BULGARİSTAN’DA RAMAZAN-I ŞERİF VE BAYRAM
On bir ayların sultanı mübarek Ramazan ayını idrak etmekteyiz. Akşamları iftar yemekleri bir telaş içinde hazırlanıp Müslümanları sofraların etrafında toplamaktadır. Akşamları iftar softasına çocuklar dahil katılarak bir şölene dönüşmekte. Minareden yükselen ezan sesi ve gelenek olarak her iftar öncesi patlatılan topun sesinden sonra Müslümanlar iftarlarını açma telaşına girerler. Sabah sahur öncesi davulcunun davulundan çıkan o neşeli ritimler Müslümanları sahura davet etmekte. Benim çocukluğumda heyecanlı bayram hazırlık telaşlarını ve bayram kutlamalarını ne yazık ki yaşanamadı. Bulgaristan komünist rejimi altında olduğundan dolayı din yasaktı. Sadece Müslümanlar değil ülkede ikamet eden Bulgarlar Hıristiyanlara da kiliselere gitme yasağı koymuştu. Genelde dini konuda gençlere karşı hassasiyetli davranan rejim camiye ya da kiliseye giden gençleri fişleyerek rejim karşıtı listelere alarak iş imkânlarını kısıtlıyordu. Rejim okullarda din dersi verilmesi
yasakladığı yetmiyormuş gibi Türk azınlığın ana dili eğitim de ellerinden alınarak dinsiz bir nesil yetiştirme çabasındaydı. Ailelerin yaşlıları din kültürünü çocuklarına, torunlarına saklı da olsa aşılamaya çalışmaktalardı. Aileler ne kadar çaba gösterseler de genç nesillerin dini açıdan tam bilgi alma şansları yoktu. Özellikle Kuran-i Kerim kursları düzenlenemediğinden dolayı gençler dini açıdan yoksun kalmaya mahkûmdular.
45 YIL KOMÜNİZM AĞIRLIĞI
Bulgaristan demokrasi rejime geçilmesinde din serbest bırakılarak Müslüman ve Hıristiyan halkı ibadetlerini idrak etmek için mabetlere serbest girip çıkmaya başladılar. 45 yıl komünizm rejimde büyüyüp yetişen nesillerin birçoğu ne yazık ki kiliselere ve camilere gitme kültürünü elde edemediler. Bulgaristan’da her köye komünizm döneminde yıkılan camilerin yerine yenileri inşa edildi.
Kapatılan camilerin bazıları ibadete açıldı bazıları ise hala müze statüsünde olduğu için ibadete açılmamakta. Ülkede Kuzey ve Güney’de İmam Hatip Okulları açılarak camilere imam yetiştirilmektedir. Böylece Bulgaristan Müslümanları ibadetlerini serbestçe ifa etmekteler. Devlet okullarında Hıristiyan ve Müslüman diyanet işleri başkanlarından devletten din dersi verilmesi talebinde bulunsalar da bugüne bugün eğitim bakanlığından izin çıkmadı. Bulgaristan Türkleri hem dini açıdan hem zorunlu ana dil eğitimi açısından yoksun bırakılmaktadır.
NİSPETEN RENKLİ BAYRAMLAR
Zor koşullara rağmen her geçen yıl Bulgaristan’da bayramlar daha renkli geçmekte. Yakın zamana kadar bırakın büyük şehirlerde kasabalarda bile iftar sofraları kurulamazdı. Bu gün Bulgaristan’da yoğun olarak bir arada ikamet eden Müslümanlar ikamet ettikleri kasabalarda merkez köylerde iftar sofraları kurulmaktadır. İftar sofralarına çocuklar da dahil edilerek bir şölene dönüşmekte. Bugün Bulgaristan’ın çeşitli yerlerinden iftar sofraları haberleri gelmektedir. Bulgaristan’da Milliyetçi Bulgar kesimi ne kadar Müslümanların ibadetlerini engellemeye ya da kısıtlamaya çalışsalar da başaramayacaklar. Nasıl Müslümanlar Hıristiyanların bayramlarına ve ibadetlerine saygı duyuyorlarsa aynı şekilde Hıristiyanlar birlikte yaşadıkları Müslümanların bayramlarına saygı duyacaklar ve ibadetlerini ifa etmeleri için engeller yaratmaya çalışmayacaklar. Bir ülkede birlikte ikamet eden farklı dinlere mensup toplumlar ancak bir birilerine saygı duyarak ve hoş görü içinde barış huzur içinde yaşayabilirler. Mübarek Ramazan bayramı vesilesiyle tüm İslam âlemine barış huzur getirmesini Allahtan tüm insanlara bereketli bayramlar nasip etmesini dilerim.