Maliyeden ticari araçların kayıt dışı akaryakıt alımına yakın takip

AA ANKARA (AA) - Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, gelecek yılbaşından itibaren vergi mükelleflerine ilişkin ticari araçlar için yürürlüğe girecek Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’yle 8 milyon aracın 713 milyar liralık akaryakıt tüketiminin dijital olarak takip edileceğini belirterek, "Sistemin devreye alınmasıyla elle plaka girişi ve bu sayede adapsız akaryakıt fişi düzenlenmesi engellenerek akaryakıt istasyonlarındaki vergi kaybının önlenmesi için değerli bir adım atılmış olacak." dedi. Şimşek, mevzuya ait AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, yürüttükleri çalışmalarla gayelerinin vergide adalet ve aktifliği artırmak olduğunu bildirerek, "Çok kazanandan çok vergi alacağız. Kayıt dışılığı azaltarak bütçe finansmanını güzelleştireceğiz." diye konuştu. Akaryakıt piyasasında rekabet eşitliğinin sağlanması ve kayıt dışı iktisatla aktif halde gayret edilmesi emeliyle birçok düzenleme ve çalışmayı hayata geçirdiklerini anımsatan Şimşek, akaryakıt istasyonlarında gerçekleştirilen satış süreçlerinde vergi güvenliğini sağlamak ve kontrol aktifliğini artırmak gayesiyle istasyonlarda akaryakıt pompalarına bağlı ödeme kaydedici aygıtlara plaka bilgilerinin otomatik tanımlanmasına imkan sağlayan bir takip sistemi kurma kararı aldıklarına işaret etti. Şimşek, Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi'nin Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından devreye alınacağını aktararak, "Darphane tarafından geliştirilen sistemle, akaryakıt istasyonlarında yapılan akaryakıt satışlarında taşıtların plaka bilgisi yeni jenerasyon akaryakıt pompa ödeme kaydedici aygıtlara otomatik olarak inançlı halde gönderilecek. Uygulama başlama tarihi olan 1 Ocak 2025'ten itibaren araç plakalarının ödeme kaydedici aygıtlara girişi elle yapılamayacak. Mecburilik getirilen taşıtlar için sistem kapsamında düzenlenmeyen dokümanlar, vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılacak." tabirini kullandı. "Bireysel araçlar birinci etapta sisteme istekli olarak dahil olabilecek" Türkiye'de 2,5 milyon vergi mükellefinin 8 milyon taşıtı olduğunu ve taşıtların 2,5 milyonunun özel şirketlere ilişkin taşıt tanıma sistemlerini kullandığını kaydeden Şimşek, şöyle devam etti: "Özel Taşıt Tanıma Sistemleri üzerinden yıllık yaklaşık 223 milyar lira bedelinde akaryakıt alımı gerçekleşiyor. Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi'nin tüm ticari taşıtlarda kullanılması ile taşıt tanıma sistemi kullanmayan ve akaryakıt istasyonlarında plakaları sisteme elle girilen 5,5 milyon ticari aracın yıllık yaklaşık 490 milyar lira pahasında akaryakıt alımı yapması öngörülüyor. Vergi mükelleflerine ilişkin 8 milyon aracın tamamının sisteme dahil olmasıyla 713 milyar liralık akaryakıt tüketimi dijital olarak takip ve izleme altında olacak. Akaryakıt kesiminde yalnızca 2022 yılında 75 milyar lira pahasında adapsız fiş ve faturalar sebebiyle yıllık en az 15 milyar lira düzeyinde vergi kaybının oluştuğu belirlendi. Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi'nin devreye alınmasıyla elle plaka girişi ve bu sayede adapsız akaryakıt fişi düzenlenmesi engellenerek akaryakıt istasyonlarındaki vergi kaybının önlenmesi için değerli bir adım atılmış olacak." Ülkede kişisel araçlarla birlikte 29 milyon araç bulunduğunu bildiren Şimşek, ferdî araçların birinci etapta sisteme istekli olarak dahil olabileceğine dikkati çekti. "Tüm yakıt ikmal bilgileri saklanacak" Şimşek, sistemin, akaryakıt istasyonlarına ve taşıtlara monte edilecek aygıtlar ve yazılımıyla entegre bir alt yapı olarak tasarlandığını bildirdi. Taşıtların yakıt depo giriş ağzına "taşıt tanıma birimi" ismi verilen, akaryakıt pompalarındaki tabancalara da "taşıt tanıma okuyucusu" ismi verilen aygıtlar yerleştirileceğini anlatan Şimşek, bu iki aygıt yoluyla edinilen taşıt kimlik bilgisinin kasaya inançlı halde iletileceğini söz etti. Sistem kapsamındaki paydaşların bilgi, bilgi, iş ve süreçlerinin girişlerini yapabilecekleri bir portal ile bir davet merkezini de hizmete alacaklarına işaret eden Şimşek, uygulama kapsamında üretilen her türlü bilginin elektronik ortamda aktarıldığı ve depolama, tahlil ile izleme süreçlerinin gerçekleştirilebildiği bilgi merkezleri olacağını da söyledi. Şimşek, taşıtların istasyonlardan akaryakıt alım sürecinin otomatik tekniklerle yapılması için aygıtlar ve taşıt bilgilerinin birbiriyle ilişkilendirildiğini bildirerek, tıpkı vakitte pompa, kasa, akaryakıt istasyonu ve akaryakıt dağıtım şirketinin bilgilerinin de ilişkilendirildiğine dikkati çekti. Akaryakıt alımının tüm sürecindeki aygıt ve modüllerin, kendi ortalarında güvenlikli formda irtibat kurduğunu anlatan Şimşek, "Tüm bilgiler yapılan yakıt ikmal süreçlerini doğrulamak üzere inançlı olarak saklanacak." dedi. "Gerekli aygıtlar yıl sonuna kadar takılacak" Bakan Şimşek, uygulama kapsamına girecek bölümlere yönelik ikazlarda da bulunarak, şunları kaydetti: "Akaryakıt istasyonu işleten mükelleflerin, yıl sonuna kadar en az bir pompa ünitesinin tabancasına kelam konusu aygıtı taktırması mecburî. Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi'yle, kiralama yoluyla edinilen yahut işletmeye dahil olan ve işte kullanılan yaklaşık 8 milyon araca 31 Aralık'a kadar taşıt tanıma ünitesi takılması mecburiliği bulunuyor. Akaryakıt istasyonlarının, bu sistemin kurulması ve işletilmesi sürecinde gereken her türlü dayanağı vermesi ehemmiyet taşıyor. Sistem kapsamında yapılmış ilişkilerin korunması ve sistemin daima çevrim içi temaslı olmasının sorumluluğu akaryakıt istasyonu işleten mükellefe ilişkin olacak."

Muhabir: Deniz Çiçek Palabıyık