Münfesih Duruma Düşen A.ş., Ltd ve Kooperatif Ortakları İçin Vergi Kaydı Açılabilir Mi?
Bilindiği üzere, Anonim, Limited Şirketlerde sermaye artışı koşulunun yerine getirilmemesi halinde bunların ticaret sicilden kayıtları silinerek ve münfesih duruma düşmüş olmaları gerekmektedir. Bu konuyla ilgili müracaat süresi 6102 sayılı yasaya göre 01.07.2015 tarihine kadar tamamlanmış olması gerekmekte idi. Bu nedenle, 01.07.2015 tarihine kadar sermayesini 10.000,00 TL’ ye çıkarmayan Limited Şirketler ile Anonim şirketler yönünden ise sermayelerini 50.000,00 TL‘ ye yükseltmeyen şirketler münfesih duruma düşmüş bulunmaktadırlar. Konuyla ilgili 6552 sayılı torba yasanın 133. Maddesi hükmünde bir kolaylık getirilmişse de çeşitli sebeplerle sermayesini arttırmayan şirketler ticaret sicilince münfesih hale gelmiş bulunmaktadır.
Yeri gelmişken burada üzerinde durulması gereken asıl problem Vergi Dairesi cephesinde yapılacak işlemler ile ilgilidir. Vergi daireleri 2014/1 sayılı uygulama iç genelgesine göre münfesih duruma düşen şirketlerin aktiflerinde araç veya gayrimenkul bulunması halinde bu şirketlerin Kurumlar Vergisi kaydını kapatıp, ortakları adına gerçek usulde gelir vergisi kaydı, Adi ortaklık kaydı, Geçici vergi kaydı ve KDV mükellefiyet kaydı açmaktadır. ( Bkz: Uygulama İç genelgesi 2014/1 bu genelge 18.07.2014 tarihinde yayınlanmıştır. Bu genelgenin 2. Sayfasının 3. Maddesi incelenmelidir. )
Vergi idaresi tarafından 2014/1 sayılı uygulama iç genelgesine göre tüzel kişiliği sonlanarak münfesih duruma düşen şirketlerin tüzel kişilik perdesi kaldırılarak adi ortaklık haline dönüştürülmesi işlemi ne derecede hukuka uyarlı olduğu tartışılabilir.
Buna durumda;
- Uygulamada münfesih duruma düşen A.Ş ve Limited şirketlerin ortakları adına gerçek usulde vergi kaydı açılması mümkün görülmemektedir.
- Münfesih şirketin aktifinde kayıtlı menkul veya gayrimenkul olsa bile, bunların bir şekilde hukuki süreç başlatılarak tasfiyesi yapılmalıdır.
- İhya davası menkul ve gayrimenkullerin tasfiyesi için bir çözüm yolu olarak düşünülebilir.
- Her ne kadar münfesih duruma düşen birçok şirket vergi dairesi tarafından 2004/13 sayılı İç Genelge kapsamında kapatılıyor olsa da, şirketlerin aktiflerinde herhangi bir mülk olması bunların kapatılmasına engel teşkil etmez. Hatta münfesih duruma düşen şirketlerin bütün ortakları adına gerçek usulde gelir vergisi kaydı açılamaz.
- Münfesih duruma düşen şirketlerin aktifinde kayıtlı varlıklar üzerinden ortakların ticari faaliyetlerinin bulunup bulunmadığı araştırılmadan bunlar adına vergi kaydı açılması olanaksızdır.
- Tüzel kişiliğin perdesi aranılarak veya kaldırılarak münfesih şirketin bütün ortakları adına herhangi bir yoklama tutanağı tanzim edilmeden gerçek usulde vergi kaydı açılması işlemi açıkça vergi hatası olarak değerlendirilebilir.
- Son olarak, yine münfesih duruma düşen kooperatiflerde de bütün kooperatif ortakları adına gerçek usulde gelir vergisi kaydı açılması ne derece hukuka uyarlı olabilir.
6102 sayılı Yasa Geçici Md. 7, Bkz:30.06.2012 gün ve 28339 sayılı RG.