Mektup 95 yıl sonra yerini buldu
Ethem Biçakçiç, I. Dünya Savaşı sırasında 13 Haziran 1915'de Macaristan'ın Villanya şehrinde cephede çektirdiği bir fotoğrafın arkasına eşi Raziye Hanıma hitaben bir mektup kaleme aldı ve adres olarak da “Başçarşı-Sarayevo” yazarak mektubunu postaya verdi.
Ethem Biçakçiç'nin kaleme aldığı bu mektup, tam 95 yıl sonra, adres olarak yazdığı Başçarşı'da torunu Nadir Biçakçiç'ya tamamen tesadüf sonucu ulaştı.
MEKTUBUN İLGİNÇ HİKAYESİ
Bosna-Hersek'in en tanınmış doktorlarından olan Nadir Biçakçiç, mektubun ilginç hikayesini AA muhabiri Ömer Çetres’e anlattı.
Biçakçiç, savaşın sona ermesiyle Bosna-Hersek'e dönen dedesinin Saraybosna'da 2 dönem valilik yaptığını ve 1941 yılında vefat ettiğini söyledi.
Nadir Biçakçiç, kısa süre önce Başçarşı'da "Nostalji" adlı antikacı dükkanında otururken, 40 yıl önce ABD’ye taşınan Boşnak asıllı Nihad Cinoviç'le karşılaştığını belirtti.
Biçakçiç'nin anlattığına göre, eski kartpostallara ilgisi olan ve arşivinde yaklaşık 200 binin üzerinde eski kartpostal bulunan Nihad Cinoviç bir süre önce yeni birkaç fotoğrafa daha sahip olmak için ABD'de bir antika fuarına katıldı.
Nadir Biçakçiç, fuarda, “Başçarşı/Sarajevo” adresli bir mektup gören Cinoviç'in, bunu müzayede 50 dolara satın aldığını ve bu mektupla birlikte daha sonra akrabalarını ziyaret için Saraybosna'ya geldiğini bildirdi.
Antikacı dükkanında karşılaştığı Cinoviç'in kendisine "Saraybosna'da 'Biçakçiç' ailesinden tanıdığı olup olmadığını" sorduğunu dile getiren Nadir Biçakçiç, şöyle konuştu:
"Bunun üzerine kendimin bu aileden olduğunu söyledim. Elindeki mektubu bana uzatarak 'bunu aileye ulaştırmak istiyorum' dedi. Mektuba ve resme bakınca, dedemin cephede çektirdiği resmin arkasına, babaannem için kaleme aldığı satırları gördüm. Bu mektup beni çok heyecanlandırdı. Dedem ve babaannem şimdi hayatta değil, ancak dedemin hatırası olan bu mektup 95 yıl sonra adresine geç de olsa bu şekilde ulaşmış oldu.”
Nadir Biçakçiç, şu anda ailesiyle birlikte dedesinin 1925 yılında yaptırdığı konakta ikamet ettiğini, mektubu da bu evde dedesinin özel eşyasının bulunduğu odada sakladığını belirterek, “Dedem 57 yaşında erken bir şekilde hayata veda etti. Ama 95 yıl sonra onun hayatında bıraktığı izler hala devam ediyor” dedi.
MEKTUPTAN SATIRLAR
Ethem Biçakçiç'in, eşi Raziye için 13 Haziran 1915 yılında kaleme aldığı mektubun satırları, şöyle başlıyor:
"Sevgili Raziye,
Sana ve sevdiklerimize sağlık ve neşe dilerken benim de üzerinde olduğum fotoğrafı sizlere gönderiyorum. Sana, babama, anneme, kayınvalideme, kızlarım Zekiye ve Çamka'ya ve tüm tanıdıklarımıza selamlarımı gönderiyorum...
Adres: Sarayevo/Başçarşı"
Nadir Biçakçiç, mektubun satırlarını okuduğu zaman çok duygulandığını da belirterek, “Çünkü bu mektupta, nezaket ve saygı var. Boşnakların güçlü aile bağı, eşler arasındaki sevgi ve saygı bu mektupta çok bariz bir şekilde görülüyor” dedi.
İSMET İNÖNÜ'YE EV SAHİPLİĞİ YAPMIŞ
Nadir Biçakçiç, dedesinin cepheden döndükten sonra Sırp-Hırvat-Sloven Krallığı idaresine geçen Bosna-Hersek'te, siyasete atıldığını söyledi.
Dedesi Ethem Biçakçiç'in 1927 yılında Saraybosna'da yapılan halk oylamasında bu göreve seçilen ilk Vali olduğunu ifade eden Nadir Biçakçiç, 2 dönem Saraybosna'da valilik yapan dedesinin, 1941 yılında 57 yaşındayken geçirdiği kalp krizi sonucu vefat ettiğini kaydetti. Nadir Biçakçiç, adeta “tarihten kesitler” sunan dedesinin fotoğraflardan oluşan arşivini de AA muhabiriyle paylaştı.
Fotoğraflarda, dönemin Valisi olan Ethem Biçakçiç, 1937 yılında Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı olarak Saraybosna'yı ilk kez ziyaret eden Başbakan İsmet İnönü ve beraberindeki heyete Saraybosna'da ev sahipliği yaptığı görülüyor.
Resimlerde, İsmet İnönü ve beraberindeki heyet Saraybosna'da binlerce insan tarafından karşılanıyor. Eski Yugoslavya döneminde kütüphane olarak hizmet veren, 1992-1995 yıllarındaki savaşta ise Çetniklerce yakılan, dönemin hükümet konağını ziyaret eden İnönü ve beraberindeki Türk heyet, burada Ethem Biçakçiç tarafından ağırlanıyor.
Fotoğraflarda, İsmet İnönü ve beraberindekiler, Saraybosna'da Başçarşı'yı, Sebil'i, müzeyi ziyaret ediyor ve oturdukları bir kahvehanenin önünde ise Boşnak kahvesi içiyor.