İsrail’in Guantanamosu: Sde Teiman Askeri Üssü

AA KUDÜS (AA) - Sde Teiman, son aylarda Gazze'den alıkonulan Filistinlilerin maruz kaldığı çeşitli azaplarla isminden kelam ettirirken, İsrailli yetkililer ihlallere karışanlar hakkında soruşturma başlatıldığını, tezlerin incelendiğini argüman ediyor. İsrail devlet televizyonu KAN'ın, dün Sde Teiman Askeri Üssü'nde 9 askerin cinsel azap ve darbettikleri bir Filistinlinin ağır yaralı olarak hastaneye kaldırıldığı haberini yayımlamasıyla askeri polis, mevzu hakkında soruşturma başlattı, askerler gözaltına alındı. Bu haberin akabinde ortalarında askerlerin de bulunduğu İsrailli çok sağcılardan oluşan silahlı ve yüzleri maskeli bir küme, cinsel azap yapmakla suçlanan askerlerin gözaltına alınmasını protesto ederek askeri üsse baskın düzenledi. Yemenli Musevilerin 1949-50'li yıllarda birinci yerleştirildikleri yer İsrail ordusu güney komutanlığının sorumluluğunda olan Sde Teiman Askeri Üssü ismini, 1949 ile 1950 ortasında Yemen'den İsrail'e getirilen 49 bin Yemenli Yahudi'nin birinci etapta yerleştirildiği bölge olmasından alıyor. Bu nedenle "Yemen tarlası" ismini taşıyor. İsrail, bu askeri üste 2008 ve 2014'te Gazze Şeridi'ne düzenlediği ataklar sırasında alıkoyduğu yüzlerce Filistinli için toplama kampları kurdu. Ordu, 7 Ekim 2023'ten sonra "yasa dışı savaşçılar" oldukları argümanıyla Gazze Şeridi'nden yüzlerce Filistinli sivili bu üste insanlık dışı kaideler altında tutmayı sürdürdü. İsrailli STK, "işkence ve makus muamelenin" kanıtlarını mahkemeye sundu İsrailli sivil toplum örgütü "İsrail Sivil Haklar Derneği (ACRI)", kelam konusu üste epeyce makus alıkonulma kaidelerini açığa çıkaran bir makale yayımladı. Makaleye nazaran Sde Teiman'da alıkonulanlar, yemekten yoksun ediliyor, yemek verildiğinde ise Filistinliler elleri ve gözleri bağlı halde yemek yemek zorunda bırakılıyor. Alıkonulan Filistinli sayısının fazla olduğu, kelam konusu şahısların uyku ve tuvalet gereksinimlerinde ise tekrar elleri ve gözlerinin bağlı olduğu tabir ediliyor. İnce bir kumaş örtü üzerinde yatmak zorunda bırakılan Filistinliler için banyo imkanı da bulunmuyor. Ayrıyeten, vakit zaman da alıkonulan şahısların tuvalet gereksinimini gidermesine müsaade verilmiyor, bulundukları alana getirilen lazımlıkları kullanmaya zorlanıyorlar. Sde Teiman üssünde alıkonulan Filistinlilerin gün boyunca hareket etmelerine ve açık havada gezinmelerine de müsaade edilmiyor. Gözleri kapalı tutulan bireyler için kitap okumak, ibadet etmek, namaz kılmak, mektup yazmak ya da mektup okumak da yasak. Sağlık hizmetlerinden de yoksun bırakılan Filistinlilerin bir kısmı ise askeri üste hayatını kaybetti. Hukuki girişimler ACRI, ülkedeki 5 STK'dan biri olarak bu hapishanenin derhal kapatılması için İsrail Yüksek Mahkemesine başvuranlar ortasında yer alıyor. Mahkemeye sunduğu dilekçede ACRI, son birkaç ayda kelam konusu hapishanede "hayal etmesi dahi mümkün olmayan olaylara" dair birçok kanıtın biriktiğini kaydetti. ACRI'nın dilekçesinde şu sözler yer aldı: “Anestezi olmaksızın cerrahi operasyonlar yapılıyor, tutuklular günlerce ağır koşullarda tutuluyor, organlarının kesilmesine yol açacak halde uzuvları kelepçeli kalıyor, tıbbi tedavi ve tuvalet muhtaçlıkları karşılanırken dahi gözleri uzun mühlet bağlı tutuluyor ve alıkonulan birtakım Filistinliler darp ve ihlallerle dolu halde daima nezaret altında tutuluyor." Dilekçede, üssün bir hapishane olması için kanuna nazaran alıkonulanların "sağlık ve onurlarını zedelemeyecek" koşulları sağlaması gerektiğine işaret edildi. "Alıkonulanlar için minimum oranda insani koşulları sağlamadığımız takdirde bizler de insan olmayacağız." sözlerine yer verilen dilekçede, alıkonulan bireylere uygulanan muamelenin yasa dışı olduğu kaydedildi. İşkence tanıklıkları Haaretz gazetesinin, askeri üsteki şahitlerden aldığı bilgiye nazaran, esirlerin korunması misyonunu üstlenen "Birim 100" üyeleri, son aylarda çok sayıda şiddet olayına karıştı. Sde Teiman'da misyon yapan bir asker, "Birim 100" üyelerinin alıkonulan Filistinlilerin bulunduğu alana pimi çekilmiş el bombası attıklarını söyledi. Tanıklık yapan asker, şiddetli darptan ötürü kimi Filistinlilerin dişlerinin ve kaburga kemiklerinin de kırıldığını aktardı. Söz konusu üste tutulan Filistinlerin sayısına ait İsrail makamlarından şimdi açıklama yapılmadı. Haaretz'in haberine nazaran hükümet, İsrail Yüksek Mahkemesine 15 Temmuz'da Sde Teiman'daki tutukluların birçoklarının diğer yerlere naklinin yapılacağını iletti. Haberde ayrıyeten 7 Ekim'den bu yana faal olarak kullanılan Sde Teiman üssünde tutulan Filistinli esirlerden 36'sının öldürüldüğü kaydedildi.
Muhabir: Hamdi Yıldız