Mahsulünü işlemeyi öğrenen üreticiler fındığa paha katacak

AA DÜZCE (AA) - DÜFAM, Düzce Ticaret ve Sanayi Odası ile Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü iştirakinde fındığın katma kıymetini artırmak için hazırlanan "Fındık Üreticilerinin Mikro İşletmelere Dönüşümü Projesi" mayıs ayında Doğu Marmara Kalkınma Ajansının (MARKA) dayanağıyla hayata geçirildi. Üreticilere eğitim ve danışmanlık hizmeti verilerek "mikro işletmeler"e dönüşüm konusunda mentörlük de sağlanması için DÜFAM bünyesinde fındık dönüşüm merkezi kuruldu. Merkezde eğitim alarak fındığı işlemeyi öğrenen üreticiler, pazar ortamının nasıl oluştuğu ve mikro işletme modelinde devlet dayanağının nasıl uygulanacağı hakkında da bilgi ediniyor. Projeyle fındığın kırma, kavurma ve ezme üzere süreçlerden geçirilerek katma bedelli eser haline getirilmesi süreçlerinin üreticilerle entegrasyonu amaçlanıyor. "Üreticilerin daha yüksek katma paha elde etmelerini amaçlıyoruz" DÜFAM Müdürü Doç. Dr. Şemsettin Kulaç, AA muhabirine, üreticilerin mahsulün işlenmesini öğrenip eserini kendi pazarlayarak daha yüksek katma kıymet elde etmelerini hedeflediklerini söyledi. Çiftçilerin merkezde fındık kırma, kavurma, ezme ve paketleme süreçleri hakkında bilgi sahibi olduğunu anlatan Kulaç, şöyle devam etti: "Üretici buraya fındığını getiriyor ve işletmede kırıp işliyor. Bunu da burada görerek öğreniyor. Kendi yetiştirdiği eseri yalnızca ham husus olarak satmasın, işlemesini öğrensin istiyoruz. Çiftçimiz burada eserini işleyerek katma pahası yüksek hale getiriyor. Projede amaçlanan, en az 200 üreticimizin fındık entegre tesisimizde eğitim alması, makinelerin nasıl çalıştığını ve bu makinelere sahip olabilmek için devlet dayanağının nasıl olduğunu öğrenmesi. Bu eğitimi alan çiftçilerimizden 4-5 teşebbüsçü mikro işletme kuracak ve kendi eserini üretecek. Bu üreticilerimizi bulmayı ve onlara bu mevzuda yardımcı olmayı hedefliyoruz. " "İklim değişikliğine karşı hazırlıklı olmamız lazım" Kulaç, bu yıl bilhassa Batı Karadeniz'de mevsimsel kuraklık yaşandığını, fındığın iç dolgunluğa ulaşmaması sonucu randıman kaybı oluştuğunu lisana getirerek, "Artık dünyanın kabul ettiği global iklim değişikliği dediğimiz bir olgu var. İklim vakit zaman kurak geçecek, vakit zaman da çok yağışlı geçecek. Örneğin geçen yıl çok yağmur yağmıştı, bu sene kurak geçti. Önümüzdeki sene tahminen yağmur yağacak, tahminen daha kurak bir periyot olacak. İklim değişikliğine karşı hazırlıklı olmamız lazım." diye konuştu. Türkiye'de fındık üretiminin "ocak dikim sistemi" formunda yapıldığını, bunun da kurak geçen yıllarda eser kaybına neden olduğunu belirten Kulaç, şu bilgileri paylaştı: "Ocak sistemi, fındık ağacımızın azamî 60 santimetrelik kök yapısına sahip olması demek. Bunu daha derinlerdeki sulardan beslenen bir yapıya dönüştürmemiz lazım ya da sulama sistemi geliştirmemiz lazım ki su kaynaklarımızın kısıtlı olduğunu düşünürsek bu da bir alternatif değil. Merkezimizde uzun müddettir çalıştığımız 'kazık kök sistemi'ne sahip 'Corylus Colurna' dediğimiz, 20-30 metreye kadar boylanabilen, 600 ila 1000 yıl kadar yaşayabilen Türk fındığı ağacının gücünden yararlanarak ticari manadaki fındığımız olan yağlı, çakıldak, yomra cinslerini aşılıyoruz. Türk fındığı ağacını aşılayarak kök sisteminden yararlanıyoruz. Kökünü derinlere salabiliyor. Derin kök sistemine sahip olduğu için kuraklıkta yer altı sularından yararlanabiliyor."
Muhabir: Ömer Ürer