Kıbrıs Barış Harekatı, Türk savunma endüstrisinin “millileşmesini” hızlandırdı

AA ANKARA (AA) - Arpa, Kıbrıs'ta Türklerin Rumlar tarafından uğradığı baskı ve zulmün önüne geçmek, Ada'daki barış ve huzuru tesis etmek emeliyle Türk Silahlı Kuvvetlerince (TSK) düzenlenen Kıbrıs Barış Harekatı'nın 50. yıl dönümü münasebetiyle, AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu. Harekatın dünya kamuoyu nezdinde bilinen ve tam olarak bilinmeyen birçok nedeninin bulunduğunu aktaran Arpa, Yunan subayların idaresindeki Rum Ulusal Muhafız Ordusu'nun adayı Yunanistan’a bağlamak üzere EOKA-B örgütü üzerinden çeşitli olaylar çıkardığını ve devrin Cumhurbaşkanı Başpiskopos III. Makarios'a karşı 15 Temmuz 1974’te darbe yaparak idareye el koyduğunu belirtti. Yunan subayların ve EOKA-B örgütünün tek maksadının adayı büsbütün Yunanistan'a bağlamak olduğunu vurgulayan Arpa, "Bu durumun farkında olan Türkiye, garantörlük hakkından yararlanarak Kıbrıs Türk toplumunu büsbütün yok etmeyi hedefleyen bu teşebbüsü durdurmak üzere 20 Temmuz 1974'te denizden ve havadan askeri harekat başlatarak müdahalede bulunmuş ve Kıbrıs Türk halkını muhafaza altına almıştır." açıklamasını yaptı. Arpa, çatışmaların sürdüğü sırada Birleşmiş Milletler Genel Şurası'nın yaptığı toplantıda yabancı askerlerin adadan çekilmesini isteyen bir karar aldığını, Türkiye'nin de bu ateşkes kararına uyarak 22 Temmuz'da Girne-Lefkoşa savunma sınırını oluşturduğunu belirterek, şunları kaydetti: "Ateşkesin akabinde Cenevre’de garantör ülkelerin iştirakiyle düzenlenen görüşmelerde adada iki otonom varlığın idaresi kabul edilmiş ve iki toplum ortasındaki sonlar belirlenmiştir. Lakin Rum idaresi mutabakata bağlı kalmayarak Türklere yönelik katliamlarını devam ettirmiştir. Bunun üzerine TSK, 14 Ağustos’ta 'Ayşe tatile çıksın' şifresinin akabinde ikinci harekatı başlatmak zorunda kalmıştır. İkinci harekatta Mağusa'dan Lefke'ye kadar uzanan bölgede hakimiyet sağlanmış ve Türk toplumunun itimat içinde yaşayacağı bir alan oluşturulmuştur. Harekat sonucu, TSK'dan 415'i karacı, 65'i denizci, 5'i havacı ve 13'ü jandarma olmak üzere 498 kişi şehit olmuş, 1200 kişi ise gazi olmuştur. Kıbrıs Türk tarafında ise 70 mücahit şehit olmuş, 270 sivil hayatını kaybetmiş ve 1000 kişi yaralı olarak kurtulmuştur. Kıbrıs Türkleri, tüm çaba boyunca 1672 şehit vermiş ve binlerce kişi yaralanmıştır. Rumlar ve Yunanlar ise 4 bin meyyit ve 12 bin yaralı vermiştir." Batı eksenli dış siyasette çeşitliliğe gidildi Enver Arpa, Kıbrıs Barış Harekatı'nın hem Türk siyasi tarihi hem de dünya siyaseti açısından kıymetli sonuçları olduğunu belirterek, Türkiye açısından en kıymetli sonucun Türkiye'nin milletlerarası hukuktan doğan haklarını ve Kıbrıs Türk halkının haklarını muhafazayı asla ihmal etmeyeceğinin kararlı bir formda dünyaya gösterilmesi olduğunu tabir etti. Kıbrıs Barış Harekatı'nın Türkiye'nin dış siyasetinde değerli bir dönüşüme de yol açtığı değerlendirmesinde bulunan Arpa, şu açıklamalarda bulundu: "ABD ve müttefiklerinin Türkiye'ye ambargo uygulayarak Rum bölümüne dayanak vermesi, Türkiye'ye dış siyasetinde yeni arayışlara girme fırsatı sunmuştur. O periyoda kadar Batı eksenli yürütülen dış siyasette bir çeşitliliğe gidilmiş ve