Mobilya bölümünde “yetişmiş ve orta eleman sıkıntısı” alarmı

AA ISTANBUL (AA) - Meslek liselerinin daha çok teşvik edilmesi ve imalat endüstrisinde çalışanlara birtakım vergisel avantajlar sunulması gerektiğini belirten kesim temsilcileri, eleman ıstırabının sürmesi halinde üretimde sorunlar yaşanabileceğini bildirdi. Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Başkanı Ahmet Güleç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türk mobilya dalının son 20 yılda dünya ticaretinde, üretimde, katma bedelde ve dizaynda isminden muvaffakiyetle kelam ettirdiğini söyledi. Bu mühlet zarfında Türkiye'nin dünya mobilya ihracatında 7'nciliğe yükseldiğini, üretimde birinci 12 ülke ortasına girdiğini, dizaynda üst sıralara yerleştiğini lisana getiren Güleç, kelamlarını şöyle sürdürdü: "Son 20 yıldaki başarımızın altına yatan neden üretim. Mobilyada 46 bin üretici firmamız var. İmalatçı firmaların yüzde 10'u, imalat endüstrisinde çalışanların da yüzde 5'i mobilyacı. Firmalarımız, hem istihdam ve ihracat kaynağı hem de katma paha sağlıyor. 10 yıl evvel dünya mobilya ticaretinden yüzde 0,7 hisse alırken bugün yüzde 2 hisse alıyoruz. Türkiye'nin ihracatındaki hissemiz da yüzde 0,8 iken yüzde 2'yi aşmış durumda." "Mobilyada muvaffakiyet öykümüz var, tüm dünya eserlerimizi tercih ediyor" Ahmet Güleç, bahsettiği dataların Türkiye'nin mobilyada bir muvaffakiyet kıssası yakaladığını gösterdiğini belirterek, Türk mobilyasının dünyanın her yerinden tercih edildiğini vurguladı. Türkiye'nin 20 yıl evvel dış ticaret açığı verdiği mobilyada halihazırda yıllık 5 milyar dolarlık ihracat başarısı yakaladığını, yalnızca 500 milyon dolarlık ithalat yaptığını, net 4,5 milyar dolar dış ticaret fazlası verdiğini anlatan Güleç, yüzde 80 yerli olan bölümün daha çok büyümeye muhtaçlığı olduğunu söyledi. Güleç, 2028'de dünyanın birinci 5 mobilya ihracatçısı ve üreticisi olmak istediklerini, 12 milyar dolarlık ihracat gayelerinin bulunduğunu kaydederek, şu tabirleri kullandı: "Burada önümüzdeki bahis üretim. Üretim için ne lazım? İstihdam, meslek sahibi olan insanlarımızın bulunması. Fakat bugün baktığımızda en büyük sorun imalatta çalışacak insan bulamamak. Yıllık 12 milyar dolarlık mobilya üretiyoruz. Direkt mobilya imalatında 260 bin kişi çalışıyor. Mağazalarımızla birlikte toplam 500 bin kişi istihdam ediyoruz. Mobilya bölümümüz dünya ile yarışırken istihdamının da avantajını kullanmıştır. Bu muvaffakiyet girişimcilerimizle birlikte çalışanlarımızın da başarısı." "Tehlike çanları çalıyor" MOSFED Başkanı Güleç, imalatta çalışacak işçi bulamadıklarını, insanların bu alanda çalışmak istemediğini belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu: "Bu bizim için önemli manada tehlike çanları demektir. Mobilyada yaklaşık 30 tane mesleğimiz var. Yeni teknolojilerle birlikte tahminen 35 meslek var. Bunları yetiştirmemiz lazım lakin çalışacak eleman bulamıyoruz. Sanayi meslek liselerini özendirmemiz gerekiyor. Beşerler bu işi neden tercih etmiyor? Hem sivil toplum hem üretici hem de kamu olarak bu işi ciddiye almamız gerekiyor. İnsanlarımız mobilyada ya da imalatta çalışmayı tercih etmiyorsa oturup düşünmeliyiz." Güleç, kesimde hangi meslek kısmında en çok eleman gereksinimi olduğuna ait, "İster oymacı ister döşemeci deyin, ister kaplama dikiş ustası ister CNC operatörü deyin, isterseniz düz emekçi deyin hepsine muhtaçlığımız var." diye konuştu. Gerek iktisadın genelinde gerekse mobilya bölümündeki birçok sorunun vakitle aşılabileceğini lisana getiren Güleç, "Ancak çalışacak insan bulamazsak pazarlarımızı kaybederiz. 200 ülkeye ihracat yapıyoruz ve Türk mobilyası olarak dünyanın her yerindeyiz. Şayet imalat yapamaz, imalatta çalışan bulamazsak hiçbir sorunu çözemeyiz." dedi. "Meslek lisesi" ve "vergisel avantaj" çağrısı Güleç, kesimdeki istihdam sıkıntısının tahlili için anne babalara büyük misyon düştüğünü tabir ederek, "Mobilya kesiminde çok iş var. Çocuklarını mobilya bölümüne, sanayi meslek liselerine, çıraklık okullarına yönlendirsinler. Burada memnun olabilecekleri ve geleceği olan bir meslek var. Mobilya, geleceği olan bir meslek." davetinde bulundu. Sektördeki maaşlara ve çıkarlara değinen Güleç, âlâ meslek sahibi olanların fiyat noktasında çok başarılı olduğunu, katma kıymetli üretim yapan firmaların, "meslek sahibi beşerler