TİHEK’ten, “haşemayla havuza girme engeline” son 3 yılda 10 ihlal kararı

AA ANKARA (AA) - Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), son 3 yılda, haşemayla havuza girmesi engellenen bayanların müracaatında ihlal kararları verdi. Düzce'nin Akçakoca ilçesinde site yöneticisi ile görevlisinin, site sakini bayanın haşemayla havuza girmesine müsaade vermemesi, şahısların dini inançları nedeniyle ömür usulüne müdahaleyi gündeme getirdi. Bu hususta ayrımcılığa uğrayanlar, hukuksal haklarını kullanarak buna karşı çıktı. Bu kapsamda, TİHEK'e son 3 yılda yapılan 10 müracaatta ihlal kararı verildi. Kurul, Antalya'nın Gazipaşa ilçesinde site havuzuna haşemayla girmesine müsaade verilmeyen M.Ö. ve H.Ö'nün müracaatında, "Başvuranın din ve inancı nedeniyle sunulan hizmetten öbür şahıslara kıyasla eşit biçimde yararlanmasının engellenerek ayrımcılık yasağının ihlal edildiği"ne hükmederek, site idaresine 50 bin lira idari para cezası verdi. Antalya'nın Serik ilçesinde de site havuzuna girişi engellenen B.A'nın müracaatında, site idaresine idari para cezası veren TİHEK, kararında şu değerlendirmelerde bulundu: "Tesettürlü mayo ya da öteki yüzücü giysileriyle havuza girilmesi ortasında hijyen açısından bir fark bulunmadığı, desteği olan bir münasebet sunulmayarak sadece varsayımsal bir kıymetlendirme ve ön yargı ile hareket edildiği, kelam konusu müdahalenin salt bu haliyle yasal bir hedefe matuf olmadığı, ölçülülük unsuru ve onun alt unsurları olan elverişlilik, gereklilik ve orantılılık kriterlerini haiz olmadığı, başvuranın din ve inancını ortaya koyma özgürlüğünün hukuksuz formda zedelendiği anlaşılmaktadır." Antalya'nın Alanya ilçesinde ailesiyle tatil yapmak için otele rezervasyon yaptıran T.A, otelin internet sitesini incelediği sırada "Havuza haşemayla giriş yapılmamaktadır." ikazını fark etti. Otel yetkilisiyle görüştüğünde, otel havuzuna haşemayla girilmesine müsaade verilmeyeceği cevabını alan T.A, rezervasyonunu iptal ettirmek zorunda kaldı. TİHEK, T.A'nın müracaatında, "Başvuranın inancı nedeniyle sunulan turizm hizmetinden başka müşterilere kıyasla eşit bir halde yararlanmasının engellenerek ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine" karar vererek otel idaresine idari para cezası uyguladı. Ailesiyle tatil yapmak için sitede daire kiralayan Ö.Ş, site sakinlerinin kullanımına tahsis edilen havuza haşemayla girdiği sırada site görevlisince havuzdan çıkartıldı. Havuz giriş kuralları ortasında haşemayla havuza girmenin yasak olduğuna dair bir ibareyi görmediğini belirterek, havuza girmeye devam etmek isteyen Ö.Ş'ye müsaade verilmedi. Ö.Ş'nin müracaatında da ihlal kararı veren TİHEK, site idaresine idari para cezası verilmesini kararlaştırdı. Ulusal ve memleketler arası hukuk kuralları Başvurularda, "din ve inanç temelinde ayrımcılık yasağının ihlal edildiği" kararını veren heyet, verdiği ihlal kararlarını, ulusal ve milletlerarası hukukun şu unsurlarına dayandırdı: Türkiye Cumhuriyeti Anayasa'nın "Din ve vicdan hürriyeti" başlıklı 24. hususu: "Herkes, vicdan, dini inanç ve kanaat hürriyetine sahiptir. 14. unsur kararlarına muhalif olmamak kaidesiyle ibadet, dini ayin ve merasimler hürdür. Kimse, ibadete, dini ayin ve merasimlere katılmaya, dini inanç ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz; dini inanç ve kanaatlerinden ötürü kınanamaz ve suçlanamaz." İnsan Hakları Kozmik Bildirgesi'nin 2. unsuru: "Herkes ırk, renk, cinsiyet, lisan, din, siyasal ya da öteki tipten kanaat, ulusal ya da toplumsal köken, mülkiyet, doğuş yahut öbür tipten statü üzere rastgele bir ayrım gözetilmeksizin, bu Bildirgede belirtilen bütün hak ve özgürlüklere sahiptir." Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi'nin 9. hususu: "Herkes fikir, vicdan ve din özgürlüğüne sahiptir, bu hak, din yahut inanç değiştirme özgürlüğü ile tek başına yahut topluca, kamuya açık yahut kapalı ibadet, öğretim, uygulama ve ayin yapmak suretiyle dinini yahut inancını açıklama özgürlüğünü de içerir. Din yahut inancını açıklama özgürlüğü, yalnızca kanunla öngörülen ve demokratik bir toplumda kamu güvenliğinin, kamu sisteminin, genel sıhhat yahut ahlakın ya da diğerlerinin hak ve özgürlüklerinin korunması için gerekli sınırlamalara tabi tutulabilir." Birleşmiş Milletler Uygar ve Siyasi Haklara Ait Milletlerarası Sözleşme'nin 18. unsuru: "Herkes fikir, vicdan ve din özgürlüğüne sahip olacaktır. Bu hak, herkesin istediği dine ya da inanca sahip olması ya da bunları benimsemesi özgürlüğünü ve herkesin aleni yahut özel olarak ferdi ya da diğerleri ile birlikte toplu olarak, kendi din ya da inancını ibadet, icra, bunun icaplarını yerine getirme ya da öğretme bakımından ortaya koyma özgürlüğünü de içerir. Hiç kimse, kendi seçtiği bir din ya da inanca sahip olma ya da bunu benimseme özgürlüğünü zedeleyecek bir baskıya maruz bırakılamaz. Bir kimsenin kendi dinini yahut inançlarını ortaya koyma özgürlüğüne lakin maddelerle belirlenen ve kamu güvenliğini, sistemini, sıhhatini, ahlakını ya da oburlarının temel hak ve özgürlüklerini korumak için gerekli kısıtlamalar getirilebilir."
Muhabir: Abdullah Sarica