Türkiye de reklam sektörü başarılı çalışmalara imza atıyor. Her şeyden önce bir ürünün varlığından reklamlar sayesinde haberdar oluyoruz. Bazı reklamlar üründen önce o reklamda geçen fikri ön planda tutuyor. Bazıları sadece ürünü ön planda tutuyor, bazıları o reklamda oynayan oyuncuları ön planda tutabiliyor.
Reklamların amacı, piyasaya sunulan yeni bir ürünü tanıtarak tüketiciyi bilgilendirmek ve aynı zamanda üreticinin kâr etmesini sağlamaktır. Ürünü üretenler, bu ürünün piyasadaki en iyi, en kaliteli, en çok işe yarayan ve en ucuz ürün olduğunu iddia ederler.
Son zamanlarda Sarp Apak ve Engin Günaydın’ın oynadığı bir firmanın reklamın da geçen diyalog beni rahatsız ediyor. Filmin metni ürünü neden tercih edeceğimize dair iyi bilgi veriyor. İkili arasında geçen son diyalog “ürünle bu sözcüğün ne alakası var?” dedirten cinsten bir diyalog olmuş.
Reklamlar izleyiciler üzerinde ciddi anlamda etkildir. Reklamların televizyonlarda sıklıkla yayınlanması özellikle çocukların ezberinde kalıyor. Engin Günaydın rolü gereği karşısındaki oyuncuya “geri zekâlı” diyecek ama o sözü dolaylı yollardan söylüyor. Dolaylı yolla da “geri Zekeriya diyeceğim ama valla dayım darılacak” diyor ve şakayla karışık lafını söylüyor.
“Eee ne var bunda” diyenleriniz olacak elbette. Böyle düşünmeleri doğaldır. Ama benim gibi bu ismin çağrıştırdığı başka güzel bir insan var. Ben bu ismi duyunca aklıma “bir Zekeriya peygamberin adını şaka malzemesi yapmamıştınız” demiştim.
Millet olarak peygamberimizin isimlerini çocuklarımıza koyarız. Nüfus müdürlüğüne sorsak herkes çocuğuna Ahmet, Mustafa, İsa, Muhammed, … gibi pek çok ismi verir. Peygamberimizin adını verdik diye gururlananlar var. Her şeyi de dine bağlamak için yazmıyorum bunları. Ama millet olarak bunlar bizim hassas yanımız. Zaten son yıllarda İslam dinine saldırılar oluyor. Kimi devletler bu saygısızlıklara göz yumuyor. Neden benim ülkemde (üstelik çoğunluğunu Müslümanların oluşturduğu bu vatan toprağında) aynı hassasiyetten uzak bir reklam anlayışını görmezden geliyoruz.
Araştırsanız sizde Türklerin ve İslamiyet’in varlığını kabul edemeyen düşmanların kutsal kitabımımızda ve tarihimizde yer alan önemli şahsiyetlerin isimleri hep bir şaka yollu aşağıladığını görürsünüz. Namık Kemal’ ın ismi Namlı Kemal gibi bel altı esprilerin hedefi olmuştur. Bu reklam da da Zekeriya peygamberin de ismi geri zekâlı ile eş anlamda tutulduğunu görüyorum.
Size kısaca Zekeriya peygamberin birkaç cümle ile kim olduğunu anlatayım.
Kur’ân’da adı gelen peygamberlerden biri. Soyu Dâvud (a.s)’a dayanmaktadır. Kur’ân’da anılan duâlarından (Meryem, 16/6) anlaşıldığına göre, soyu daha sonra Yâkub (a.s)’a varmaktadır (el-Kurtubî, Ahkâmu’l-Kur’ân, Kahire 1967, XI, 82; er-Razî, Mefâtihu’l-Gayb, Mısır 1937, V, 769). Zekeriyya (a.s) İsrâiloğullarının peygamberi olduğu gibi, aynı zamanda onların bilgini, reisi ve müşaviri yani danışmanı idi (es-Sa’l-ebî, el-Arais, 1951, 372). Ebû Hureyre’nin naklettiğine göre, Hz. Muhammed (s.a.s);” “Zekeriyya (a.s) marangoz idi”(Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, Mısır, 1954, II, 405) diyerek O’nun elinin emeği ile geçinen bir sanat ehli olduğunu haber vermiştir.
Bence bu reklam firması muhakkak reklamın o kısmını kesip yayınlamalı. Ve yaptıklarının bir hassasiyet noksanlığı olduğunu kabullenmelidir.