlanması üzere tedbirlerle cep telefonlarını yasaklamayı değil, istikrarlı bir ekran mühleti sağlanmasını öngörüyor.
Muhabir: Selen Valente Rasquinho