Fas’taki Huz sarsıntısının üzerinden bir yıl geçti

AA İSTANBUL (AA) - Fas hükümeti tarafından 3 Eylül'de yapılan açıklamada, sarsıntı bölgesinde yaklaşık bin binanın tamir çalışmalarının tamamlandığı ve 49 bin 632 yapı için inşaat ve tadilat çalışmalarının sürdüğü belirtilmişti. Hükümetin uğraşlarını yetersiz bulan insan hakları savunucusu Hamid Sekini, zelzelenin üzerinden bir yıl geçmesine karşın hâlâ çok sayıda ailenin çadırlarda yaşadığını söyledi. Sekini, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hükümetin uğraşlarının yetersiz kaldığını söz ederek, dernek ve kuruluşlara tekrar inşa sürecine katılma davetinde bulundu. Maddi yardımlar çok zayıf Sekini, sivil toplum kuruluşlarının sarsıntıdan etkilenenlere yönelik besin yardımı ya da tekrar yapılanma konusundaki ilgisinin birkaç istisna dışında azaldığına dikkat çekerek, sivil toplum kuruluşlarının (mali) katkılarının kıymetli olduğunu vurguladı. Depremin çabucak akabinde yaklaşık 3 ay boyunca zelzeleden etkilenenlerle büyük dayanışma konvoylarına şahit olduklarını, fakat sonraki aylarda düşüş yaşandığını kaydeden Sekini, hükümetin imar çalışmalarının da çok yavaş ilerlediğini söz ederek, gecikmenin sebepleri ortasında tekrar imara ayrılan fonun çok zayıf olması ile inşaat emekçisi eksikliği olduğunu aktardı. El-Huz vilayetindeki Agil Beldesi Belediye Başkanı Hüseyin Ayet İbrahim, belde sakinlerinin tekrar imar ve inşaat müsaadeleri için birinci mali takviyesi aldığını söyledi. Beldenin dağlık bir bölgede yer alması ve yüksek maliyetler nedeniyle az sayıda vatandaşın inşaata başladığını belirten İbrahim, ikinci dayanağın ise imarda birinci kademesinin tamamlanmasından sonra verileceğini kaydetti. İbrahim, "Aile birinci taksitte 20 bin dirhem (2 bin dolar) alıyor fakat birinci etapta inşaat maliyeti 40 bin dirhemi (4 bin dolar) geçiyor. Bu da maddi yardımın yetersiz olduğu manasına geliyor." dedi. İki mühendis deprem sonrasında binalarda sarsıntıya sağlam izolatör geliştirdi Faslı iki mühendis, Huz depremi sonrasında binalarda sarsıntıya sağlam izolatör geliştirdi. Depremin yaraları sarılmaya çalışılırken, altyapının sarsıntılara karşı sağlam olacak halde güzelleştirilmesine yönelik uğraşlar da sürüyor. Bu bağlamda çalışmalar yürüten Faslı iki mühendis, Huz depremi sonrasında binalarda sarsıntıya sağlam izolatör geliştirdi. Mühendisler Üsame Himmiş ile Yasin Libivi, AA muhabirine mevzuya ait çalışmalarını anlattı. Ülkede birinci sefer, binaların sarsıntılara ve sarsıntılara karşı direncini artırmayı amaçlayan izolatörlere ait yaptıkları çalışmaların sonuç verdiğini belirten Himmiş, daha inançlı olmasıyla birlikte daha az demir kullanımıyla bina maliyetlerinin de düşürülmesinin hedeflendiğini lisana getirdi. Mühendis Libivi ise, "deprem izolasyonu alanındaki son bilimsel araştırma ve buluşlara ayak uydurabilmek için inşaatla ilgili teknik tüzel kuralların tekrar ele alınması" gerektiğine dikkati çekti. Mühendisler, geliştirdikleri çalışmaların daha inançlı ve katma kıymete sahip olduğu için uygulanması gayesiyle yatırımcılara bunu kullanmaları daveti yaptı. Fas'ta 7 büyüklüğünde deprem Fas'ta 8 Eylül 2023 gecesi merkez üssü Marakeş kentine bağlı El-Huz bölgesi olan 7 büyüklüğünde sarsıntı meydana gelmişti. Depremde 2 bin 690 kişi hayatını kaybetmiş, 6 bin 125 kişi yaralanmıştı. Resmi makamların açıklamalarında, bölgedeki nüfusun üçte ikisine tekabül eden 2 milyon 800 bin kişinin sarsıntıdan etkilendiği, yaklaşık 60 bin konutun kısmen ya da büsbütün yıkıldığı belirtilmişti.
Muhabir: Khalid Mejdoup