Kahramanmaraş’ta 13 bin yıllık olduğu iddia edilen dikiş gereçleri bulundu

AA KAHRAMANMARAŞ (AA) - Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cevdet Merih Erek, AA muhabirine, Onikişubat ilçesine bağlı Döngel Mahallesi'ndeki Direkli Mağarası'nın Kahramanmaraş'ın kültürel zenginlikler içerisinde önde gelen yerleşim yerlerinden biri olduğunu söz etti. Yaklaşık 18 yıl evvel Kahramanmaraş'ta başlattıkları hafriyatlarda kıymetli bulgular elde ettiklerini anlatan Erek, Direkli Mağarası hafriyatlarının kendilerine bölgesel manada kültürel transferin ne kadar ağır olduğunu gösterdiğini vurguladı. Kültürel transfer sürecinin 13 bin yıl öncesinden bugüne kadar geldiğini düşündüklerini aktaran Erek, şunları kaydetti: "Bu yılki kazılarla milattan evvel 11 bin 500'lü yıllara kadar tarihlenen döneme rastladık. Bunlardan biri ve en değerlisi, bugün Kahramanmaraş'ta tekstil ve konfeksiyona yönelik epeyce ağır bir ekonomik yapı var. Bu yapının temellerini bölgedeki bu cins arkeolojik yerleşim yerlerinde de görmek mümkün. Direkli Mağarası bunlardan bir tanesi. Mağarada hayvan kemiklerinden yapılmış delikli iğne yani bugün dikiş iğnesi dediğimiz bir iğnenin ve bunun gibisi kırık modüllerin bulunduğu ve bir de kemikten yapılmış başlı iğne (toplu iğne) bulundu. Bunlar konfeksiyonun olmazsa olmazı olan aletler. Dönemin insanı tabii burada yaşarken sanayisini de aletini de yarattığı kültüre ve kültürel gereçlere nazaran belirleme durumunda. Ayrıyeten mağarada yabani koyun, keçinin tüketildiğine dair kıymetli kanıtlarımız var. Şayet bu hayvanlar tüketilmişse dokumacılığın olmazsa olmazı olan ip yahut buna benzer ögelerin da bu hayvanlar üzerinden kullanıldığını söylemek mümkün. Tabii bu periyoda ilişkin elimizde görsel olacak bir ikonografi (resmedilmiş) bir sahne ya da imgeyi şimdi ele geçirmiş değiliz. Bu türlü bir kaydımız yok. Fakat bu dolaylı yoldan Maraş'taki dokumacılığın ve konfeksiyonunun varlığını bize kanıtlayan değerli belirteçlerden bir tanesi." Bölgeler ortası geliş gidişlerle kültürel alışkanlıklar aktarılmış Kültürel transferlerin ekseriyetle tarih boyunca hiç değişmediğine işaret eden Erek, "Biz bugün Kahramanmaraş'ta pek çok alanda dokumacılığın çok öne çıktığını dünya çapında birtakım ekonomik yapılanmalara gidildiğini, çok büyük firmalarca dünyaya ihracat yapıldığını biliyoruz. Bunun bizim mağaramızdaki ihracat olmasa bile bölgeler ortasındaki gidiş gelişler sırasında bu bölgenin kültürel alışkanlıklarının da gerek Doğu Akdeniz'e gerek İç Anadolu Bölgesi'ne hakikat yayıldığını söylememiz mümkündür." diye konuştu. Erek, mağaradaki başka insanın varlığını gösteren süslenme nesneleri ile iğnelerden yapılmış birtakım tekstil ve konfeksiyon gereçlerinin insanların kültürünü, geleneklerini ya da alışkanlıklarını kesintisiz devam ettirdiğinin bir göstergesi olduğunu belirtti. İnsanların mağarada yılın makul vakitlerinde yaşamış olmalarının ve hayvan kalıntılarının bulunmasından yola çıkarak bilhassa erişkin hayvanların derisi ve kıllarının giyinme ve konfeksiyonla ilgili alanlarda kullanıldığını düşündüklerine işaret eden Erek, şunları anlattı: "Tunç Çağı'nın daha geç devirlere kadar, Roma'ya Selçuklu'ya kadar bu bölgede dokumayla ilgili işlerin yapıldığından haberimiz var biliniyor yani bunlar. Birtakım seramiklerin üzerinde görülen motiflerin bu cins bir tekstilin, bir örgünün delillerinin varlığını da gösteriyor. Süslenme zaten geometrik motifleri kullanma birtakım dekorların bilhassa seçilip yapılıyor olması bunların hepsi bir ortaya geldiğinde geçmişten günümüzde Kahramanmaraş'ın etrafında bir dokumacılığın ya da konfeksiyonun kültürel bir alışkanlığı olduğunun göstergesi sayılabilir. Burada yani Kahramanmaraş'ın kültürel kökeni bu topraklara aitse bugün bu kıymet veriliyorsa, geçmişte de tıpkı kıymet verilerek yaşanmış olması kuvvetle muhtemeldir."
Muhabir: İzzet Mazı