Ortadoğu ile İslam ülkeleri başta olmak üzere başka dünya ülkeleriyle farklı alanlarda işbirliğine gidilmeye başlanmıştır. Kıbrıs Barış Harekatı, birebir vakitte Türkiye'nin kendi ulusal savunmasını oluşturmasına teşvik edici bir öge olmuştur. Batı'nın en kritik vakitte Türkiye'ye ambargo uygulayacağının görülmesi, Türkiye’yi savunma dalında kendi gereksinimlerini üretmeye sevk etmiştir. Gerçekten bu dönemeçle birlikte kendi savunma endüstrisini geliştirmeye yönelen Türkiye halihazırda bu alanda yaklaşık yüzde 80'lik bir yerlilik oranına ulaşmıştır." "Harekat, adada gerçek manada bir barışın hakim olmasını sağlamıştır" Prof. Dr. Arpa, harekat ile Rum bölümünün yıllardır hayalini kurduğu Enosis kanısının gerçekleşmesinin mümkün olmayacağının ortaya çıktığını kaydederek, Türkiye'nin Enosis’e asla müsaade etmeyeceğini tüm dünyaya gösterdiğini bildirdi. Kıbrıs Barış Harekatı'nın ABD ile Türkiye'yi karşı karşıya getirdiğini, ABD'nin, müttefiki Türkiye’ye askeri ve ekonomik ambargo uygulamasının ikili münasebetlere önemli bir darbe vurduğunu belirten Arpa, Türkiye'nin bu harekatla dost ve müttefiklerinin gerçek yüzünü görme fırsatı bulduğunu aktardı. Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye ortasındaki alakalarda de harekatın kıymetli bir kırılma noktası oluşturduğu değerlendirmesinde bulunan Arpa, "Yunan ve Rum lobilerinin gayretleri sonucunda AB de Türkiye’ye karşı çeşitli kararlar almış ve Rum kesitini koşulları tahakkuk etmediği halde AB'ye üye yapmıştır. Tüm bu aksiliklerle birlikte Kıbrıs Barış Harekatı, adada gerçek manada bir barışın hakim olmasını sağlamıştır. Hakikaten her iki kesimde de harekattan bu yana rastgele bir çatışma ortamı yaşanmamıştır." sözlerini kullandı. Harekatla birlikte hâkim ve özgür yaşama imkanı bulan Kıbrıs Türklerinin bu özgürlüğünden asla taviz vermeyeceğini vurgulayan Arpa, adada kalıcı bir barışın fakat Kıbrıs Türkünün eşit ve hükümran bir toplum olarak kabul edilmesiyle mümkün olabileceğini kaydetti. "Türkiye’nin Akdeniz güvenliği mimarisinde KKTC hayati derecede değerli bir konumdadır" Prof. Dr. Enver Arpa, Kuzey Kıbrıs Türk Devleti'nin (KKTC) sahip olduğu toprakların Osmanlı periyodunda kaybedilip Cumhuriyet devrinde geri kazanılan tek toprak kesimi olduğunu belirtti. Adanın stratejik pozisyonu nedeniyle tarihte daima bir rekabet alanı haline geldiğini vurgulayan Arpa, "Enerji kaynaklarını aktarma ve bu kaynaklar üzerinde hakimiyet sağlama noktasında stratejik bir pozisyonda bulunması sebebiyle günümüzde değeri daha da artan Kıbrıs adasının, bölge siyasetindeki yeri Türkiye için hayati derecede ehemmiyet arz etmektedir." açıklamasında bulundu. Arpa, şunları kaydetti: "Özellikle Rusya-Ukrayna savaşıyla ortaya çıkan doğal gaz krizi, tüm dikkatleri bu mevzuda kıymetli bir potansiyele sahip olan Akdeniz’e çevirmiştir. Bölgede yaşanan rekabet ve kamplaşmalar Akdeniz havzasının güvenliğini önemli olarak tehdit ettiği üzere dünya barışını da tehdit eden bir boyut kazanmaya başlamıştır. Akdeniz jeopolitiği içerisinde birlikte hareket edebileceği bir ülkenin varlığı, Türkiye’ye her açıdan güç katacaktır. Türkiye'nin Akdeniz güvenliği mimarisinde KKTC hayati derecede değerli bir pozisyondadır."
Muhabir: Buğrahan Ayhan