Kullanıcıların yüzde 39’u yapay zekayla oluşturulmuş görselleri gerçek zannediyor

AA İSTANBUL (AA) - "Yapay Zeka: Ferdî Bilgiler, Algoritmalar ve Tehditler" başlıklı belge haberin beşinci kısmında, yapay zeka ile oluşturulmuş görsel içeriklerin beraberinde getirdiği sıkıntılar ele alındı. AA muhabirinin derlediği bilgilere nazaran, derin ve geçersiz sözlerinin birleşimiyle oluşturulan bir kavram olan "deepfake", yapay zeka kullanılarak manipüle edilen ses ve imgeleri tanımlıyor. Gerçeğe çok yakın düzmece içeriklerin oluşturulmasını sağlayan deepfake, dezenformasyonun artmasına sebep oluyor. Derin öğrenme algoritmalarını kullanarak geliştirilen bu teknoloji, son vakitlerde toplumsal medya platformlarında insanları manipüle etmek için ağır olarak kullanılıyor. Siyasetçilerden bilim adamlarına birçok ünlü ismin deepfake görüntüsü toplumsal medyada dolanıma sokuluyor. Bu görüntüleri paylaşanlar, kimi vakit etkileşim almayı kimi vakit da siyasi bir manipülasyonu hedefleyebiliyor. Etkileşim almanın yanı sıra son devirde deepfake görüntüler sıkça dolandırıcılık faaliyetlerinde de kullanılıyor. Toplumda öne çıkan şahısların uydurma görüntüleriyle insanlara yatırım tavsiyesi yapılıyor. Gerçek üzere gözüken ve ayırt edilmesi güç olan bu görüntülerle birçok insan dolandırıcılık mağduru oluyor. Kanada'daki Waterloo Üniversitesi'nin araştırmasına nazaran, kullanıcıların yüzde 61'i yapay zeka tarafından oluşturulmuş görsellerin gerçek olup olmadığını anlayabiliyor. Ortalama 10 kullanıcıdan 4'ü yapay zekayla oluşturulan içerikleri gerçek zannediyor. Uzmanlar, geçersiz görüntüleri ayırt etme oranının beklenenden çok daha düşük olduğunu belirtiyor. "Dudak hareketlerinin doğal olup olmadığına dikkat edin" İnternet kullanıcılarının karşılaştıkları görüntülerin "deepfake" olup olmadığını anlamaları sıkıntı olsa da medya okuryazarlığı bu noktada değer taşıyor. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Media Lab, kullanıcılara "deepfake" içerikleri anlayabilmeleri için şu tavsiyelerde bulunuyor: "Yüksek kaliteli deepfake manipülasyonları neredeyse her vakit yüz değişikliklerine odaklanır. Yüze, yanaklara ve alın bölgesine dikkat edin. Cilt fazla pürüzsüz mü yoksa fazla kırışık mı görünüyor? Cildin yaşlılığı, saç ve gözlerin yaşlılığı ile uyumlu mu? Deepfake görüntülerde bu özellikler uyumsuz olabilir. Gözlere ve kaşlara dikkat edin. Deepfakeler, bir sahnenin doğal fiziğini tam olarak temsil edemeyebilir. Gözlüklere dikkat edin. Gözlüklerde rastgele bir parlama var mı? Kişi hareket ettiğinde parlamanın açısı değişiyor mu? Deepfake içerikler aydınlatmanın doğal fiziğini tam olarak temsil edemeyebilir. Yüz kıllarına dikkat edin. Deepfake içeriklerde bir bıyık, favori yahut sakal eklenebilir ya da çıkarılabilir. Bu içerikler yüz kılı değişikliklerini büsbütün doğal hale getirmekte başarısız olabilir. Ayrıyeten kişinin gereğince mi yoksa fazla mı göz kırptığına odaklanın. Dudak hareketlerinin doğal olup olmadığına da dikkat edin." Yapay zeka teknolojisinin ilerlemesiyle birlikte deepfake görüntülerin kalitesi de arttı. Bu sebeple, ayırt etme teknikleri de birtakım durumlarda görüntülerin gerçek olup olmadığını anlamaya yardımcı olmayabilir. Bu noktada görüntünün kaynağının sorgulanması ve hususa ait sağlam kaynakların içeriklerinin takip edilmesi değer taşıyor.
Muhabir: Tolga Yanık