Tire’nin tarihi ilçe pazarı turistik çekim merkezi oldu
AA
İZMİR (AA) - Tarihi yapılarından mutfağına birçok alanda farklı
kültürlerin etkileşiminin örneklerini bugüne taşıyan İzmir'in Tire
ilçesinde, her salı kurulan açık hava pazarı, büyüklüğü ve eser
çeşitliliğinin yanı sıra gelenekleriyle de dikkati çekiyor.
13.
yüzyılda Türk hakimiyetine geçtikten sonra Osmanlı devrinde Aydın
vilayeti sancağı yapılan, farklı coğrafyalardan gelen insanlara yurt
olan Tire, üretim ve ticaretle zenginleşen kültürel mirasını gelecek
nesillere aktarmaya çalışıyor.
Urgancılık, beledi
dokumacılığı, nalıncılık, keçecilik üzere kaybolmaya yüz tutan çok
sayıda mesleğin icra edildiği ilçenin en büyük bedellerinden biri de
tarihi açık hava pazarı.
Her hafta salı günü, üç
mahalle sonlarına yayılan alanda yaklaşık 1800 tezgahla açılan Tire
Salı Pazarı, yöre halkının muhtaçlıklarını karşılamanın çok ötesine
geçerek turistik bir kıymet haline geldi.
Ege'nin
verimli ovalarında yetiştirilen zerzevat ve meyvelerin, mevsimine nazaran
yabani otların, et ve süt eserlerinin yanı sıra iğne oyası, kanaviçe
gibi bayanların el emeği eserlerinin sergilendiği pazar, ziyaretçilerini
rengarenk bir seyahate çıkarıyor.
Pazarda
alışveriş, sabah 08.30'da belediye hoparlöründen okunan ve vatandaşların
el açarak katıldığı "şükür, rahmet ve helal kar duası" ile
başlıyor.
Ege mutfağı ve kültürünü tanımak isteyen çok sayıda yerli ve yabancı turisti de kendisine çeken
pazara turizm şirketleri özel çeşitler düzenliyor. İzmir, Aydın, Manisa üzere vilayetlerden kalkan otobüslerle pazara gelenler ortasında yabancı turistler de bulunuyor. "Pazar, ilçenin en büyük marka değeri" Tire Pazarcılar Odası Başkanı Cengiz Kaşan, AA muhabirine, Tire Salı Pazarı'nın tezgah sayısı ve eser çeşitliliği açısından eşsiz olduğunu söyledi. Pazarda Tire'nin yanı sıra Torbalı, Bayındır, Ödemiş, Kiraz ve Beydağ ilçelerinden gelen pazarcıların da tezgah açtığını, ticaretin yanı sıra kültürel bir şölen sunduklarını aktaran Kaşan, şöyle konuştu: "Pazarımız, Türkiye'nin en büyük açık hava pazarıdır. 1800 pazarcı ekmek yemektedir buradan. Bizim pazarımızın tarihi 1450'li yıllara uzanıyor. O periyot Portekizliler buraya portakal, mandalina üzere narenciye eserlerini getirip buradan urgan ve demirle takas ediyordu. Bu pazar o periyotlarda kurulmaya başlanmış. Biz de bu geleneği sürdürüyoruz. Salı Pazarı ilçenin en büyük marka kıymeti. Etraf vilayetlerden, ilçelerden misafirlerimiz geliyor. İzmir'den, pazara turist taşıyan otobüsler geliyor. Sabah gelip akşama kadar pazarı geziyorlar." İlçede 1980-99 yılları ortasında belediye başkanlığı yapan Nazım Çulcu da pazarda alışveriş öncesi yapılan dua geleneğinin urgancılara dayandığını anlattı. Tire'nin geçmişte urgan üretim merkezi olduğunu, bu nedenle denizcilerin uğrak noktası olduğunu anlatan Çulcu, "1960'lı yıllara kadar ilçemizde urgancılık meşhurdu, o periyot burada urgan pazarı kurulurdu. O urgancılar alışverişe başlamadan evvel pazar duası yapardı. O dua yapılmadan hiçbir şeyi ellemezlerdi. Olağan sonra o meslek kayboldu, pazarı dağıldı. Biz vazifeye geldikten sonra bu duayı pazarda yaptırmaya başladık." diye konuştu. Muhabir: Hüseyin Bağış
pazara turizm şirketleri özel çeşitler düzenliyor. İzmir, Aydın, Manisa üzere vilayetlerden kalkan otobüslerle pazara gelenler ortasında yabancı turistler de bulunuyor. "Pazar, ilçenin en büyük marka değeri" Tire Pazarcılar Odası Başkanı Cengiz Kaşan, AA muhabirine, Tire Salı Pazarı'nın tezgah sayısı ve eser çeşitliliği açısından eşsiz olduğunu söyledi. Pazarda Tire'nin yanı sıra Torbalı, Bayındır, Ödemiş, Kiraz ve Beydağ ilçelerinden gelen pazarcıların da tezgah açtığını, ticaretin yanı sıra kültürel bir şölen sunduklarını aktaran Kaşan, şöyle konuştu: "Pazarımız, Türkiye'nin en büyük açık hava pazarıdır. 1800 pazarcı ekmek yemektedir buradan. Bizim pazarımızın tarihi 1450'li yıllara uzanıyor. O periyot Portekizliler buraya portakal, mandalina üzere narenciye eserlerini getirip buradan urgan ve demirle takas ediyordu. Bu pazar o periyotlarda kurulmaya başlanmış. Biz de bu geleneği sürdürüyoruz. Salı Pazarı ilçenin en büyük marka kıymeti. Etraf vilayetlerden, ilçelerden misafirlerimiz geliyor. İzmir'den, pazara turist taşıyan otobüsler geliyor. Sabah gelip akşama kadar pazarı geziyorlar." İlçede 1980-99 yılları ortasında belediye başkanlığı yapan Nazım Çulcu da pazarda alışveriş öncesi yapılan dua geleneğinin urgancılara dayandığını anlattı. Tire'nin geçmişte urgan üretim merkezi olduğunu, bu nedenle denizcilerin uğrak noktası olduğunu anlatan Çulcu, "1960'lı yıllara kadar ilçemizde urgancılık meşhurdu, o periyot burada urgan pazarı kurulurdu. O urgancılar alışverişe başlamadan evvel pazar duası yapardı. O dua yapılmadan hiçbir şeyi ellemezlerdi. Olağan sonra o meslek kayboldu, pazarı dağıldı. Biz vazifeye geldikten sonra bu duayı pazarda yaptırmaya başladık." diye konuştu. Muhabir: Hüseyin Bağış