Türkiye’den uzakta binlerce Türk’ün yaşadığı Kosova, son zamanlarda Türk nüfusunda büyük düşüşler yaşanıyor. Hun imparatorluğu’ndan itibaren Türklerin vatanı haline gelen Balkanlar,uzun bir zaman sonra Osmanlı’nın bu topraklara gelmesiyle Türk nüfusu iyice yerleşmiştir.Bir zamanlar Balkanların tamamında Türk nüfusu ve Türkçe dilinin konuşulması bir hayli yoğunken,son yıllarda Batı Trakya,Bulgaristan, Makedonya ve Kosova’da zar zor ayakta kalmıştır.
Balkanlar’da Türkçe veya Türklük denildiğinde şüphesiz “Türk Kalesi”olarak görülen Kosova,Türk nüfusu yada Türkçe dilinin konuşulmasında ki düşüşü artık daha fazla hissedebiliyoruz. Osmanlı’nın dağılma süreci ve Yugoslavya’nın baskıları sebebiyle göçlere maruz kalan Kosova Türkleri,son yıllarda da var oluş mücadelesini vermeye devam ediyor.
1999 savaş öncesi Kosova’nın hemen hemen bütün şehirlerinde Türkçe’nin yaygın biçimde konuşulduğu, Türk nüfusunun da yoğun olduğu bilinmektedir.Ancak savaş sonrası belirgin bir biçimde Türkçe konuşulmamaya,Türk nüfusunun da sosyal alanda etkisi hissedilmemeye başladı.
Kosova’da Türklere İlk Darbe
1999 yılında Sırbistan’ın uyguladığı katliama sessiz kalmayan “Birleşmiş Milletler” müdahalede bulunarak Kosova’ya ayak bastı. Ayak basar basmaz ilk işleri Türkçe’yi resmi dil statüsünden kaldırmak oldu.Bu olay savaş sonrası Kosova Türklerine atılan ilk darbe olmuştu.Sırbistan’a karşı Arnavut’ların yanında yer alan Türk’ler,bu darbe karşısında yalnız kalmış,gereken desteği görememiştir.
Bu sorun yıllarca seçim vaatlerinde kullanılmış,zaten var olması gereken bu statü Türklerin diğer büyük partilere oylarını kaydırabilmek için kullanılmıştır.Türklerin bu zaafı uzun bir zaman kullanılmış,yıllar içinde birçok hakkı kazanma imkanı varken,olması gereken resmi dil mücadelesi ile oyalandırılmıştır.Her seçim Türk Partimizi ve Türk halkını oyalayan veya aldatan büyük partiler iktidara gelebilmek için bunu kullanmış,halen de kullanmaya devam etmektedirler.Ne yazık ki Kosova Türkleri.siyasal alanda yön verebilme gücünün bilincinde olmayışı ve artık aramızda bölünmeye başlamamız ,kendimize yani Kosova Türklüğüne atmış olduğumuz en büyük darbe olmuştur ki buda gücümüzün azalmasına neden olmuştur.
2008 yılı itibari ile Kosova Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla birlikte 8 belediyede Türkçe resmi dil olarak tanındı.Bunun başında Kosova’nın Türk Kaleleri herzaman olduğu gibi Prizren ve Mamuşa yer aldı. %99’u Türk olan Mamuşa Köyü, Belediye’ye dönüşmüş, Kosova’nın tek Türk Belediyesi ünvanını almıştır.
Prizren’de Arnavut nüfusunun daha fazla olması doğal olarak da belediye başkanlarının çoğu Arnavut olmuştur.Ancak burada da Türklerin belirleyici güce sahip olduğu görülmektedir.Türkçe’nin ve Türk nüfusunun en yoğun olduğu Prizren’de,anaokul,ilkokul,lise ve üniversite olmak üzere birçok Türkçe bölüm bulunmaktadır.Kamu kurumları ve sokaklarda Türkçe tabelalara görmek de mümkündür.Türkler bu haklara sahip olsada ara sıra bu haklar çiğnenmekte,son olarak da 8.Bağımsızlık Yıldönümü mesajında Arnavutça,İngilizce hatta Sırpça kullanılmış,Türkçe’ye yer verilmemiştir.
Türklere Ayrılan Kontenjanlar
Kosova Cumhuriyeti’nde Türklere tanınan bir diğer haklar da iş ve eğitim kontenjanlarıdır.Ancak bunun nekadar uygulandığını soracak olursanız ben cevap vereyim,HİÇ!
İş ve Eğitimde Türklerin kullanabileceği belirli kontenjanları Türklerin belirli ailelerin çocukları yerleştirilir, bunların dışında da nasıl oluyorsa Arnavutlar yerleştiriliyor.Adından soyadına Türklükle alakası olmayan, Türkçe tek bir kelime bilmeyenler kendilerine verilen formlarda Türk ibaresini işaretleyerek Türklerin kontenjanlarını kullanıyor ve böylece madur durumuna düşen yine Türkler oluyor.Bu tür konularda Arnavutlar bile zarar görüyor.Çoğu Arnavut aileleri müslüman oldukları için çocuklarına Türkçe’ye benzer isimler veriyor,sonra iş başvurularında Türk olmamasına rağmen adının Türkçe olması yetiyor ve çeşitli bahanelerle iş veya seçtiği bir bölüme kabul edilmiyor.Yani adınızın Türkçe olması bir işe veya üniversiteye kabul edilmemeniz için yeter. Başta Asker ve Polislik olmak üzere birçok alanda iki,üç kişi dışında hiçbir Türk işe alınmamakta.Kosova Güvenlik Gücü(FSK) veya Polis Okullarında onlarca veya yüzlerce “SIRP” bulunurken Kosova Türklerinden tek bir kişi bile kabul edilmiyor.Bu haksızlıklara uğrayan birçok aile artık çocuklarını Arnavutça okula gönderiyor,Arnavut olarak kendini tanıtmaya ve çocuklarını yeni nesili Arnavut olarak yetiştirmeye başlıyor ki bu Türkçe’nin artık hissedilen kaybının bir göstergesi haline gelmiştir.
Kosova Türklerinin güven ve moral kaynağı olan Türkiye Cumhuriyeti’nin,Kosova’ya her alanda sağlamış olduğu katkıları göz ardı edilmekte,Türklere gereken hasassiyet malesef gösterilmemektedir.Herşeye rağmen Kosova’da Türk ve Türkçe ayaktadır,ancak ne zamana kadar,Allah bilir !
Kosova Türklerine uygulanan bu politikada Kosova hükümeti mi,yoksa Kosova Türk toplumu ve Türk Siyasi partileri mi sorumlu,buna sizler karar vereceksiniz.
Süleyman Çesko