Dışişleri Bakanı Fidan: İsrail, Gazze’de sözün tam manasıyla bir etnik paklık yapmaya devam ediyor

AA ANKARA (AA) - Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Çekya Dışişleri Bakanı Jan Lipavsky ile Dışişleri Bakanlığındaki görüşmesinin akabinde düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.

• Çekya Dışişleri Bakanı Lipavsky: Türkiye önemli ticaret ve yatırım ortağımızdır

Fidan, iki ülke ortasındaki ticaret hacmini geçen yıl 5 milyar dolara yükseltmeyi hedeflediklerini, bugün ise bu maksadı yakalamanın memnunluğunu yaşadıklarını ve bunu 10 milyar dolara yükseltmek için çalışacaklarını söyledi. Yatırımlar, müteahhitlik, ulaştırma, yeşil ve dijital dönüşüm alanlarına da öncelik verdiklerini belirten Fidan, NATO müttefikleri olarak savunma endüstrisi alanındaki işbirliğini önemsediklerini ve savunma endüstrisindeki işbirliğini somut projeler eşliğinde üçüncü ülke pazarlarına yönelik olarak daha da geliştirmeyi hedeflediklerini kaydetti. Fidan, iki ülke halkları ortasındaki bağların her geçen gün derinleştiğini, iki ülke diplomatik münasebetlerinin yüzüncü yılı anısına Prag'da bir park açılışı yapıldığını belirtti. Çekya-Türkiye ortasında turizm bölümündeki gelişmelerin de memnuniyet verici olduğunu lisana getiren Fidan, geçen yıl 380 binden fazla Çek turistin Türkiye'yi ziyaret ettiğini ve Türkiye'nin Çek turistler tarafından en fazla tercih edilen ülkelerden biri haline geldiğini söyledi. Fidan, Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) sürecine verdiği takviyeden ötürü Çekya'ya teşekkür ederek, Türkiye'nin AB'yle ilgilerinin ilerletilmesi ve üyeliği önündeki pürüzlerin aşılması konusunda Çekya'nın katkı ve takviyelerinin gelecek süreçte de devam edeceğine inandığını vurguladı. Mevkidaşıyla Gazze'deki insanlık dramını da ele aldıklarını belirten Fidan, şöyle devam etti: "İsrail, Gazze'de sözün tam manasıyla bir etnik paklık yapmaya devam ediyor. Gazze'de her gün bir yeni savaş kabahati işleniyor. İsrail'in hala topraklarını genişletme peşinde koşmasına, Filistinli kardeşlerimizin topraklarını çalmasına sessiz kalmadık, sessiz kalmayacağız. Tam bilakis Gazze'deki zulmün son bulması için tüm platformlarda sesimizi yükseltmeye devam edeceğiz. Diplomasinin tüm imkanlarını sonuna kadar seferber edeceğiz. Bu çerçevede Gazze'de ateşkesi hedefleyen tüm teşebbüsleri destekliyoruz. Tahlilin yolu iki devletli tahlili hayata geçirmekten geçiyor. Birçok ülke artık bu gerçeği teslim ediyor. Filistin devletini tanıyan ülkelerin sayısının artması bunun bir göstergesidir. Bu sayının daha da artması için önümüzdeki devirde de çalışmalarımızı sürat kesmeden sürdüreceğiz." Türkiye'nin, Filistin coğrafyasında da Ukrayna konusunda da tıpkı prensiple hareket ettiğini, aylardır herkesi uyardıklarını belirten Fidan, bu çatışmaların bölgesel, hatta global bir savaşa dönüşebileceğini, bunun engellenmesi için herkesin elini taşın altına koyması gerektiğini vurguladı. Fidan, mevkidaşıyla görüşmesinde Ukrayna'da devam eden savaşı da ele aldıklarını, Türkiye'nin Ukrayna'nın bağımsızlığını, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü desteklediğini ancak savaşın yol açtığı can kayıplarını ve dehşetli yıkımı da görmezden gelmediğini kaydetti. 500 bini aşkın insanın bu savaşta hayatını kaybettiğini belirten Fidan, bu savaşın Ukrayna'nın dışına sıçrama hatta kitle imha silahlarının kullanılmasına yol açma risklerini bünyesinde barındırdığını, Türkiye olarak tarafların barış için müzakere masasına oturmalarını görmek istediklerini söyledi. Fidan, şunları kaydetti: "Gerek Ukrayna'nın gerek Rusya'nın ortaya koydukları barış vizyonuyla kan dökülmesine son verme konusunda istekli olduklarını göstermelerini önemsiyoruz. Bunun içeriği ve şartları ne olursa olsun başlangıç prestijiyle kıymetli bir adım olarak görüyoruz. Milletlerarası toplumun da kapsayıcı bir formda daha fazla adım atması gerekiyor. Türkiye her vakit olduğu üzere bundan sonra da görüşmelerde kolaylaştırıcı ve yapan bir rol oynamaya hazırdır. Avrupa Futbol Şampiyonası kapsamında ulusal