DeepFake Nedir? Neden Dikkat Edilmeli? Nasıl Ayırt Edeceğiz?
DeepFake Nedir?
Öncelikle “Deepfake” nedir onu anlayalım. Son zamanlarda çok popüler ve geleceğin korkutucu teknolojilerinden birisi olan ve yapay zekadan beslenen bu teknoloji nedir?
Deepfake, İngilizce de “Derin” anlamına gelen “Deep” kelimesi ve “Sahte” Anlamına gelen “Fake” kelimesinin birleştirilmesi ile oluşan bir kavramdır. Farklı yapay zeka sistemleri kullanılarak videolar elde edilen söz konusu teknoloji, herhangi bir videodaki konuşmacının söylediklerinin kolaylıkla değiştirilmesine izin veriyor.
Hatırlarsanız geçenlerde ABD Eski Başkanı Donald Trump ile ilgili bir tutuklanma resimleri yayınlanmıştır. Bu resimler “Deepfake” teknolojisi ile üretilmişti. Yanlış ellerde oldukça tehlikeli durumların oluşabileceği bir teknoloji aslında. Bu yüzden hepimizi bilinçli olması gerekmektedir. Sosyal medyada, internet, basında gördüğümüz tüm videoların doğruluğunu teyit etmek çok önem arz etmektedir artık.
Deepfake Nasıl Tespit Edilir? 7 Kanıtlanmış Yol
- Doğal olmayan göz hareketlerini arayın yaygın bir uyarı işareti, doğal olmayan göz hareketleri veya göz hareketinin olmaması, özellikle de göz kırpmanın olmamasıdır. Göz kırpmayı doğal görünecek şekilde taklit etmek zordur. Göz hareketlerini doğru bir şekilde yeniden üretmek de zordur çünkü bir kişi başka biriyle konuştuğunda gözleri normalde onu takip eder.
- Renk ve ışıktaki uyumsuzluklara dikkat edin Olağandışı cilt tonları, lekeler, tuhaf ışıklandırma ve tuhaf konumlandırılmış gölgeler, gördüğünüz şeyin sahte olabileceğini gösterir. Şüpheli bir video izliyorsanız kişideki tutarsızlıkları not edin ve bunları orijinal referansla karşılaştırın. Bu, bunun deepfake olup olmadığını belirlemenize yardımcı olacaktır.
- Ses kalitesini karşılaştırın ve karşılaştırın Deepfake yapımcıları genellikle seslerden çok görsellere odaklanır. Zayıf dudak senkronizasyonuna, robotik seslere, tuhaf sözcük telaffuzlarına, dijital arka plan gürültüsüne ve hatta ses eksikliğine dikkat edin.
- Garip vücut şekli veya hareketi birisi yana dönüp başını hareket ettirdiğinde çarpık veya bozuk görünüyorsa ya da hareketleri bir kareden diğerine kesik kesik ve kopuksa şüphelenmelisiniz.
- Yapay yüz hareketleri Bir kişinin yüzü, söylediklerine uyması gereken duyguyu göstermiyorsa veya yüz değişimini veya görüntü birleştirmeyi tespit edebiliyorsanız, video deepfake olabilir.
- Yüz özelliklerinin doğal olmayan konumlandırılması Birinin yüzünün ve burnunun farklı yönlere çevrilmesi durumunda gerçekmiş gibi görünen videolara karşı dikkatli olmalısınız. Ayrıca burunlarının konumunu da kontrol edebilirsiniz.
- Garip duruş veya fizik Deepfake'in bir başka göstergesi de, bir kişinin vücut şeklinin doğal görünmemesi veya başının ve vücudunun tuhaf veya tutarsız bir şekilde konumlandırılmasıdır. Deepfake teknolojisi genellikle vücudun tamamı yerine yüz özelliklerine odaklandığından, bu tespit edilmesi daha basit anormalliklerden biridir.
Deepfake Yapmak Suç mu?
Burası sıkıntılı bir konu, burada yapılan, üretilen videonun içeriği ve muhteviyatı çok önem arz etmektedir. Zira yaptığınız bu video bir kişilik haklarına saldırı, toplumu yada kişileri kamuoyunu kışkırtmaya yönelik bir video ise doğal olarak suçtur. Tabi ki bu konu benden ziyade kanun hakkında vasıflı olan kimselerin cevap vermesi gereken bir konu olsa da Mağdur kişi;
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 245/A maddesi uyarınca; bu program aracılığıyla kişilik hakkına yapılan bu saldırı nedeniyle savcılığa suç duyurusunda bulunularak bu kişilerin cezalandırılmasını isteyebilecektir.
Dolandırıcılıkta Deepfake?
Son günlerde duyduğum bir konu var dikkat etmek gerektiğini için bu konudan da bahsetmek istiyorum. Sosyal medya da bulunan videolarınızdan Deepfake kullanılarak bazı sahte videolar oluşturularak, yada sesiniz taklit edilerek size telefon ile ulaşıp, acil para lazım arkadaşım, komşum, kardeşim, vb. diyerek sizleri değişik yollardan para çekimi yapılarak sahtekarlıklar oluyormuş.. Dikkat etmekte fayda var. Zira şimdi çok sevdiğim bir arkadaşım beni arasa, kardeşim acil para lazım yolda kaldım, yada restorandayım cüzdanı unuttum şu hesaba hemen para yollasana 500-1000 dese hiç düşünmem muhtemelen ve hemen gönderirim..