Batı ve Orta Afrika’nın şifacı enstrümanı “goje”

AA YAOUNDE (AA) - AA muhabiri, Afrika'nın müziği ve müzik aletleriyle ilgili evrak haberin son kısmında, Batı ve Orta Afrika’nın en kadim enstrümanlarından biri olan "goje"yi isimli ele aldı. Batı ve Orta Afrika'da düğün ve cenaze üzere birçok merasimin vazgeçilmez telli enstrümanı “goje” çoklukla bölgenin başka üflemeli ve vurmalı çalgılarına eşlik etse de solo olarak da kullanılıyor. Mistik ve klâsik bir enstrüman olan gojenin gövdesi, su kabağına yerleştirilen kertenkele yahut yılan derisi üzerine gerilen at kılı ve at kuyruğundan oluşuyor, çubuğu ise yeniden bagetlerin üzerine gerilen at kılı ve kuyruğu ile yapılıyor. "Goje sesiyle hastalarımızı iyileştiriyoruz" Kamerunlu kalangu ve goje sanatkarı Abdo Hamadou, AA muhabirine, gojenin kıtadaki öyküsünü anlattı. Gojenin bazen tek bazen iki telden oluştuğunu belirten Hamadou, enstrümanın klasik müziklerin yanı sıra çağdaş müziklere de eşlik ettiğini söyledi. Hamadou, gojenin kıtanın birçok bölgesinde asırlardır düğün, cenaze ve dini merasimler üzere bütün aktivitelerin vazgeçilmezi olduğunun altını çizdi. Gojenin müzik aleti olmasının dışında mistik ve efsunlu tarafının olduğunu vurgulayan Hamadou, "Goje sesiyle hastalarımızı güzelleştiriyoruz." dedi. Hamadou, "Bu şifacı, şifa veren bir enstrüman. Sebebini bilemediğimiz bir hastalıkla karşılaştığımız vakit 'goje' çalarak şifacı ruhları çağırırız ve şifacı ruhlar hastamızı güzelleştirir." diye konuştu. Ruh dünyasından gelen seslerin taşıyıcısı Afrika’nın birçok etnik kümesi için gojenin enstrümanlar ortasında çok saygın bir yerinin olduğuna dikkati çeken Hamadou, mistik ve efsunlu olduğu düşünüldüğü için birebir vakitte birçok dini ritüele eşlik ettiğini aktardı. Hamadou, "Sahel ve Orta Afrika ritüelinde, beşerler gojenin ruh dünyasının sesini yaşadığımız dünyaya taşıdığına ve dünya dışı varlıklar ile irtibat lisanı olduğuna inanıyor." tabirini kullandı.
Muhabir: Ahmet Emin Dönmez