Rusya milletlerarası ödemelerde kripto paraları kullanmaya başlıyor

AA MOSKOVA (AA) - Rusya'nın yaptırımlar nedeniyle yaşadığı ödeme sıkıntıları sürerken, kripto paraları milletlerarası ödemelerde deneysel olarak kullanmaya 1 Eylül'de başlayacak. ABD, Rusya'ya yönelik yaptırımlarını sıkılaştırmaya devam ederken, Rus şirketlerin milletlerarası ticarette ödeme alma ve göndermeye ait problemleri hükümetin başını ağrıtmayı sürdürüyor. Sorunun tahlili için alternatif arayışına giren Rus yetkililer, ülkede bir devir sert bir tavır gösterdiği kripto paralara artık çok daha ölçülü bir yaklaşım sergiliyor. Rusya Merkez Bankası 2022'de savaştan çabucak evvel hazırladığı raporla ülkede kripto paraların tümüyle yasaklanmasını talep etmiş fakat kripto paralar, Ukrayna savaşının akabinde Rus bankalarının SWIFT ödeme sisteminden çıkarılması nedeniyle giderek yaygınlaştı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in 8 Ağustos'ta imzaladığı kararnameyle de kripto paraların memleketler arası ödemelerde ve Forex süreçlerinde deneysel olarak kullanılması yasal hale getirildi. Buna nazaran, 1 Eylül'de başlayacak süreci Rusya Merkez Bankası denetleyecek. Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina, 30 Temmuz'da yaptığı açıklamada, yıl sonuna kadar milletlerarası ödemelerde kripto para kullanılmasının başlayabileceğini ifade etmişti. Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov da 14 Ağustos'ta kripto para borsalarını yasallaştırmak üzere çalışma yaptıklarını söylemişti. Ancak çok sayıda ülke kripto para ünitelerine yönelik kendi kurallarını geliştirdiğinden, memleketler arası ticarette kripto paraların nasıl kullanılacağı ve bu sistemin güvenliği belirsizliğini koruyor. Ulusal Ödeme Kartı Sistemi değer kazanacak Uzmanlar, Rusya'nın kripto paralara ait başlatacağı deneme sürecinde 2014'te geliştirmeye başladığı Ulusal Ödeme Kartı Sistemi'nin ön plana çıkacağını söz ediyor. Rusya Merkez Bankasının Ulusal Ödeme Kartı Sistemi üzerinde tümüyle denetim sahibi olmasının bu tercihte kıymetli rol oynadığı vurgulanırken, ülkenin yerli ödeme sistemi Mir de bu platform üzerinde çalışıyor. Uluslararası ödemelerde kullanılması öngörülen esas kripto para çeşidinin ise stabil coinler olması bekleniyor. Stabil coinler, bedeli dolar yahut yuan üzere prestiji para, emtia yahut Bitcoin üzere kripto paralar cinsinden öteki bir varlığa bağlı kripto para üniteleri olarak söz ediliyor. Rusya Merkez Bankası, 10 Temmuz'da yayımladığı raporda, stabil coinlerin ülkedeki dolanımına ait kuralları belirleyecek bir düzeneğin oluşturulmasına yönelik kıymetlendirme yapıldığını bildirmişti. Rusya, memleketler arası ticarette kripto para kullanımı konusunda bilhassa BRICS ülkelerinin dayanağına muhtaçlık duyarken, Brezilya, Güney Afrika ve Hindistan'da yetkililer bu mevzuda çalışmalar yapıldığına dair açıklamalarda bulunmuştu. Çin'de ise kripto paraların kullanımı yasaklanmıştı. Rus merkezli Transstroy Bankası tarafından yayımlanan araştırmada, kripto paraların memleketler arası ödemelerde kullanılmasının iş dünyası ve iktisat için yeni fırsatlar yarattığına işaret edildi. Bununla birlikte sürece dair çok sayıda zorluğun da bulunduğu değerlendirmesinin yer aldığı raporda, ülkelerdeki düzenleyicilerin getirdiği kısıtlamaların, teknik karmaşıklığın ve kripto paraların bedelindeki dalgalanmaların kelam konusu zorlukların başında geldiği vurgulandı. Dijital rublenin deneme çalışmaları devam ediyor Rusya Merkez Bankasının dijital rubleye yönelik deneme süreci geçen yıl başlatılırken, dijital rublenin kripto para süreciyle de entegre bir biçimde ilerlemesi bekleniyor. Dijital yuanın gelişimini örnek alan Rusya, ticarette en büyük ortağı Çin'le ödemeler konusunda kripto paralar ve dijital rubleyi kullanmayı umuyor. Rus parlamentosunun alt kanadı Duma'nın Mali Piyasalar Komitesi Başkanı Anatoliy Aksakov, haziranda Rus haber ajansına yaptığı açıklamada, "Hem biz hem de onlar muhakkak bir tecrübeye sahibiz, bu yüzden Çin ile dijital para ünitelerinde ödeme sürecini başlatmak değişik olabilir. Teknolojik olarak epeyce yakınız. Dost bir ülke olduğu için Belarus'la da denemek mümkün olacaktır." demişti. Ağustos 2023'ten bu yana deneme süreci devam eden dijital ruble şu anda yaklaşık 30 şirket ve 11 kentte hudutlu bir biçimde kullanılıyor. Örneğin petrol şirketi Lukoil'in kimi akaryakıt istasyonlarında kullanılan dijital ruble, Moskova Metrosu'nda da ödeme formu olarak kabul ediliyor. Rusya Merkez Bankası Başkanı Nabiullina, dijital rublenin 5 yıl içinde hayatın değerli bir kesimi haline geleceğini söylemişti. Putin de 17 Temmuz'da Moskova'da gerçekleştirdiği toplantıda, Bu, özünde ulusal para ünitemizin öteki bir biçimidir. Özelliği ise vatandaşların ve işletmelerin, hangi bankada hesapları olduğuna bakılmaksızın dijital rubleyi kullanabilmeleridir." sözlerini kullanmıştı. Dijital rublenin yaygınlaştırılması gerektiğini vurgulayan Putin, bilhassa finans ve ekonomik faaliyetlerde kullanılmasına yönelik çalışmaların hızlandırılması talimatını vermişti. Uzmanlar, Rusya'nın dijital rubleyi memleketler arası ödemelerde kullanabilmesi için öncellikle deneme sürecinin iç piyasada başarılı halde tamamlanması gerektiğini belirtiyor.
Muhabir: Emre Gürkan Abay