AA
NEW YORK (AA) – 11 Eylül’ün üzerinden 23 yıl geçmesine karşın taarruzlar konusunda hala cevaplanmamış sorular, açılan savaşların kazanım sağlayıp sağlamadığı ve İkiz Kuleler’de hayatını kaybedenlerin yakınları ve mağdurlar tarafından açılan davalar gündemdeki yerini koruyor.
İnternetteki açık kaynaklara nazaran, ABD 11 Eylül’ün akabinde “terörle mücadele” siyaseti ismi altında başta Afganistan ve Irak olmak üzere dünya genelinde bilhassa İslam coğrafyasında başlattığı savaşlarda yaklaşık 5 trilyon dolar harcadı.
Bu süreçte 7 binden fazla ABD askeri, 8 binden fazla ABD ordusu ile çalışan özel firma mensubu ve birçok Irak ve Afganistan’da bulunan, dünya genelinde 2 milyona yakın sivil hayatını kaybetti.
Bunlara ek olarak, savaş bölgelerinden dönen ABD askerlerinden yaklaşık 30 bini yaşadıkları travmalar nedeniyle intihar etti.
Resmi telaffuzlara karşı komplo teorileri
11 Eylül ataklarından sonra kamuoyunda resmi telaffuzların ve açıklamaların dışında bu hücumların nasıl ve niçin düzenlendiği konusunda başlayan sorular, başta toplumsal medya mecralarında olmak üzere hala tartışılıyor.
Bazı kümeler, başından bu yana 11 Eylül hücumlarını “içeriden yapılma bir iş” formunda niteleyerek resmi telaffuzlarda anlatıldığı biçimiyle bunun gerçekleşmesinin mümkün olmayacağını savunuyor.
Özellikle taarruzlardan sonra ABD içinde “teröre karşı güvenlik” nedeniyle toplumun ve bireylerin Anayasa tarafından korunan özgürlük ve haklarında kısıtlamalara gidilmesi, dış siyasette ve askeri alanda da işgal ve tehditler “küresel seviyede yeni bir ABD hegemonyası” tartışmalarını beraberinde getirdi.
“Komplo teorisyenleri” olarak hafife alınan bu kümeler, ABD’deki siyaset ile silah ve güvenlik alanında çalışan çok uluslu şirketlerin 11 Eylül sonrası kazanımlarına, akınları gerçekleştirdiği argüman edilen teröristler hakkındaki çelişkili açıklamalara ve mühendislik açısından İkiz Kuleler’in uçak çarpması sonucu nasıl o biçimde yıkıldığı üzere soruları gündeme getirerek bu mevzuda sayısız argüman geliştirdi.
5 Kasım’da yapılacak başkanlık seçimleri için Lider Joe Biden’a rakip olarak Demokrat Partiden yarışa giren, bir müddet bağımsız aday olarak devam ettikten sonra geçen ay başında adaylıktan çekilen Robert F. Kennedy Jr, 5 Temmuz’da X hesabından yaptığı paylaşımda bu tartışmalara dikkati çekti.
Eski lider John F. Kennedy’nin yeğeni ve eski Senatör Robert F. Kennedy’nin oğlu Kennedy Jr, “11 Eylül hakkındaki fikrim; neyin komplo teorisi olup olmadığını söylemek sıkıntı. Lakin komplo teorileri, hükümet halka rutin olarak palavra söylediğinde gelişir. Lider olduğumda 11 Eylül’de yahut öteki tartışmalarda taraf tutmayacağım. Fakat kelam verebileceğim şey, belgeleri açıp yeni bir şeffaflık periyodunu başlatmak.” sözlerini paylaştı.
ABD’nin Afganistan ve Irak işgalleri
Terörle uğraş ismi altında bilhassa İslam coğrafyasına yönelik tehdit ve baskılarını artıran ABD, birinci olarak 11 Eylül akınlarından sorumlu tuttuğu El-Kaide örgütünü kollamakla suçladığı Afganistan’daki Taliban idaresine savaş açtı.
7 Ekim 2001’de Batılı ortakları ile “Sürekli Özgürlük Operasyonu” ismi altında Afganistan’ı vurmaya başlayan ABD, kısa vakitte Taliban idaresini kentlerden çıkararak alaşağı etti. Lakin ardından idareye getirilen ABD dayanaklı iktidarlar, ülkede istikrar ve refahı sağlayamayınca halk ortasında ABD işgaline yönelik öfke ve direniş bitmedi.
2002’lerden sonra kırsal bölümlerde Taliban’ın toparlanmaya başlamasıyla ABD, tarihinin en uzun savaşını deneyim etmiş oldu. Taliban’ın, yaklaşık 20 yıl sonra 15 Ağustos 2021’de ülkenin başşehri Kabil’i tekrar ele geçirmesi ile ABD güçleri 30 Ağustos 2021’de Afganistan’dan kaçarcasına son askeri varlığını tahliye etmek zorunda kaldı.
