Sahipsiz hayvanlara yönelik kanun teklifi yarın kurulda görüşülecek

AA TBMM (AA) - TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Kurulu Başkanı ve AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Vahit Kirişci, bütün hayvanların sahiplenilmek zorunda olduğunu belirterek, "Bu hayvanları kurum, kuruluş, şahıs, ismine ne dersek diyelim, onlar sahiplenecek. Bunların dışındakiler de bu bakımevinde sahiplenilecek. Hasebiyle 'sahipsiz hayvan' kavramı ortadan kalmış olacak." dedi. Kirişci, AK Parti'nin Meclis Başkanlığına sunduğu ve yarın TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komitesinde görüşülecek sahipsiz hayvanlara ait kanun teklifini AA muhabirine kıymetlendirdi. Türkiye'nin 2003'te Konut Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Mukavelesi'ni, akabinde 2004'te bu kontrattan hareketle Hayvanları Müdafaa Kanunu'nu kabul ettiğini hatırlatan Kirişci, 2019'da hayvanlara uygulanan şiddet ve berbat muamele olaylarının incelenerek alınacak önlemlerin belirlenmesi maksadıyla kurulan Meclis Araştırma Kurulunun hazırladığı raporun da 2020'de Meclis'te kabul edildiğini söyledi. Hayvanları Muhafaza Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 2021'de TBMM'de kabul edildiğini anlatan Kirişci, bu kanunun da ilerleyen süreçte insanın, etrafın ve başka maddi varlıkların korunmasıyla ilgili yetersizliklerinin dikkate alındığını belirtti. Sokaklardaki hayvan popülasyonunun artmasının halk ve etraf sıhhatini, kamusal güvenliği tehdit eder boyuta ulaştığını Türkiye'nin kahir ekseriyetinin kabul ettiğini lisana getiren Kirişci, "Sahipsiz hayvanlar ve sokak konusunu bu kanun teklifinin tam merkezine koymakta yarar var." diye konuştu. Kirişci, kanun teklifiyle "Sokak hepimizin ortak alanı, nasıl sokakta insanlarımızın yaşamasına istek göstermiyorsak hayvanların da sokakta yaşamaları yanlışsız değildir, bu hayvanların güvenliği için de değerlidir." denildiğini aktardı. "Sahiplendirmeyle ilgili bir müddet tahdidi yok" Mevcut kanuna nazaran, belediyelerce, saldırgan yahut rehabilite edilmesi gereken hayvanların bulunduğu yerden alınarak kısırlaştırıldığını ve sokağa salındığını belirten Kirişci, bu uygulamanın 4 milyon sahipsiz hayvan popülasyonunun olduğu Türkiye'de yetersiz kaldığını tabir etti. Kanun teklifine nazaran, sahipsiz hayvanların bulunduğu yerden alınıp kısırlaştırılacağını ve rehabilitasyonunun akabinde bakımevinde bakılmaya devam edileceğini anlatan Kirişci, "Bakımevinde tutarak son murat ne? Sahiplendirmek. Burada da kendisini hayvansever ve hayvan dostu olarak gören herkese misyon düşüyor. Onlar da hayvanların sahiplendirilmesi için uğraş sarf edecek." diye konuştu. Sahiplendirmeyle ilgili bir müddet tahdidi olmadığını, hayvanların muhakkak bir mühlet sonra ötenazi yoluyla hayatlarına son verilmeyeceğini vurgulayan Kirişci, "Burada mahallî idareler yetkili. Lokal idareler, kamu güvenliği ve kamu sıhhatini tehdit eden bir boyutu varsa, bununla ilgili süreçleri yapacak." tabirlerini kullandı. Hayvandan hayvana ve hayvandan beşere geçen hastalıklara dikkati çeken Kirişci, "Şu anda dünyanın sayılı ülkeleri diyorlar ki, 'Türkiye'ye turizm için de olsa gitmeyin. Kuduz riski çok yüksek olan ülkeler kategorisinde.' Bu bizim için güzel bir şey değil. Hasebiyle biz, bir kara listeden de kurtulmak zorundayız. Tedavi edilemez ve saldırgan hayvanlara uygulanacak bir ötenazi var. Ötenazinin kararını merkezi otorite vermiyor, mahallî idareler veriyor. Ötenazi, karar verildiğinde gündeme geliyor." dedi. "Sahiplenilen hayvanların salıverilmesi de bir