kadromuz ile Çekya ortasında yarın kritik bir maç oynanacak. Bu müsabakada her şeyden evvel sportmenliğin galip gelmesini diliyorum. Tüm futbolseverler için keyifli ve hoş bir maç olmasını temenni ediyorum." "Ukrayna'nın işgal edilmesine karşıyız" Basın toplantısının akabinde soru karşılık kısmına geçildi. Muhatabıyla Ukrayna'daki savaşla ilgili olarak neler görüştüğü ve savaşın geleceğiyle ilgili değerlendirmelerinin sorulması üzerine Fidan, Çekya'nın da bilhassa Ukrayna konusunda son derece hassas olduğunu ve bu bahiste tasalarının bulunduğunu lisana getirdi. Fidan, "Ukrayna'nın işgal edilmesinin Doğu ve Orta Avrupa'daki birçok ülkede büyük güvenlik tasasına yol açtığını" belirterek, Türkiye'nin "tüm savaşların sona erdirilmesi" tarafında bir vizyonunun olduğunu hatırlattı. Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü desteklediklerini yineleyen Fidan, "Ukrayna'nın işgal edilmesine karşıyız. Lakin şöyle bir görüntüyle karşı karşıyayız. Bu savaş artık Ukrayna ve Rusya'dan daha büyük bir savaş haline dönüşmeye başladı. Çok büyük global riskleri bünyesinde barındırıyor. Global bölünmelerin derinleştiğini görüyoruz." değerlendirmesini yaptı. Bakan Fidan, savaş olduğu sürece savaşın yayılma riskinin ve kitle imha silahlarının kullanılma riskinin daima mevcut olduğuna dikkati çekerek, "Bu savaşın onun için artık gün geçmeden vakit kaybetmeden durması gerekiyor. İki buçuk yıl oldu. İki buçuk yıl boyunca taraflar kendi güçlerini ellerinden geldiği formuyla kullandılar ve bugün neredeyse beraberlik durumu üzere bir şey kelam konusu alanda. Bu noktada bir barış, bir ateşkes görüşmesi başlatılmasının olağanüstü yararlı olacağını düşünüyoruz." diye konuştu. "Bölgemizde büyük bir barışa ve huzura gereksinim var" Fidan, bu bahsin diyalogla çözülmesi için gerekli ruhsal ve siyasi atmosferin oluştuğunu açıkça gözlemlediklerini belirterek, savaşın risklerinden ötürü bir an evvel ateşkesle ilgili konuşmaların başlamasının "fevkalade önemli" olduğunu vurguladı. Tüm savaşlarla ilgili birebir şeyi söylediklerinin altını çizen Fidan, "Bölgemizde nitekim büyük bir barışa ve huzura muhtaçlık var. Aksi takdirde savaşların yayılma riski giderek daha da artıyor." sözünü kullandı. Fidan, Türkiye'nin bu hususta elinden geleni yaptığını, İsviçre'de yapılan Ukrayna Barış Konferansı'nda "Ukrayna Savaşı üzerinden global bölünmenin daha da derinleşmemesi ve trajedinin durması için bir an evvel manalı görüşmelerin başlaması gerektiği" görüşünü ortaya koyduklarını hatırlattı. Türkiye'nin ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kelamının değerli olduğunu vurgulayan Fidan, Türkiye'nin yükünü barış yolunda kullanmayı sürdüreceğine dikkati çekti. "AB ve gelişmiş dünyanın (göçle ilgili) sıkıntıların varlığını tanıması gerekiyor" Fidan, sistemsiz göç ve AB ile ilgili bir soruya cevabında da sistemsiz göç ve mülteciler konusunda Türkiye'nin hassas olduğunu belirtti. Düzensiz göç konusunda AB kurumlarıyla ve Avrupa ülkeleriyle yürüttükleri çalışmaların olduğunu kaydeden Fidan, bilhassa İçişleri Bakanlığının son derece sistemli ve yapan formda bu bahiste ilgili muhataplarıyla çalıştıklarını lisana getirdi. Fidan, öte yandan göç veren ülkeler, rota üzerindeki ülkeler ve göç alan AB ülkeleriyle yakın istişarelerinin ve ortak çalışmalarının olduğunu belirterek, göçü önlemede tedbir almanın yanı sıra göçün ana sebeplerine ağırlaşmak gerektiğini söyledi. Düzensiz göç konusunun gelişmiş ülkeler tarafından da ele alınması gerektiğini kaydeden Fidan, "Gerek Avrupa Birliği'nin gerek gelişmiş dünyanın oturup bölgesel birtakım göç vermeye sebep olan sıkıntıları ele alması ve tartışması, buna birtakım önlemler getirmesi gerekiyor. En azından bu sıkıntıların varlığını tanıması gerekiyor." dedi. Sorunların kendisini görmezden gelip göçmenleri yönetmeye çalışmanın süreksiz sonuç ürettiğine dikkati çeken Fidan, milletlerarası toplum olarak kalıcı bir sorun olması nedeniyle probleminin temeline bakılması gerektiğine işaret etti.

Muhabir: Mehmet Şah Yılmaz,Büşranur Koca,Muhammet Tarhan