Uluslararası etraflarda ABD’nin Afganistan’dan çekiliş hali “büyük hezimet” olarak nitelenirken 20 yıl süren işgalden geriye, 250 binden fazla kayıp ile 4 milyonu ülke içinde yerinden edilmiş halk olmak üzere 2,6 milyonu dış ülkelerde bulunan Afgan mülteci sorunu kaldı.
Afganistan işgali devam ederken ABD, 20 Mart 2003’te Birleşmiş Milletler (BM) kararı olmadan, El-Kaide örgütüne takviye vermek ve elinde toplu imha silahları bulundurmak suçlamasıyla Saddam Hüseyin’in liderliğindeki Irak’a da savaş açtı.
ABD, başta İngiltere’nin olduğu kelamda bir koalisyon ile Irak’a girerek Saddam rejimini devirdi. 8 yıl 8 aydan daha fazla bir mühlet Irak’ta güçlerini bulunduran ABD, savaş sebebi olarak gösterdiği argümanlar hakkında ise hiçbir kanıt bulamadı. Eski Lider Barack Obama devrinde ABD askerleri 18 Aralık 2011’de Irak’tan resmen çekildi.
ABD’nin işgali sırasında, yapılan araştırmalara nazaran, Irak’ta 1 milyondan fazla sivil yurttaş hayatını kaybetti, BM bilgilerine nazaran nüfusun yüzde 16’sına tekabül eden 4,7 milyon Iraklı, savaş nedeniyle yer değiştirmek zorunda kaldı.
Irak halkını Saddam’ın diktatörlüğünden özgürleştirdiği halindeki telaffuzlarla memleketler arası toplulukta kendisine meşruiyet arayan ABD işgalinden geriye hafızalarda Ebu Gureyb üzere hapishanelerde ABD askerleri tarafından Iraklılara yapılan dehşetli azap ve insan hakları ihlalleri manzaraları kaldı.
ABD’nin terörle uğraş savaşlarında en az 37 milyon kişi yerinden edildi
ABD’nin, 11 Eylül 2001’de Dünya Ticaret Merkezi ve Pentagon’a yapılan hücumlarının akabinde başlattığı terörle çaba savaşlarında en az 37 milyon kişinin yerinden edildiği belirtildi.
Rhode Island’daki Brown Üniversitesi tarafından 8 Eylül 2020’de yayımlanan, “Savaş Maliyetleri” isimli raporda, ABD’nin “terörle mücadele” ismi altındaki askeri müdahalelerinden ötürü o tarihe kadar en az 37 milyon insanın mülteci durumuna düştüğü ve bu sayının 2. Dünya Savaşı dışında, 1900’den beri çıkan çatışmalar sonucu yerinden edilen insanların toplamından daha fazla olduğu vurgulandı.
Raporda Afganistan, Irak, Pakistan, Yemen, Somali, Filipinler, Libya ve Suriye üzere ülkelerin incelendiği, 37 milyon sayısına ABD’nin askeri müdahale dışında küçük terörle çaba operasyonları gerçekleştirdiği Burkina Faso, Çad, Kongo, Mali, Nijer üzere ülkelerde yerinden edilen milyonlarca insanın dahil edilmediği, bu nedenle toplam sayının 48 ile 59 milyon ortasında olabileceğine vurgu yapıldı.
11 Eylül mağdurları tarafından açılan davalar
11 Eylül hücumları 23. yılına girerken 11 Eylül mağdurları ve yakınlarının, akınların faillerinin bulunması ve tazminat talebiyle açtıkları davaların birçoklarının, olayın üzerinden neredeyse çeyrek asır geçmiş olmasına karşın hala bir sonuca bağlanamaması dikkati çekiyor.
Sayılarının 10 bin civarında olduğu belirtilen, New York’un Wall Street bölgesindeki İkiz Kuleler ile Pentagon’un yer aldığı noktalara düzenlenen hava ataklarında hayatını kaybedenlerin yakınları ve mağdurlar, hala net olarak hücumların kimin tarafından finanse edildiğinin karşılığını alamadı.
FBI, hücumları Suudi Arabistan’ın fonladığını tez etti
Federal Soruşturma Ofisinin (FBI) 4 Nisan 2016’da yayımladığı soruşturma dokümanında 11 Eylül akınlarında kullanılan uçakları kaçıran Suudi Arabistan vatandaşlarından ikisine sağlanan lojistik dayanakla ilgili bilgi yer aldı.
Saldırıların 20. yılına günler kala ABD Başkanı Joe Biden’ın verdiği talimat üzerine FBI, kimi ayrıntıları açıkladı.
Kamuoyuyla paylaşılan 16 sayfalık evrak, hava korsanlarının ABD’deki Suudi işbirlikçileriyle temaslarını ortaya koysa da Suudi hükümetinin taarruzlarda rolünün bulunduğunu kanıtlayan bir doküman olmadı.
