Bulgaristan’a tazminat davası

Bulgaristan’a 1990 yılında demokrasi gelmiş ve Komünizm çökmüştü. Todor Jivkov rejimi tarihe karışmıştı. Balkanlar’da sadece iç savaşa Bulgaristan’da olmamış, diğer devletlerde de etkili şekilde cereyan etmişti. Bu uğurda bir bedel ödenmemiş miydi, elbette ödendi. Yüzlerce Müslüman ve Türk katledilmiş, yüzlercesi cezaevlerine tıkılmış, Belene adasına kapatılmış, hatta bununla da yetinilmemiş yüzlerce aile yurtlarından sürgüne gönderilmişti. Yaklaşık 21 yıldan bu yana  haksız yere ceza çekenler, Bulgaristan devletine karşı tazminat davaları açmaya çalışılmışlardı. Ancak ne yazık ki askeri savcıların başlattıkları araştırmalar sonuç vermemiş;  Avrupa insan hakları mahkemelerine yapılan başvurular iç hukuk yollarının henüz tükenmediği gerekçesiyle ret edilmişti. Nihayet  son güncel bir gelişmeyle, Balkanlar Adalet Halklar Kültür ve Dayanışma Derneği (BAHAD) Bursa Derneği ile “Federatsiya za Spravedlivost” yöneticileri Bulgaristan Başsavcılığı ile konuyu detaylı şekilde görüşüp çözüm yollarını aramaya çalıştılar. Mart 2011 ayında BAHAD Dernek Başkanı Eşref Kahraman; “mahkeme kararı olmaması nedeniyle  üç yıl Belene adasında hapsedildikten sonra memleketine geri gönderilmeyerek sürgün edilmesi gerekçesiyle” Kırcaali Mahkemesi’ne 200 bin levalık  manevi tazminat davası açtı.

MAHKEME DAVAYA BAKILMASINA KARAR VERDİ

Mahkeme süreci  Kırcaali’de görülürken, Bulgaristan devleti adına Kırcaali Savcısı ile Bulgaristan Başsavcı vekili davayı savunan kişiler arasında yerlerini aldılar. Avukatlar, Eşref Kahraman adına İçişleri Bakanlığı ve Ulusal Güvenlik Başkanlığı’na mahkemeye tazminat istemiyle dilekçe sundular. Savcılar, davanın görülmemesini isterlerken mahkeme ise davaya bakılmasına karar verdi. Eğer mahkeme tazminat davasını onaylarsa, 517 kişiden oluşan Belene gazileri, emsal teşkil etmesi koşuluyla Bulgaristan mercilerinde yeni tazminat davaları açabilecekler. Mahkeme tazminat kararını vermez ise Strasburg İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurulacak. Sürecin işleyişinden yol çıktığımızda, davanın kazanılması halinde  sadece Belene kampına kapatılanlar bu haktan yararlanabilecekler. Bu aşamada esas olan ise, Bulgaristan cezaevlerinde haksız yere kapatılan yüzlerce mahkûm ve sebepsiz şekilde yerlerinden edilerek sürgüne gönderilen yüzlerce ailenin mahkeme kararından yararlanamayarak tazminat davası açamayacak olmaları. Ne yazık ki mahkeme kararı bu kişiler için emsal teşkil etmeyecek. Eğer Bulgaristan yöneticileri bu konuda samimiyseler, asimilasyon politikasından zarar görenlerin her biri mahkeme kararını emsal alarak tazminatlarını alabilmelidir. Bulgaristan’da ilgili merciler yine eksik işler yapıyorlar. İşte esas sorulması gereken soru burada  Yine mi Bizans oyunları oynanıyor?