gelsin maaş sorunu yok" dediğini anlattı. Güleç, "Her şeyden evvel imalat kesiminde çalışanları maliye siyasetiyle ödüllendirmemiz gerekiyor. İmalat endüstrisi için 'tehlikeli iş yeri' diyoruz. Buralarda çalışan beşerler neden tıpkı vergiyi versin? Bu beşerler vergi siyasetleriyle desteklenmeli. Kıdem noktasında, emeklilik primi manasında neden daha fazla desteklemiyoruz?" diye konuştu. İmalat endüstrisinde çalışanlara toplumsal itibar kazandırmaları gerektiğini vurgulayan Güleç, "Bir ülke üretmiyorsa dış ticaret açığını kapatamaz. Katma kıymetli üretim yalnızca telefon yahut bilgisayar yapmak değildir. Katma paha her yerde, mobilyada, dokumada, metalde, imalattadır. İmalat da bizim geleceğimizdir." sözlerini kullandı. "Mobilya kısmından mezun olan herkesi istihdam etmeye hazırız" Ahmet Güleç, MOSFED olarak daha evvel İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile protokol imzaladıklarını anımsatarak, meslek liselerinin mobilya kısmından mezun olan herkesi istihdam etmeye hazır olduklarını söyledi. Güleç, "Hangi bölgede, hangi meslek lisemiz varsa, kaç tane mezun verecekse hepsini istihdam etmeye hazırız. 15 mobilya derneğimizle üzerimize düşeni yaparız. İnsanlarımızın meslek liselerini tercih etmeleri için üzerimize düşen ne varsa alanda da çalışmaya hazırız. 'Türkiye'nin geleceği ihracatta' diyoruz fakat ihracatın geleceği de imalatta." halinde konuştu. "En az işçi sorunu yaşayan firmada bile yüzde 30 mavi yaka sıkıntısı var" Modoko Başkanı Koray Çalışkan da kesimde yaşanan yetişmiş ve orta eleman düşüncesinden bahsederek, bölümün iç pazardaki cirosunun ve ihracat sayılarının geçen yılla tıpkı olmasına karşın önemli meşakkatler yaşadıklarını söyledi. Çalışkan, "Mobilya bölümü dolaylı olarak 500 bin kişinin çalıştığı bir kesim. Bahsettiğim üzere kesimimiz geçen yıla nazaran büyümemiş olmasına karşın işçi bulmakta sorun yaşıyor. Hangi firmaya giderseniz gidin en az işçi sorunu yaşayan firmada bile yüzde 30 mavi yaka problemi var." dedi. Bu sıkıntıya tahlil bulma çalışmaları kapsamında Türkiye'nin en çok mobilya üreticisinin bulunduğu bölgelerden olan Ümraniye'de İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve Ümraniye Kaymakamlığı ile işbirliği yaptıklarını anlatan Çalışkan, "Ne kadar ilkokul varsa müdürlerini Sayın Kaymakamımızın öncülüğünde topladık. 'Akademik başarısı çok olmayan çocuklarımız LGS'ye girerken meslek liselerini tercih etsin' dedik." diye konuştu. İmalat endüstrisinde çalışanların gelirlerinin her geçen gün arttığını vurgulayan Çalışkan, "Niye? Zira yapan yok. Avrupa'da görüyorsunuz bir usta bir yere giderken jiple gidiyor neredeyse. Bizde de yavaş yavaş olmaya başladı." tabirlerini kullandı. "Bir mühlet sonra kendi işlerini kurabiliyorlar" Koray Çalışkan, mobilya üretiminde çalışanların kesime çırak olarak katılmış olsa bile bir mühlet sonra kendi işini kurabildiğini, bölümdeki şirketlerin sahiplerinin birçoğunun ustalıktan geldiğini söyledi. Metalden döşemeciye, cila ustasından vasıfsız elemana kadar her türlü çalışana gereksinim bulunduğunu lisana getiren Çalışkan, doğan çocuğa lazım olan beşikten ölen kişi için gereksinim duyulan tabuta kadar bir insanın tüm hayatında mobilyaya muhtaçlık duyduğunu, Türkiye'nin avantajını koruyabilmesi için gençlerin mobilya üretimine özendirilmesi ve bölümün teşvik edilmesi gerektiğini anlattı. İmalat endüstrisindeki şirketlere de takviyeler verilmesi ve onlar için projeler üretilmesi gerektiğini vurgulayan Çalışkan, mobilyadaki eleman zahmetinin devam etmesi durumunda ithalatın ve eser fiyatlarının artacağını bildirdi. Çalışkan, dalda çalışmayı düşünen gençlere yönelik şu açıklamalarda bulundu: "Oğlum 13 yaşında. Çok uygun yerlere gelebilsin okuyarak lakin 'kesinlikle sanayi içerisinde ol' diyorum. Zira endüstride dışarıda yapacaklarından çok daha fazlasını yapıp, kendine yarar sağladığı üzere iktisada, memlekete ve millete de katkı sağlayabilir. Mobilya üzere avantajlı dallar, giren herkesi bugüne kadar keyifli etmiş. Bundan sonrasında potansiyel daha fazla. Zira giren sayısı azalıyor. Girenlerin keyifli olduğunu, kısa vadede gelir manasında da önemli gelir elde ettiklerini, genel prestijiyle avantaj sağladıklarını görüyorum. Kime önerdiysek, kime bu fırsatları anlattıysak girenlerin memnunluğunu görüyorum."
Muhabir: Uğur Aslanhan