Seçim var

  Yazımızın başlığı, Türkiye’deki birçok siyasetçinin ve siyaset severin ilgisini çekecektir. Son günlerde erken seçim o kadar çok konuşulmaya başlandı ki bu son derece normal. Önce İP Genel Başkanı Meral Akşener, Erdoğan’ın masasında bir erken seçim kararı duruyor, dedi. Ardından CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, son yaptığı açıklamada MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli desteği çekerse erken seçim olur, dedi. Türkiye’deki erken seçim konusunu ayrı bir köşe yazısında inşallah yazacağım. Yazımın başlığından Türkiye’de seçim var beklentisi içinde olanları biraz üzeceğim ama bizim burada bahsettiğimiz seçim, Balkanlardaki seçimler. Dediğim gibi Türkiye’deki seçimleri inşallah yakında yazacağım.   Son dönemde Kosova, Sırbistan, Hırvatistan gibi Balkan ülkelerinde seçimler yapıldı. Önümüzdeki dönemde ise (15 Temmuz’da) Kuzey Makedonya ‘da seçimler kısmetse yapılacak. Evet, Balkanlarda seçim var. Balkanlardaki bu seçim rüzgârından Türkiye nasıl etkilenir veya buna ne kadar uyar hep birlikte göreceğiz.   Kosova'da Ekim 2019’da yapılan erken genel seçimlerde Kendin Karar Al Hareketi Partisi (Vetvendosje – VV) yüzde 25.79 ile seçimin galibi olmuş ve uzun süren koalisyon görüşmelerinden sonra seçimlerde oyların yüzde 25.05'ini alarak ikinci parti olan Kosova Demokratik Birliği (LDK) ile koalisyon yaparak hükümeti kurmuştu. Başbakan Albin Kurti’nin kurduğu bu koalisyon hükümeti uzun sürmedi. Albin Kurti hükümeti kurulduktan 2 ay sonra Pandeminin de getirdiği karışıklık içinde adeta sivil bir darbe yapılarak 26 Mart 2020’de güvenoyu verilmeyerek düşürüldü. Ardından 4 Haziran 2020’de kurulan yeni hükümette Abdullah Hoti’nin kabinesi güvenoyu aldı. Yeni hükümete Sırplar ve diğer azınlıklar destek verdiler. Yeni hükümet, 61 evet, 24 ret ve 1 çekimser oy ile onaylandı. Böylelikle Kosova’da mevcut Başbakan Albin Kurti hükumeti düşerken ülkenin yeni Başbakanı Abdullah Hoti oldu. Bu yeni hükümette Sırplar güçlü bir şekilde yer aldılar. Türklere de bir bakanlık ve iki bakan yardımcılığı görevi verildi. Ancak görünen o ki bu hükümet halkın desteğini yeteri kadar almadı. Pandemi nedeniyle tepki ve itirazlar da çok fazla olamadı. Ancak şunu söyleyebiliriz ki Albin Kurti’nin başkanlığını yaptığı VV partisi giderek güç kazanacak ve yakında Kosova’da tekrar seçim yapılacak gibi görünüyor. Bu defa Kurti tek başına da hükümet kurabilir. Bu bizim öngörümüz.   Diğer bir Balkan ülkesi Sırbistan’da 21 Haziran’da yapılan genel seçimlerde aşırı sağcı olan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic'in liderliğini yaptığı Sırp İlerleme Partisi (SNS) kazanmıştı. Sırbistan, Balkanlarda etkin ve önemli bir ülke. Dini ve soy kökeni olarak Slav – Ortodoks Rusya ile tarih boyunca yakınlığı var. Sırbistan, eski Yugoslavya’nın temelini oluşturan bir ülke. Son günlerde Türkiye ile ilişkilerinde önemli gelişmeler kaydetti. Cumhurbaşkanımız Sayın Erdoğan’ın 7-8 Ekim 2019’da yaptığı Sırbistan resmi ziyaretine ben de davetli olarak katılmıştım. Türkiye-Sırbistan ilişkilerinin fevkalade iyi olduğunu yakından gördüm. Sırbistan’ın Fetoculara karşı Türkiye’nin