Türk toplumunun yetiştirdiği birinci doktor Ercan Çeşmeli
AA
BRÜKSEL (AA) - "Kuşaktan Jenerasyona Belçika'da Türkler" başlıklı evrak haberin beşinci kısmında AA muhabiri, 2 yaşındayken geldiği Belçika'nın Gent kentinde doktor olarak bir ilke imza atan, pankreas patolojisi konusunda uzman gastroenterolog Dr. Ercan Çeşmeli ile söyleşi yaptı.
AA grubunu Gent'te bulunan AZ Sint-Lucas Hastanesi'ndeki ofisinde ağırlayan Çeşmeli'nin göç kıssası, Türkiye ile Belçika ortasında İş Gücü Muahedesi'nin imzalandığı 1964 yılına dayanıyor.
Belçika'daki Türk toplumunun büyük kısmı üzere Afyonkarahisar'ın Emirdağ ilçesinden yola çıkan babası, akrabalarının tavsiyesi üzerine Gent kentine yerleşti.
1969'da annesi ve ablasıyla babasının yanına taşındığında Çeşmeli, şimdi iki yaşındaydı.
Çeşmeli, babasının Belçika'ya geliş hedefini ve birinci yıllarını şöyle anlattı:
"Amacı köye mesken yaptırmakmış. Gereğince para biriktirdiğinde 1971'de 6-7 ay kadar Türkiye'ye geri dönmüşüz. Ben hatırlamıyorum. Orada köye meskenini yaptırmış. Belçika'da kalan amcamın 'Çocukların geleceği için dönseniz uygun olur.' demesi üzerine geri dönmüş. Bir yıldan kısa bir Türkiye'ye dönüş öykümüz var. Babamda devamlı bir pişmanlık varmış. Çocuklar döner de çiftçilik yaparlar diye düşünerek tarla almış."
Babasının hukuk ya da eğitim fakültesi tahsillerine karşı çıktığı tabir eden Çeşmeli, "Türkiye'ye döneceğimiz kanısıyla doktor olmamı isterdi." dedi.
Diğer yandan kendisi büyüyüp tıp fakültesine başladığında babasının da artık geri dönülmeyeceğini anladığını belirten Çeşmeli, "Benim tıp fakültesine yazılmam bizim için değerli bir etaptı. Benden sonra kız kardeşlerim okumaya başladı. Toplum olarak 1990'larda mental bir değişim oldu." değerlendirmesinde bulundu.
Çeşmeli, eğitim hayatı boyunca kendisine sempatiyle yaklaşıldığını fakat kendisinden sonrakilerin ırkçılığa maruz kaldığını lisana getirerek, şöyle konuştu:
"O vakitler birinci 10 sene bizleri burada çok seviyorlardı. Bizim burada kalacağımıza kanaat edince durum biraz değişmeye başladı lakin ben gittiğim okullarda ilktim, tektim. Sempati vardı. Benim puanlarım çok uygundu. Sorun çekmedim. Maskot üzereydim. 'Bizde de var bir tane' üzere yaklaşıyorlardı. Benden sonra badire çekenler sorun yaşadı."
Doktor olma yolculuğuDr. Çeşmeli, doktor olma fikrinin ailesindeki mide rahatsızlıklarını güzelleştirme hayaliyle başladığını belirterek, "Çocukluk hayalim. Bu, hiçbir vakit değişmedi. Ortaokulda fen kısmını seçtim. Üniversiteye girdiğimde de benim için kuşku yoktu." dedi.
Gent'te ortaokula yazılan birinci Türk olan Çeşmeli, "İlkokulu bitirince tanıdıklardan biri 'Doktor olmak istiyorsan falanca okula git.' dedi. Önümüzde bunu anlatacak, yol gösterecek kimse yoktu. Ben diğerlerine yol gösterdim sonrasında. Aile toplantılarına davet ediyorlardı. Benden iki sene sonra 4-5 tane doktor çıktı. Benim gittiğim ortaokul ve liseye gittiler." tabirlerini kullandı.
Çeşmeli, üniversitede okuduğu periyotta Türk öğrenciler için dernek kurduklarını söyleyerek, "Bizden sonrakilere yardımcı olmak için dernek kurduk. Biz, bunu baştan organize formda yaptık. Okumaya başlayanlar çoğaldı. Konutumuza ziyarete gelirlerdi. Aileler çocuklarını, karneleri getirirlerdi. 'Bu çocuklar doktor olur mu?' diye sorarlardı." diye konuştu.
Sosyal faaliyetleri
En gurur duyduğu işlerin imza attığı toplumsal projeler olduğunu lisana getiren Çeşmeli, birebir hastanede bayan hastalıkları uzmanı olarak misyon yapan eşi Leyla Yüksel ile tanıştıktan sonra bu faaliyetlere sürat verdiklerini anlattı.
