Direktör Belkıs Bayrak, bayan öykülerinin beyaz perdede görünmesini önemsiyor

AA

ANTALYA (AA) - Bayrak'ın yazıp yönettiği birinci uzun metrajlı sineması "Gülizar", Türkiye prömiyerini yaptığı 61. Antalya Altın Portakal Sinema Şenliği'nde Ulusal Uzun Metraj Sinema Yarışı'nda, "Dr. Avni Tolunay Heyet Özel Ödülü"nü kazandı.

Başrolünde başarılı oyuncu Ecem Uzun'un yer aldığı sinemada Bekir Behrem, Hakan Yufkacıgil, Ernest Malazogu ve Aslı İçözü de rol aldı.

Belkıs Bayrak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sinemanın Antalya Altın Portakal Sinema Şenliği'nden sonraki durağının Boğaziçi Sinema Şenliği ile Ankara Sinema Şenliği olacağını söyledi.

Gülizar sinemasının öyküsünün üniversite yıllarında hocasının başına gelen bir olayı paylaşmasıyla ortaya çıktığını aktaran Bayrak, "Ben o kıssayı alıp öbür bir versiyona dönüştürdüm. Pandemi süreci, iki sene senaryo geliştirme ve fon arayışıyla devam etti. Aslında 2019'da başladı projenin seyahati ve 2024 yılında da sinema nihayet izleyiciyle buluştu." diye konuştu.

Kadın kıssalarının beyaz perdede görünmesini önemsediğine işaret eden Bayrak, şunları kaydetti:

"Bir bayan direktör ve müellif olarak hayata baktığım yer zati o denli oluyor. Bunu öncelikli olarak lakin bazen de şuur dışı bir yerden tercih ediyorsunuz. Lakin sinema seyahatimde yalnızca bu yoldan ve öyküler üzerinden ilerlemek istemiyorum. Zira sinema kozmik bir sanat. Kameranın duracağı yer her an değişebilir. O yüzden sonraki sinemalarda çok diğer şeyler yapabilirim."

"Posttravma sürecindeki insanları dışarıdan çok fazla anlayamıyoruz"

Yönetmen Bayrak, sinemanın ritminin yavaş olduğu tarafındaki tenkitlere ise şu halde karşılık verdi:

"Bizim toplumumuzda güya biraz daha sessiz insanların daha pasif olduğu ya da daha farkında olmadığı üzere bir algı var. Ben her vakit bunun karşısında duruyorum. Çok konuşmak ve çok bilmek ortasında bence bir paralellik yok. Hatta daha az konuşan karakterin daha fazla müşahede yaptığı için toplumda daha bilge bir yerde durduğuna inanıyorum. Gülizar'ın birinci motivasyonlarından birisi buydu. Sinemanın ritmiyle ilgili olarak da taciz sonrası posttravma yaşayan bir bayan karakteri ele alıyoruz. Gündelik hayatımızda posttravma sürecindeki insanları dışarıdan çok fazla anlayamıyoruz."

Belkıs Bayrak, posttravma sürecindeki insanların daha çok kendi dünyalarında bir şeyler yaşadığını vurgulayarak, "Onun iç dünyasında yaşadığı basıncın, izleyicide de oluşması için tabiri caizse sinema şöyle bir fikri anlatıyordu: 'Lütfen her şey biraz sessiz ve sakin olsun. Birazcık sakinleşirsek şurada sessizce içinde travması olan birisi var, tahminen onu fark edebiliriz'. Sinemanın tüm ögelerinde, temel ritmi bu fikirden hareketle oluşturmaya çalıştık. Öbür bir mevzu da Gülizar'ın psikolojisi. Neredeyse her sahne orada onunla olmalı ve onu takip edebiliyor olmalıydı. Bu yüzden kimi sahnelerde olayın kendisinden çok karakterin his ve psikolojisini takip ettik. Muhtemelen de bundan ötürü izleyici içerisinde iç basınç ve sıkışma tecrübesi en çok duyduğumuz geri bildirimlerden biri oldu." dedi.

Gülizar, Türkiye ve Kosova resmi iştirakinde çekildi

Gülizar'ın Türkiye ve Kosova ortasında resmi paydaşlığı olan birinci sinema olduğuna da değinen Bayrak, "Bunun ismine da çok heyecanlıyız zira Balkanlarda daha fazla iş birliği yapılabilir. Bu projenin devamında hem finansal hem de artistlik iş birliklerinin daha fazla gelişeceğini düşünüyoruz. Bizden sonra da başlayan sinemalar oldu. Memleketler arası şenlikler açısından da sinemamızın seyahati çok hoş başladı Toronto Sinema Şenliği'nde dünya prömiyeri, San Sebastian Sinema Şenliği'nde Avrupa prömiyeri ve Türkiye prömiyerini de Altın Portakal'da yapmış olduk." sözlerini kullandı.

Bayrak, öykünün Prizren'de geçmesinin sebebini ise şu sözlerle açıkladı:

"Projeyi geliştirirken orada bir şenlikten en düzgün proje mükafatı almıştık. Onun için gittiğimde coğrafyasından çok etkilenmiştim. Sinemanın kıssasında karakterin uzak bir yere gitme motivasyonu var fakat aslında kültürel olarak çok uzak bir yere gitmiyoruz. Aslında nereye gidersek gidelim, kültürümüzü, geçmişimizi de oraya taşıyoruz."

"Duygularımız üzerine çok fazla konuşmuyoruz"

Kına gecesi, dini nikah, düğün üzere klasik ritüelleri estetik bir biçimde anlatan sinemada bu cins sahnelere ihtimam gösterdiklerinin altını çizen Bayrak, kültürel ögelere oryantalist bir halde bakmadıklarını lisana getirdi.

Belkıs Bayrak, temel motivasyonlarının Gülizar karakterinin gerçekliğiyle toplumsal gerçekliği aktarabilmek olduğuna vurgu yaparak, "Orada bir ajanda var. Hazırlık var. Her şey ona nazaran ilerliyor. Gündelik hayatta da o denli oluyor yani bir düğün hazırlığında her vakit eksikler tamamlandı mı her şey hazırlandı mı halinde bir denetim listesiyle ilerliyoruz lakin o süreçte gelin ve damada dönüp de 'Şu anda ne hissediyorsunuz?' diyecek vakit kalmıyor. Daha doğrusu çok konuşkan bir toplumuz fakat bence hislerimiz üzerine çok fazla konuşmuyoruz. Birazcık bu alanların görünür olmasını istedik." değerlendirmesinde bulundu.

Gülizar sineması hakkında

Filmin yapımcılığını Mehmet Bahadır Er, Belkıs Bayrak ve Murat Yaşar Bayrak üstlenirken, manzara direktörlüğünü Kürşat Üresin, kurgusunu da Selin Eren Şahin yaptı.

Özgün müziklerini Kanan Rustamli'nin, ses dizaynını ise Alexandru Dumitru'nun yaptığı sinemanın kısa kıssası şöyle:

"Düğün hazırlıkları içindeki Gülizar'ın hayatı, bu sırada tacize uğramasıyla alt üst olur. Saldırganın peşine düşen Gülizar, hayatını karartan saldırganın kim olduğunu öğrenmesiyle kendisini klostrofobik bir seyahatin içerisinde bulur."

Muhabir: Salih Şeref