Mărțișor – Gelenek ve Sembol
Mărțișor geleneğini kutlama bağlamında, İstanbul ‚Dimitrie Cantemir’ Romen Kültür
Merkezi, Mărțișor’un – geleneği ve sembolu hakkında ’Constantin Brăiloiu’
Etnografya ve Folklor Enstitüsü’nun müdürü olan akademisyen Sabina Ispas
tarafından sunulan bir videoyu tanıtıcaktır.
Martisor’un Moldova Cumhuriyeti, Bulgaristan ve Kuzey Makedonya ile ortak bir
dosyada 1 Mart ile İlişkili Kültürel Uygulamalar başlıklı 2017 İnsanlığın Somut
Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne dahil edildiğini vurguluyoruz.
Tüm Mart ayı boyunca Martişor’u takma geleneği, baharını kutlaması geleneğini
belirtmek için İstanbul Romen Kültür Merkezin’e özel olarak hazırlanmış filmde
açıklanılacak pek çok anlam taşımaktadır.
Akademisyen Cornelia-Sabina ISPAS, ‚Constantin Brăiloiu’ Romen Akademisi
Etnografya ve Folklor Enstitüsü’nün müdiresidir. Araştırma ve faaliyet alanları
arasında şunları not ediyoruz: sözlü kültürlerin yerel, ulusal ve bölgesel kültürlerdeki
rolü ve yeri; halk edebiyat metnin kategorileri ve türleri: kahramanlık destanı, balad,
efsane, fantastik masallar, lirik şiir, Noel şarkıları. Akademisyen Sabina Ispas çok
sayıda çalışmanın, kitabın ve özel makalenin yazarıdır. Bunların bazı örnekleri: :
‚Flori dalbe de măr. Din poezia obiceiurilor de iarnă’ (Beyaz elma çiçekleri. Kış
geleneklerinin şiirinden)(1987), ‚Povestea cântată. Studii de etnografie şi folclor’
(Şarkı olarak söylenilen hikaye. Etnografya ve folklor çalışmaları) (2001), ‚Cultură
orală şi informaţie transculturală’ (Sözlü kültür ve kültürlerarası bilgi)(2003), ‚Colinda
tradiţională românească. Sens şi simbol’ (Romen geleneksel Noel şarkısı. Anlam ve
Sembol) (2007), ‚Mărțișorul și relațiile lui cu timpul sacru/ The Mărțișor (Marthishor)
and Its Relationships with the Sacred Time’ (Martişor ve Kutsal Zamanla İlişkileri), în
‚Sub semnul Mărțișorului’ (Martisor’un İşareti Altında), Moldova Cumhuriyeti Kültür
Bakanlığı, Ulusal Etnografya ve Doğa Tarihi Müzesi, Moldova Cumhuriyeti Etnoloji
Cemiyeti, Kişinev, 2015 .
Yurtiçi ve yurtdışı bilimsel toplantı ve oturumlarda aktif bir katılımcıdır ve aynı
zamanda çok sayıda uluslararası ve ulusal ihtisas derneklerinin üyesidir. Güneydoğu
Avrupa’nın kültürel ve jeopolitik bağlamının özel bir uzmanıdır ve bu bağlamda
Romanya’yı stratejik uluslararası toplantılarda akademik olarak temsil etmek tedir.
Akademisyen Sabian Ispas, aynı zamanda, somut olmayan kültürel mirasın
korunması için kurulmuş Ulusal Komisyon’un başkanıdır ve bu bağlamda, somut
olmayan mirasın korunmasına yönelik ulusal stratejiye öncülük etmektedir.
İstanbul ‚Dimitrie Cantemir’ Romen Kültür Merkezi bu girişimin sayesinde Romanya
geleneksel kültürünün bir kimlik unsuru olan, benzersizliği ve yaratıcılığıyla
büyüleyen Martişor’un kutlanmasına adanmış özel bir geleneğin tanıtımına katkıda
bulunmaktadır.