Çeşmeli, Kovid-19 salgını periyodunda bu alanda Belçika'da önde gelen hekimlerden biri haline geldiğini belirterek, "(Sosyal medya üzerinden) Birçok seminer verdik. Türk toplumuna istikamet vermeye çalıştık. Büyük aşı kampanyalarımız oldu." formunda konuştu.
Gurur duyduğu başka bir projenin de 6 Şubat 2023 sarsıntılarının akabinde düzenledikleri kampanya olduğunu vurgulayan Çeşmeli, "Hatay'ın Kırıkhan ilçesinde diğer toplumsal kurumların da işbirliğiyle 3 köy kurduk." dedi.
Çeşmeli, "Göç tarihimiz kaybolmasın diye Gent Kent Müzesi'yle birinci kuşağın getirdiği anılardan, eşyadan oluşan bir koleksiyon hazırladık." diye konuştu.
Uzmanlık alanı olan pankreas patolojisi üzerine akademik dersler verdiğini lisana getiren Çeşmeli, toplumsal alanda yaptığı işlerin de tıp alanındaki faaliyetleri kadar kıymetli olduğunu vurguladı.
Çeşmeli, şunları kaydetti:
"İlk jenerasyonun maksadı geri dönmekti. Muhakkak bir vakit sonra bu bitti. O vakit bizim toplum olarak kendimize burada yer edinmemiz lazım. Biz kimiz? Bu soru devamlı var. Biz, kendimizi Belçika'nın modülü olarak görüyoruz. O denli görmek istiyoruz. Gent'te ne oluyorsa bunu Türkiye gözlüğüyle değil buralı olarak görmemiz lazım. Sorumluluk almamız lazım. Derneğimizin ismi da 'Vatandaşlık Görevi' (Burgerplicht). Yalnızca Türkleri ilgilendiren hususlar değil. Olağan ki geldiğimiz yer muhakkak. Türkiye'yle daima bağımız var. Meskenimiz var. Devamlı gidip geliyoruz lakin buranın sorunlarını kendimiz de çabalayarak çözmeliyiz. Artık konuk değiliz, biz buralıyız. "
Eşi Leyla Yüksel, Anvers'te yerleşik Türk toplumunun yetiştirdiği birinci Türk doktorÇeşmeli'nin eşi Leyla Yüksel de eşiyle tıpkı hastanede saygın tabipler olarak ahenk içinde misyon yaptıklarını lisana getirdi.
Yüksel, bu ahengin temelinin evlenmelerine vesile olan bir benzerlikle atıldığını söz ederek, şunları anlattı:
"Ben burada doğdum. Annem gebe gelmiş 1970'li yıllarda. Ben de Anvers'te doktor olan ilk Türk'üm. Biz de Anvers Üniversitesi'nde Türk öğrenci derneği kurmuştuk. Bir Cumhuriyet Bayramı münasebetiyle başkonsolosluk tarafından resepsiyon verilmişti. Biz de birinci olduğumuz için davetli listesindeymişiz. Oradaki vazifeli birbirimize benzediğimizi söyleyerek bizi tanıştırdı."
Yüksel, kendisinden sonra ikinci tıp mezununun ise kız kardeşi olduğunu ve akabinde birçok Türk öğrencinin tıp fakültesine yazıldığını anlattı.
Çeşmeli ile evliliğinden iki çocuğu olan Yüksel, kızlarının da tıp tahsili yaptığını, oğullarının ise mühendislik okuduğunu söyledi.
Yüksel, eşiyle üstlendikleri toplumsal projelere ait, "Kovid-19 salgını devrinde kurduğumuz STK'mizde maksadımız evvel toplumu sıhhatle ilgili bilgilendirmekti. O periyot salgının Türk toplumundan geldiği tarafında bir algı vardı." dedi.
Daha sonra STK çerçevesinde yalnızca Türk kökenlilere değil Belçikalılara da besin ve sıhhat paketleri dağıttıklarını belirten Yüksel, 6 Şubat depremlerindeki faaliyetleriyle ilgili, "'4 bin avro karşılığında konteyner alacağız, köyün ismini Klein Gent (Küçük Gent) koyacağız.' dediğimizde, yalnızca bizim hastanemiz değil Gent'teki tüm hastaneler, üniversiteler, yüksekokullar, şirketler, müzeler en azından bir konteyner aldı." tabirlerini kullandı.
Yüksel, eğitim ve meslek hayatı boyunca Türk toplumunun modülü olduğunun şuuruyla, Türk toplumuna olumlu imaj kazandırma gayesiyle yaşadığını vurgulayarak, "Her vakit 'Benim ayağım kayarsa gerimdekiler de düşer.' diyerek hareket ettim. Hal ve hareketlerime dikkat ettim." dedi.
Muhabir: Selen Valente Rasquinho