Mağdur yakınları, taarruzlarda kullanılan yolcu uçaklarını kaçıran 19 teröristten 15’inin Suudi Arabistanlı olmasını ve FBI’ın dokümanlarını münasebet göstererek New York Güney Bölge Mahkemesine Ağustos 2021’de dava açmış ve Suudi yetkililerin sorgulanmasını istemişti.
Ancak hücumun mağdurları mahkemede umduklarını bulamadı. ABD Bölge Yargıcı George B. Daniels’a devredilen dava, bir dizi sanık aleyhine devam ediyor.
Ayrıca ABD Başkanı Biden’in, Afganistan’ın New York bankalarında bulunan ve Taliban’ın idaresi ele geçirmesi üzerine ihtiyati önlem konulan 7 milyar dolarının yarısının 11 Eylül mağdurlarına tazminat olarak dağıtılmasına yönelik kararı, bu paradan birinci sırada faydalanmak isteyenlerle daha fazla tazminat beklentisi bulunan davacıları birbirine düşürdü.
ABD Kongresinde Şubat 2022’de onaylanan Terörizm Kurbanları Yasası gereği, 11 Eylül mağdurlarına yaklaşık 3,5 milyar dolar ödenmesi planı yürürlüğe girmiş, birtakım ailelerin başkalarına nazaran ek ödemeler alabileceği bildirilmişti.
Sanıkların yargılanma süreci yıllara yayıldı
11 Eylül’ün 5 şüphelisi olarak görülen mahkumların yargılanma ve uzlaşma görüşmeleri de belirsizliğini koruyor.
Saldırıları organize ettiği öne sürülerek 2003’te Pakistan’da yakalanan Halid Pir Muhammed’in hala sivil mahkemeye çıkarılmamış olması, hukuksal sürecin sonuçlanmasının önündeki en büyük maniler ortasında gösteriliyor.
Tutuklandıktan sonra “havasız bırakma, boğulma hissi yaratma, makattan su verme” üzere en ağır azaplar sonucu hatalı olduğunu kabul eden Halid Pir Muhammed, 2008’de birinci defa Guantanamo’daki askeri mahkemeye çıkarıldı.
Muhammed’in New York’taki sivil mahkemelerde yargılanması planları ise kamuoyunun ve siyasetçilerin itirazı üzerine sonuçsuz kaldı.
ABD’nin Küba’da bulunan Guantanamo Deniz Üssü’ndeki askeri mahkemede 11 Eylül saldırısını organize etmek ve saldırıyı gerçekleştiren uçak korsanlarına lojistik dayanak sağlamakla suçlanan Muhammed dahil 5 kişinin yargılanmasına devam ediliyor.
Biden, 5 şüphelinin uzlaşma teklifini reddetti
Son olarak 5 şüphelinin “uzlaşmaya girmesi” için süreç başlatıldı lakin ortadan geçen bir yılda bir sonuca varılamadı.
11 Eylül ataklarının kurbanlarının aileleri, yıl dönümü öncesi Biden ve Kongreye gönderdikleri mektupta tüm hatalıların adalet önüne çıkarılmasını ve ABD Başkanı Joe Biden’a gönderdikleri mektupta Guantanamo’daki mahkumların uzlaşma tekliflerini reddetmelerini istedi.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Kurulu, Biden’in 7 Eylül’de önüne getirilen uzlaşma kurallarını reddettiğini açıkladı.
11 Eylül 2001’de ne oldu?
ABD finans sisteminin kalbi New York, 11 Eylül 2001 sabahı İkiz Kuleler olarak bilinen Dünya Ticaret Merkezine yönelik terör akınlarına uyandı.
Newark, Boston ve Washington’dan havalanıp San Francisco ve Los Angeles’a giden 4 yolcu uçağının kaçırılmasının akabinde Los Angeles’a giden Amerikan Airlines’a ilişkin yolcu uçağı, lokal saatle 08.46’da İkiz Kuleler’in kuzey istikametindeki binasına çarptı. Kuzey kulesi alevler içinde yanarken United Airlines’a ilişkin kaçırılan başka bir uçak da birinci akından tam 17 dakika sonra canlı yayında güney kulesine çarptı.
İkiz Kuleler’e atakların akabinde kaçırılan bir öbür uçak ise ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) binasına çarptı.
Kaçırılan son uçak, Pensilvanya eyaleti kırsalında F-16’lar tarafından düşürüldü.
11 Eylül atakları sonucu uçakları kaçıran 19 saldırgan hariç New York, Washington ve Pensilvanya’da toplam 2 bin 977 kişi hayatını kaybetti.
Muhabir: İslam Doğru
BALKAN YEMEKLERİ
2 gün önceHABERLER
5 gün önceHABERLER
9 gün önceBALKAN YEMEKLERİ
18 gün önceHABERLER
27 gün önce