Çin, sanayi ve tedarik zincirlerinin istikrarı için yüzünü Afrika’ya çeviriyor

AA PEKIN (AA) - Çin Başbakanı Li Çiang, Pekin'de düzenlenen Çin-Afrika İşbirliği Forumu (FOCAC) kapsamında Teşebbüsçüler Konferansı'nda yaptığı konuşmada, Afrika ile sanayi ve tedarik zinciri bağlarını derinleştirmeyi istediklerini belirtti. Çin ve Afrika ortasında "sanayide tamamlayıcılık" olduğunu tabir eden Başbakan Li, "Sanayi ve tedarik zincirlerimizi uyum için birbirine bağladığımızda, karşılıklı kaynak avantajlarımızı kalkınma ivmesi dönüştürebiliriz." dedi. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, dün forumun açılışında yaptığı konuşmada, Çin'in Afrika ile sanayi tedarik zinciri işbirliğini geliştirmek üzere "sanayi büyüme öbekleri" yaratmaya yönelik bir iştirak planı açıklamış, ayrıyeten küçük ve ortak ölçekli şirketleri güçlendirme programı yürütüleceğini açıklamıştı. Öte yandan, forumda kabul edilen 3 Yıllık Hareket Planı'nda, taraflar, "küresel sanayi ve tedarik zincirlerinin akışını ve istikrarını koruyacaklarını", "tek taraflılığın, korumacılığın ve ekonomik baskının her çeşidine, duvarlar ve pürüzler koymaya, ekonomik bağları koparmaya ve tedarik zincirlerini sekteye uğratmaya karşı çıkacaklarını" bildirmişti. Çin'in Afrika'nın kaynaklarına ilgisi artıyor Çin'in Afrika atılımının, ABD ile kritik bölümlerde global sanayi ve tedarik zincirleri üzerine rekabetin arttığı bir periyoda denk gelmesi dikkati çekiyor. Washington'ın çip dalında Çin'e yönelik ihracat kısıtlamaları, Çin'den ithal elektrikli araçlara getirdiği yüksek gümrük tarifeleri ve Avrupalı müttefikleri ile Japonya ve Kanada'yı emsal adımlar atmaya ikna etmesi, Çin'i bu dallarda yeni tedarik zincirleri ve pazarlar için gelişmekte olan ülkelere yönlendiriyor. Çin'in, başta kritik madenler olmak üzere Afrika'nın geniş hammadde kaynaklarına ilgisi ve bu alandaki yatırımları artarken ABD, Avrupa ve öbür ülkelerin "kapasite fazlası üretim" gerekçesiyle Çin'den ithal elektrikli araçlar ve yeni güç donanımlarına getirdiği gümrük tarifelerine karşı Afrika pazarı Çin açısından değerli bir alternatif olarak öne çıkıyor. Şanghay Memleketler arası Çalışmalar Enstitüsünün yayınladığı rapora nazaran, Çin, Afrika'nın kobalt ihracatının yüzde 72'sini, manganezin yüzde 58'ini ve grafitin yüzde 28'ini satın alıyor. Bu 3 maden elektrikli araç bataryaları ve depolama ünitelerinin üretiminde kullanılıyor. Çin Gümrükler Genel Yönetiminin datalarına nazaran, 2023 yılında Çin'in Afrika'ya elektrikli araç ihracatı yüzde 291, lityum-iyon batarya ihracatı yüzde 109 ve güneş gücü panelleri ve donanımları ihracatı yüzde 57 artış kaydetti. Çin ile Afrika ülkeleri ortasındaki ticaret hacmi 2000 yılında 100 milyar yuandan (yaklaşık 14 milyar dolar) azken 2023'te 1,98 trilyon yuana (280 milyar dolara) yükseldi. FOCAC Çin ile Afrika ülkeleri ortasında çok taraflı işbirliği sistemi olan FOCAC, birinci sefer 2000'de Pekin'de düzenlenen tepe ile başlamıştı. O yıldan bu yana her 3 yılda bir düzenlenen forumlar sırasıyla Çin'de ve Afrika ülkelerinde yapılıyor. 2021'de Senegal'in başşehri Dakar'da düzenlenen 8. Forum, Kovid-19 nedeniyle çevrimiçi yapılmıştı. 9. Forum, 2018'den bu yana yüz yüze yapılan birinci toplantı oldu. FOCAC 2024 Doruğu'na 50'den fazla Afrika ülkesinin devlet ve hükümet liderleri konuk oldu.
Muhabir: Emre Aytekin