Balkanlar’da Anadolu
21 Aralık 2015 günü 24.dönem İzmir Milletvekilimiz Sn. Rifat SAİT ve beraberindeki heyetle “TÜRKÇE EĞİTİM BAYRAMI” etkinliklerine katılmak üzere Üsküp’e gittik Makedonya’nın başkenti Üsküp’teki Limak havaalanı bizlere oradaki Türk varlığının adeta habercisiydi ve burada Başbakan yardımcısı Doç. Dr. Sn. Yalçın Akdoğan’ın katıldığı 21 Aralık Türkçe Eğitim Bayramı’na katıldık.
Eski Yugoslavya Devlet Başkanı Mareşal TİTO’nun anadilde eğitime verdiği destek sayesinde Balkanlar’da, Türklerin kendi Özdillerinde eğitim ve öğretim yapmaları ve kendi Özdillerini kullanmaları, onların kültürel ve Anadolu topraklarındaki bağlarını koparmadılar.
Gezdiğimiz kasabalarda insanların çok sıcak ve samimi yaklaşımları, kendi Türk ve Müslüman kimliklerini korumaları bizleri ziyadesiyle memnun etmekle beraber Avrupa’ya giden yolda Anadolu’nun bir parçası gibi yaşamaları ülkemizin güvenliği ve kudreti açısından oldukça memnun edicidir.
Makedonya’da Türk eserlerine ve varlıklarına verdiği destekten dolayı başta Sn. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip ERDOĞAN, Başbakanımız Sn. Ahmet DAVUTOĞLU ve TİKA Başkanı Serdar ÇAM’a çok teşekkür ederiz. Onlar Balkanlardaki tüm Türk-Osmanlı eserlerini yeniden restore ederek hayat verdiler.
Gezimiz sırasında T.C. Üsküp Büyükelçisi Sn. Ömer ŞÖLENDİL’li makamında ziyaret edip Türkiye-Makedonya ilişkileri ve Türkiye’nin oradaki çalışmaları hakkında bilgi sahibi olduk.
Gezimiz sırasında Osmanlı’nın tarihi mirasına ve T.C. devletinin onları onarıp tekrar Türk mirasına sahip çıkmasına şahit olduk. Bu eserler arasında Makedonya-Ürgüp tarihi Taş Köprüsü, Makedonya Kalkandelen Harabati Baba Tekkesi, Kalkandelen Alaca Camii ve Makedonya Üsküp Mustafa Paşa Camii’ni ziyaret ettik. Burada Evlad-ı Fatihan Torunlarıyla beraber namaz kıldık, sohbetler ettik. Onlar bizlerden bizlerde onlardan çok memnun ayrıldık. Burada ayrıca Türk soyundan gelmeyen Müslüman-Makedonya halkının bizlere ilgisi bizleri ziyadesiyle memnun etti.
Ziyaretlerimiz sırasında oradaki siyasi mirasımız ve TDPC (Makedonya Türk Demokratik Partisi) Genel Başkanı Dr. Kenan Hasipi’yi makamında ziyaret ettik ve o topraklardan 50 yıl verdikleri mücadelenin hikâyesini dinledik. Onlar kendi ülkelerinde bizlerin gönül bağı olan birer Evlad-ı Fatihan.
Günün bitiminde TİKA öncülüğünde düzenlenen ve 10 bin kişinin katıldığı ve Başbakan Yard. Sn. Yalçın Akdoğan’ın ve Makedonya Devlet Bakanı Sn. Furkan ÇAKO’nun katılımıyla Mustafa CECELİ konserine katıldık. Oradaki kalabalığın, Türkiye’ye olan özlemi ve coşkusuna şahit olduk. Makedonya Manastır’da T.C. kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün okuduğu ve şimdide müze olan Askeri Liseyi ziyaret ettik.
Makedonya’nın tek Türk Belediye’si Buca’nın kardeş şehir belediyesi Merkez Jupa’nın Belediye Başkanı Arjon İbrahim ile Belediye Bşk.Yard.Şahin ŞAKİR’i ziyaret ettik. Bizlere olan yakın ilgisi ve misafirperverliğinden ziyadesiyle memnun kaldık. Burada M. Kemal Atatürk’ün babasının (Ali Rıza Efendi) evini restore eden TİKA ve T.C. Devleti ve Başbakanına sonsuz teşekkür ediyoruz. AK PARTİ sözde değil özde Atatürk değerlerine sahip çıkmıştır. Bir sonraki durağımız olan Ohrid kentindeki Pir Mahmut Halveti tekkesini ziyaret ettik. Buradan Kosova’ya karayoluyla geçtik. Yollar tek şerit gidiş-geliş ve birazda bakımsız) Burada bizleri ağırlayan Kosova Çevre Bakanı Sn. Ferit AGANİ’yi makamlarında ziyaret ettik. Türk dostu ve Recep Tayyip ERDOĞAN hayranı kişiliklileriyle bizlere gösterdikleri yakın ilgiye çok teşekkür ederiz. Bizler Kosova ve Türkiye ticaret hacmi ve ülkesinin ihtiyaçları hakkında bilgi sahibi olduk. Özellikle madencilik, turizm ve sağlık alanında ciddi yatırımcı ve girişimci beklentileri olduğunu ve her türlü yatırıma hazır olduklarını öğrendik.