yanında yer alması oldukça olumlu. Ayrıca son dönemde Sırpların , Sırbistan toprakları içinde bulunan ve Müslüman Boşnakların yaşadığı Sancak özerk bölgesine karşı tutumları olumlu. Tabi bunda Türkiye’nin çok büyük etkisi var. Yoksa Sırpların Bosna Hersek’te Boşnaklara yaptıkları zulüm ve insanlık dışı hareketler asla unutulmayacaktır. Türkiye’nin devreye girmesiyle bunlar unutulmadı ama derin dondurucuya konularak Balkanlarda barış ve istikrar için imkan sağlandı. Sırbistan’da azınlıklar dediğimiz Sancak bölgesindeki Boşnaklar, Preşova vadisi, Buyonovs ve Medvesa’da Arnavutlar, Voyvodina özerk bölgesinde Macarlar yaşıyor. Ülkede ayrıca Makedonlar, Romanlar ve az sayıda Ulahlar da var. Bu seçimlerde Arnavutlar birleşerek 4 milletvekili çıkardılar. Boşnaklardan oluşan, Süleyman Uglanin’in başkanlığını yaptığı Sancak Demokratik Eylem partisi (SDA) 2 milletvekili, Cumhurbaşkanı Alexandır Vuçiç’in partisi ile koalisyon yapan Boşnak Rasim Lajij’in partisi 10 tane milletvekili çıkarırken bunlardan 3 tanesi Boşnak kökenli ve eski müftü Muammer Zukorliç’in Boşnak partisi 3 milletvekili çıkardılar. Sırbistan seçimlerini ayrıca detaylı olarak yorumlamak isterim.   Kuzey Makedonya'da 12 Nisan'da yapılması planlanan erken genel seçim, yeni tip Koronavirüs (Kovid-19) tedbirleri kapsamında ertelenmişti. Bu seçimler Kuzey Makedonya’nın en büyük iki siyasi partisi olan Sosyal Demokratlar Birliğinin (SDSM) Genel Başkanı Zoran Zaev ile İç Makedon Devrimci Örgütü-Makedonya Ulusal Demokratik Birliğinin (VMRO-DPMNE) Genel Başkanı Hristiyan Mickoski, arasındaki anlaşma ile 15 Temmuz'da gerçekleştirilmesi yönünde uzlaşıya varıldı. Son anda bir aksilik çıkmazsa seçimler 15 Temmuz’da kısmetse yapılacak. Bu seçimlere ülkedeki üç Türk partisi de ayrı ayrı girecekler. Anketlerde Başbakan Zoran Zaev’in partisi Sosyal Demokratlar Birliğinin önde gittiği görünüyor. Makedonya’da Türklere bir Devlet bakanlığı verilmiş durumda. Ayrıca iki milletvekilliği de Türklerin elinde. Seçim sonrasında Türklerin bir bakanlık ve 3 milletvekilliği hedefleri var. Türkler birleşseler çok daha güzel sonuçlar da alabilirler.   Balkanlar adeta bir pandora kutusu gibi. Bir çok Balkan ülkesinde Türkler olduğu gibi Boşnaklar veya Arnavutlar da yaşıyor. Türkler, Arnavutlar, Boşnaklar; Balkan ülkelerinde siyasi denge unsuru. Türkler özellikle Bulgaristan’da çok güçlü bir siyasi oya sahipler. Ancak K.Makedonya , Romanya ve Kosova’da da etkililer. Kosova ve K.Makedonya’da Türklere bir bakanlık verilmiş durumda. Asıl problem Balkanlardaki Türklerin siyasi olarak kendi aralarında birleşememeleri ve ayrıca Kosova ve K.Makedonya’da iki Müslüman ve akraba topluluk olan Türkler ile Arnavutların siyasi birlik kurmamaları.   Son olarak bir başka Balkan ülkesi Hırvatistan’da da genel seçimler iki gün önce 5 Temmuz’da yapıldı. Resmi sonuçlar henüz gelmediği için yazamadık. Avrupa Birliği'nin (AB) en genç üyesi Hırvatistan'da genel seçim 4 yılda bir yapılıyor. Balkanların en küçük ülkesi Karadağ’da genel seçimler kısmetse 30 Ağustos’ta yapılacak. Arnavutlar ve Boşnaklar, Karadağ’daki seçimlerde önemli siyasi faktörler olarak dikkat çekiyor.