risk" Kirişci, hayvan bakımevlerinin kapasitesi ve standartlarının düşük olduğunu söyleyerek, şöyle devam etti: "322 adet bakımevi var ve 105 bin civarında sahipsiz hayvana bu bakımevleri mesken sahipliği yapıyor. Türkiye'de 4 milyon sahipsiz hayvandan kelam ediyoruz. Bu kanun teklifi, bakımevlerine de standart getiriyor. Bakımevlerinde hayvanların rehabilite edilmesi, hastalıkları varsa uygunlaştırılması, merkezi yönetimlere, kamu kurum ve kuruluşlarına sorumluluk getiriyor. Mahallî idarelere diyor ki 'Sen buraya bir ameliyathane kuracaksın. Bakımevinde kaldıkları mühlet boyunca hayvanları korumak ismine bu çalışmaları en güzel halde yürüteceksin.' Bunun için bir maddi güç gerekiyor. 25 binin üzerinde nüfusu olan belediyeler için mutlaklaşmış bütçe gelirlerinin binde beşi lakin büyükşehirlerde binde üçü. 'Bu sorun çözülsün.' diye bir toplum kanaati var. Bunun tahliliyle ilgili makul, hayvanları da koruyan, onların da can olduğunu dikkate alan, tahliller üretmeye çalışan, sorumluk yüklediğimiz mahallî idarelere 'Bu mevzuda imkanlarınız var, bunu ayırırsanız yapın.' demek hakikat değil. Evvelki kanunun en büyük eksikliği de bu. Son hesapta onların bunu yapıp yapmadıkları denetlenmiyor. Denetlenmiş olsaydı, sahipsiz hayvanların barınaklardaki sayısı 105 binle hudutlu kalmazdı." Sahiplenilen hayvanların salıverilmesinin de risk oluşturduğunu lisana getiren Kirişci, "Neticede bütün hayvanlar sahiplenilmek zorunda. Bu hayvanları kurum, kuruluş, şahıs, ismine ne dersek diyelim, onlar sahiplenecek. Bunların dışındakiler de bu bakımevinde sahiplenilecek. Hasebiyle 'sahipsiz hayvan' kavramı ortadan kalmış olacak." değerlendirilmesinde bulundu. "Hapis cezalarıyla tahkim edilmesi kanun teklifinin en güçlü yanlarından birisi" Kanun teklifinde, sahiplendiği hayvanları salıverenlere para cezaları olduğunu anlatan Kirişci, açık alanları, etrafı çevrilmiş olsa bile hayvanlar için bakımevi olarak görmediklerini, bakımevlerine kanun teklifiyle getirilen standartlar olduğunu söyledi. Kirişci, bunu yapmayan lokal idareye de her bir hayvan için 50 bin lira idari para cezası geldiğini ifade etti. Komisyon Başkanı Kirişci, "Belediyelerin 'Nasıl olsa bunun hesabını kimse sormuyor.' dememeleri ve geçmişteki kanundan da bu manada ayrışması ve yasamada bir uygunlaştırma çalışması olarak, bütçeden para ayrılmadığı durumlarda hem belediye liderine hem de belediye meclis üyelerine 6 ay ile 2 yıl ortasında mahpus cezası geliyor. Hiçbir siyasi, kendi siyasi geleceğiyle ilgili bu türlü bir uygulamanın hayata geçmesini istemez. Yani siyasi geleceğini karartmak istemez. Yalnızca maddi cezalar değil mahpus cezalarıyla da bunların tahkim edilmesi, bu kanun teklifinin en güçlü yanlarından birisi." dedi. Hayvanlarla iç içe yaşamış bir medeniyetin bireyleri olduklarını belirten Kirişci, mevzuyu diğer mecralara çekmeyi hakikat bulmadığını kaydetti. Herkesin taraflı tarafsız "Bu bir problemdir, bu sorun çözülmelidir." dediği bir anda olunduğunu lisana getiren Kirişci, şu sözleri kullandı: "Bir erkek bir dişi hayvanı bir ortaya getirdiğinizde, 2 kere doğum yaptığında, her doğumda da 6-8 hayvan dünyaya getirdiğinde, birinci yıl 12, ikinci yıl 128, bu türlü katlanarak gidiyor ve en son 6 yılda 67 bine çıkıyor. Münasebetiyle bu kadar doğurganlığı yüksek hayvan popülasyonu için bizim çok dikkatli ve ihtimamlı olmamız gerekiyor. Sahipsiz hayvanlar sorunuyla hem kendi ülkemizin marka pahasını aşağılara çekmememiz hem de toplumumuzun sıhhatini müdafaamız ve güvenliğimizi de riske etmememiz gerekiyor."

Muhabir: Aynur Ekiz