Yeşilçam’ın mütevazı oyuncusu: Süleyman Turan

AA ISTANBUL (AA) - Yeşilçam oyuncusu ve çizer Süleyman Turan, vefatının 5. yılında anılıyor. Turan, Kadıköy'de 19 Kasım 1936'da dünyaya geldi. Birinci ve ortaöğrenimini Kadıköy'de bitiren sanatçı, Haydarpaşa Lisesinden mezun oldu. Küçük yaşlarından itibaren sanata ilgi duyan Turan, çeşitli kurslara katılıp fotoğraf yapmayı öğrendi. Süleyman Turan, liseyi bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi İngiliz Filolojisi Kısmına girdi lakin mezun olmadan üçüncü sınıfta okulu bıraktı. Liseden sonra yedek subay olarak askere giden Turan, istekli olarak Kore Savaşı'nda vazife yaptı. Türk askerlerle oynadığı piyes birinci seçildi Türk birliğine katılan oyuncu, NATO askerleri ortasında düzenlenen tiyatro müsabakasına, Türk askerlerle, İngilizce yazılan bir piyesle katıldı ve oyun birinci seçildi. Sanatçının, sahne sanatlarına ilgisi giderek arttı. Tokyo'da bir gece kulübünde gerçekleşen sinema çekimine şahit olan Turan, Brezilya-Japonya ortak üretimi sinemada figüran olarak rol aldı. Askerden sonra Uzak Doğu ve ABD'de bir mühlet daha hayatına devam eden Turan, Japonya, Almanya ve Azor Adaları'na seyahat etti. Daha sonra Türkiye'ye döndü. Saim Alpago'nun kurduğu tiyatroda sahneye çıktı Usta sanatçı, tiyatro oyuncusu Saim Alpago'nun kurduğu Selim Naşit, Altan Karındaş, Erdoğan Sıcak, Gürdal Onur, Üner İlsever ve Tülin Oral'ın yer aldığı özel tiyatroya sık sık gitti ve akabinde birinci kere bir tiyatro oyununda İstanbul'da sahneye çıktı. Tiyatroda bütün rolleri ezberleyen Turan, bir açıklamasında, "Ben Gürdal'ın düzgün arkadaşıyım. Gidiyorum, geliyorum kulise. Meraklıyım da. Bir oyun oynuyorlar. Ben onu seyrederken ezberledim falan. Bir gün Selim Naşit gelmedi. Saim Bey beni yakaladı ve sahneye atıverdi. İnanılır üzere değildi. Müthiş bir şey. Ondan sonra tiyatro başladı." değerlendirmesinde bulunmuştu. Usta oyuncu, 1963'te Ses mecmuasının açtığı müsabakayı kazanarak sinemaya adım attı ve tıpkı yıl müsabakada Ajda Pekkan ile Ediz Hun birinci seçildi. Koçum Benim'de Ayhan Işık ile oynadı Süleyman Turan'ın sinema mesleği, Osman Seden'in yönettiği, başrollerinde Türkan Şoray, Tamer Yiğit, Öztürk Serengil ve Hulusi Kentmen'in olduğu "Sayın Bayan" isimli sinemayla başladı. Küçük bir rolü olan Turan, sonraki sineması "Koçum Benim"de ise Ayhan Işık'la oynadı. Genelde "esas oğlanın sadık dostu" rollerinde, sevecen ve mütevazı tiplemeleriyle öne çıkan oyuncu, bir devir mecmua ressamı olarak da çalıştı. Usta oyuncu, uzun vakit karikatür ve fotoğraf yaptı. Çizimleri "Akbaba" mecmuasında yayımlanan Turan, Akşam gazetesinde çizgi roman çizmeye başladı. Senaryo yazan, bu ortada afişler ve kitap kapakları yapan Turan, Sabah gazetesinde 15 yıldan fazla müddet çizgi roman çizdi. Sanatçı 1970 imali "Dikkat Kan Aranıyor" sinemasında Ekrem Bora ile oynayarak, akıl hastanesinden kaçan mecnun rolüyle akıllarda kalan bir performans sergiledi. Antalya Sinema Şenliği'nde ödül aldı Yılmaz Güney ile oynadığı 1971 üretimi "Yarın Son Gündür" sinemasındaki rolüyle 9. Antalya Sinema Şenliği'nde, "Güllü"deki rolüyle 1972'de gerçekleşen Antalya Sinema Şenliği'nde "En Yeterli Yardımcı Erkek Oyuncu" mükafatını aldı. Birkaç sene sinemadan uzak kalan Turan, bu periyotta çizgi roman ve senaryo müellifliği yaptı. TRT'den gelen bir teklifi kıymetlendirerek sesli çekilen birinci dizi sinemalardan "Sarıpınar 1914"te oynayan Turan, "Dönme Dolap" (1983), "Baş Belası" (1982) ve "Sevgili Dayım" (1977) sinemalarının senaryolarını kaleme aldı. Canlandırdığı rollerle Türk izleyicisinin beğenisini kazanan ve mesleği boyunca 200'e yakın sinemada oynayan Süleyman Turan, 10 Eylül 2019'da İstanbul'da vefat etti.
Muhabir: Ahmet Esad Şani