Milletlerarası finans dünyası nükleer güçle tekrar ilgileniyor

AA

LONDRA (AA) - Global çapta nükleer güç dalındaki gelişmelere ait AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Bilbao y Leon, nükleer gücün uzun bir müddettir dünyadaki en büyük ikinci karbonsuz elektrik üretim kaynağı olduğunu söyledi.

Bilbao y Leon, halihazırda birçok ülkenin nükleer güç kapasitesini artırma planları yaptığını lisana getirerek, "Geçen yıl BM iklim müzakereleri COP28'de 23 ülke nükleer güç kapasitesini 2050'ye kadar üç katına çıkarma taahhüdünde bulundu. Ülkelerin artan nükleer güç planlarından çok, finans dünyasının nükleer güce yine canlanan ilgisi yeni bir gelişme. Son periyotta 14 büyük global finans kuruluşu 2050'ye kadar nükleer güç kapasitesini üç katına çıkarma taahhüdünü destekleme kararı aldı. Şu anda finansal kuruluşlar, nükleer sanayisini daha âlâ anlamaya çalışıyorlar ve inceliyorlar. Bunun bir sonraki adımı, çok uluslu kalkınma bankalarıyla çalışmak." diye konuştu.

Bu kapsamda Dünya Bankası ile irtibat halinde olduklarını tabir eden Bilbao y Leon, halihazırda Asya bölgesinde Çin, Hindistan, Güney Kore ve Japonya başta olmak üzere birçok ülkenin yeni nükleer güç kapasitesi oluşturma planları olduğunu anlattı.

Bilbao y Leon, misal bir eğilimin görüldüğü Avrupa'da da Çek Cumhuriyeti, Fransa, İsveç, Romanya, Bulgaristan, Polonya ve Hollanda'nın yeni projelerle ilerlediğini kaydetti.

"Teknoloji şirketlerinin son devirdeki nükleer güç yatırımları şaşırtan değil"

Kanada'da inşa halinde olan küçük modüler reaktör projeleri bulunduğunu ve ABD'de de yeni projeler için kıymetli ölçüde finansal dayanak sağlandığını aktaran Bilbao y Leon, "Karar vericiler ve siyaset yapıcıları her vakit mevcut teknolojilerin tüm yelpazesini dikkatle incelemeye ve kendi ülkeleri için bu teknolojilerin en uygun birleşiminin ne olduğuna bakmaya teşvik ediyorum. Nükleer gücün maliyeti, bilhassa tüm sistemi hesaba kattığımızda, öteki karbonsuz teknolojilerle rekabet edebilir seviyede." dedi.

Bilbao y Leon, son devirde teknoloji şirketlerinin küçük modüler reaktörler başta olmak üzere nükleer güç alanındaki yatırımlarının şaşırtan olmadığını belirterek, "Yoğun elektrik kullanıcılarının uzun müddettir fark ettiği şey, uygun fiyatlı 7/24 güce erişime gereksinim duymaları ve nükleer bunu sağlıyor. Bu kapsamda küçük modüler reaktörlerin ek fırsatlar getireceğini düşünüyorum." öngörüsünde bulundu.

Dünyada nükleer güç kapasitesinin artmasına karşın elektrik talebi ve üretiminin de artmasıyla bu kaynağın global elektrik üretimindeki hissesinin yüzde 10 düzeyinde kalmaya devam edeceğini söyleyen Bilbao y Leon, nükleer gücün tüm iktisadın karbonsuzlaştırılmasına değerli katkı sunmasını beklediklerini kelamlarına ekledi.

Nükleer güçteki büyümeyi gelişmekte olan ekonomiler yönlendiriyor

Dünya Nükleer Birliğine nazaran, dünyada geçen yıl sonu prestijiyle elektrik üretmekte olan nükleer güç kapasitesi 368 gigavat düzeyindeydi. Bu kapasite, 2022'ye nazaran 3 gigavat artış gösterdi.

Uluslararası Güç Ajansına nazaran, 2023'te Belarus, Çin, Güney Kore, Slovakya ve ABD'de toplam 5,5 gigavat kapasiteli 5 yeni nükleer reaktör faaliyete geçti.

Bu yılın ocak-eylül periyodunda Çin, Hindistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve ABD'de yeni nükleer reaktörlerden 4,5 gigavatlık kapasite şebekeye bağlandı. Tıpkı periyotta yedi öbür reaktörün inşasına başlandı. Bu reaktörlerin beşi Çin, biri Mısır ve biri de Rusya'da bulunuyor.

Ekim 2024 prestijiyle dünyada yaklaşık 75 gigavat kapasiteli 62 reaktör inşa halinde bulunurken, bu reaktörler elektrik sistemlerine bağlandığında küresel nükleer enerji kurulu gücü mevcut düzeyine nazaran yüzde 20 artmış olacak.

IEA'e nazaran, gelişmekte olan ekonomiler nükleer güçteki büyümeyi yönlendiriyor. Bilhassa Çin'in, 2035'e kadar global nükleer güç kapasitesindeki artışın en az yüzde 40'ını oluşturacağı öngörülüyor. Bu projeksiyonlara nazaran Çin, tüm senaryolarda 2030 civarında dünyanın en büyük nükleer güç kapasitesine sahip olacak.

Nükleer güç kapasitesindeki istikrarlı artışla, bu kaynağın global elektrik üretiminde halihazırda yüzde 10 olan hissesini müdafaası bekleniyor.

Muhabir: Nuran Erkul Kaya