Kosova Prizren ’de tarihi Osmanlı eseri İsabey Camii’nde ziyaret ettik ve burada Hacı İlyas abimizi ziyaret ederek oradaki Evlad-ı Fatihanlarla hasbihal edip hasret giderdik.
T.C. Priştine Büyükelçimiz Sn.Kıvılcım KILIÇ’ı makamında ziyaret edip Ülkemiz ve Kosova arasındaki ticari ve kültürel etkinlikler hakkında bilgi aldık. Nezaketinden dolayı Sn. Büyükelçimize çok teşekkür ederiz.
Son olarak Kosova’da bulunan ve 10 Ağustos 1389 1.Kosova Meydan Muharebesi’ni zaferle sonuçlandırdıktan sonra Miloş Obiliç adındaki bir Sırp askeri tarafından şehadet makamına ulaşan Sultan Murat Türbesi’ni ziyaret ettik.
Gezinin devamında Kosova-Türk Demokrat Partisi’nin Prizren ’deki Genel Merkez’ini ziyaret ettik. Kosova Kamu Yönetimi Bakanı ve KDTP Genel Başkanı Sn.Mahir YAĞCILAR’ı makamında ziyaret ettik. Balkanlardaki Türk varlığı ve sorunları üzerine uzun sohbetler ettik. Bizlere gösterdikleri yakın ilgiye çok teşekkür ederiz.
Gezimizin tamamında bizlere refakat eden, bizlere ev sahipliği yapan ve bize gerçek bir misafirperverlik örneği olan Bahattin Recebi Bey’e çok teşekkür ederiz.
Dönüş yolculuğumuz Kosova Adem Jashari Havaalanı’ndan İstanbul’a dönüşle son buldu. Bu geziden çıkardığımız sonuç; Hırvatlar, Sırplar, Kosovalılar, Makedonlar, Karadağlılar amansız savaşlarla birlikte binlerce kan döktüler. Ülkeleri bölündü ancak kaderleri bölünmedi. Yine aynı coğrafyanın ortak paydasında yaşıyorlar.
Bölge hakkında tarihi bir araştırma yaptım. Bölge coğrafi konumu gereği birçok açıdan Latin ve Grek dünyası arasında daha sonra da Roma kültürüne Katolik ve Ortodokslar arasında paylaşılmış, bu devirden sonra Müslümanlık Balkanlar’da çok renklilik ile şekillenmiştir.
Balkanların güneyinden, Anadolu’dan Türklerin Balkanlar’a gelip yerleşmesi 1260’lara kadar uzanır. Kuzey Karadeniz bölgesinden gelen Türkler zamanla Hristiyanlığı kabul edip yerli Slavlarla karıştığı halde Anadolu’dan gelen Müslüman Türkler kendi din ve kültürlerini saklamayı başarmışlardır. İlk yerleşme 1261’de Moğollardan kaçıp Bizans’a sığınan Selçuklu Sultanı İzzeddin Keykavus zamanında gerçekleşmiştir. Burada Baba Saltuk Kasabası ve başka kasabalarda kurmuşlardır. Osmanlıların Balkanlar’a yerleşmesi ise Sultan Orhan’ın büyük oğlu Süleyman Paşa’nın gayretiyle Osmanlıların 1352 ta tarihinde Cinbi Kalesi’ni ele geçirmesiyle başlamıştır.
1329-1344 yıllarında İzmir donanması ile Trakya’ya deniz seferi yapan Aydın oğlu Umur Bey, Balkan fethini hazırlayan kişidir. 1. Murat devrinde üç doğrultudan Balkanlar’ın başlıca yolları Osmanlı Türkleri tarafından işgal edilmiş. 1354 yılında Gelibolu üzerinden Balkan Yarımadası’na geçerek Edirne’yi fethettikten sonra 1389 yılında 1. Kosova Muharebesi’yle Sırbistan Krallığı Türk hâkimiyetine geçmiştir. Bu olay Balkan tarihinde etkisi olan önemli olaylardan biri olan İstanbul’un fethine zemin hazırlamıştır.
1789 Fransız ihtilaliyle beraber bu topraklarda meydana gelen isyanlar Sırbistan, Karadağ, Bulgaristan gibi bazı Osmanlı Balkan eyaletlerinin Osmanlı’dan ayrılmasını hızlandırdı. 1911’de 1. Balkan Savaşı sonrasında Balkanlarda yeni devletler tesis edilmiştir.
Soğuk savaş döneminde Josip Broz Tito yönetiminde Yugoslavya Sosyalist Cumhuriyeti (1948) Arnavutluk (1961) da Sovyetler Birliği ile ayrı düşmüştür.
Başkan Tito, 1980 yılında ölünce yerine Kolektif Başkanlık İdaresi geldi ve 1990’da çok partili düzene geçildi. Bu yıllarda birçok iç çatışma ve tartışmalara sahne olmuştur. Bu çatışma ve savaşların sonrasında Slovenya, Hırvatistan, Makedonya, Bosna Hersek, Yugoslavya Federal yapısından ayrılıp bağımsız devletler oluşturdular.
Neşat ARSLAN
AK PARTİ İzmir-Buca İlçe Başkanı