Kosova’da seçmen ve milletvekili vicdan sorgulaması
İbrahim Arslan
Çok partili demokratik ülkelerde, halkın idareye gelmesi için seçimler düzenlenir.
Her seçimde, seçmen oy, adaylar ise söz verir.
Seçmen adayına, iş ve güzel bir maaş, sağlar. Tek bir oyla bile adayını milletvekili, bakan, başkan, hatta hükümeti yıkabilen “Tarzan” yapabilir.
Seçilen milletvekili, seçmenin kazandırdığı oy gücü ile bazen halk, çoğu zaman kişisel çıkarları adına hükümeti yıkar, hata vatanı zora sokabilir. Dostlar sefere der, çantasını alıp, ülke dışına “cennete” kaçar, gider.
Kosova, bir asırlık mücadelenin ardından, 2008’de bağımsızlığını kazandı. Fakat bir türlü bağımsız yaşamaya, karar almaya alışamadı. Koskoca halkın oyuyla iktidara gelmiş, söz vermiş yöneticileri hala hiç çekinmeden, “Washington, Brüksel, Belgrad… ne derse” benim için “amindir” der, gider. Oysa, halkın karşısına çıkar “Bağımsızlığı biz kazandık” der, fakat bağımsız tek bir adım atamaz, ama yine seçimde oy ister.
Bugün Kosova’da erken genel seçimler yapılıyor. Bağımsızlıktan bu yana 6 defa erken seçim, milletvekillerinin 6 defa görev sürelerini düzgün tamamlayamamış, demektir. Ticaret diliyle “dükkânın 6 defa iflas etmesi gibi. Öyleki, iflâs edenleri tekrar dükkâna (parlamentoya) sokmak, seçmen için akıl işi olmasa.
Kosova’da 2019 seçimleriyle başlayan, bir değişim rüzgârı var.
Değişimin en büyük engeli de, iflâs etmelerine rağmen değişmeyen, tekrar seçilmek için bin bir iş çeviren, sihirbaz misali, milletvekili adaylardır.
Bu eski milletvekillerinde, neden bu kadar büyük yeniden seçilmek aşkı?
Vatan millet çıkarları adına sözde bu aşklarına, bir de matematiksel, doğrusu milletvekilinin parasal çıkarları açısından konuya yaklaşmak.
Kosova Cumhuriyeti’nin milletvekillerini hak ve sorumluluklarını düzenleyen 03 / L-111 Kanunu’nun 14. Maddesine göre milletvekilinin hakları:
- Esas maaş,
- Görevi bitince 1 yıl geçici esas maaş,
- Meclisteki görevleri için – Parlamento Grup Başkanı,
- Meclis ve komisyon toplantılarına katılım ödeneği
- Aylık harcamaları – yol masrafları, gündelikler, yemek ve iç yönetmeliklerle düzenlenen başka ek ödenekler.