Geçmişe Yönelik Fatura Düzenlenmesi

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Bilindiği gibi fatura satılan mal veya hizmet ifası ile ilgili olarak müşteriye verilen bir mülkiyet belgesidir. 213 sayılı VUK’a göre ise, fatura satışa konu mal veya sunumu yapılan hizmetle ilgili alıcıya verilen kıymetli bir belgedir.   Faturanın tanımı 213 sayılı VUK’nun 229. maddesinde açıkça yapılmıştır. Buna göre; fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır. Öte yandan, kabule bağlı işlemlerde de faturanın düzenlenmesi özellik arz etmektedir. Buna göre, müşteriye sevk edilen  malların kesin teslimi bu malların  müşteri tarafından içeriğine veya evsafına uygunluğuna bağlı olarak kabul edileceği yönünde satıcı ile müşteri  arasında yazılı bir akit  bulunması durumunda; bu satışa ilişkin fatura,  müşterinin malları kabul ettiği tarihten itibaren 7 gün içersinde tanzim  edilecektir. Bazı hallerde bu süre irsaliyeye bağlı olarak 7 günden de daha kısa sürede fatura düzenlenebilir. Uygulamada bir faturanın anlaşmalı matbaada  bastırıldığı tarihten geriye doğru bir tarih için fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği tartışılmaktadır. Örneğin, 1.11.2013 tarihinde anlaşmalı matbaada veya noterde tasdik ettirilen bir satış faturası örneğin 1.10.2013 tarih  için düzenlenebilir mi? Teorik olarak bu sorunun yanıtı hayır olmalıdır. Ancak, belli bazı durumlarda malın tesliminden önce fatura düzenlenebilir. ([1]) Ancak, mükellefin 1.10.2013 tarihinde sattığı malla alakalı olarak faturanın basım  tarihinden önce geriye doğru fatura düzenlenemez.

BAZI HALLER

Fatura düzenlenmesi ile ilgili özellik gösteren  bazı haller aşağıda gösterilmiştir.

a)    Bazı hallerde önceden fatura düzenlenip, daha sonra mal teslim edilebilir.

b)    Tapuda veya noterde yapılan satışlar için fatura düzenlenmeyebilir.

c)     İnşaat işlerinde istihkaka  bağlı olarak  fatura düzenlenmelidir.

d)    Sabit kıymet satışlarında bazı hallerde düzenlenmeyebilir. Çünkü mükelleflerin sabit kıymet niteliğinde olan bazı kıymetler için  daimi olarak  alım satımı yapmadıkları bu gibi kıymetler için fatura düzenlenmesi  gerekip gerekmediği tartışmalıdır.

e)     Açık-kapalı fatura uygulaması: ticari teamüllere göre bedeli alınmayan mal veya hizmet satımlarında faturanın yukarıdan imzalanması hallerinde açık fatura hükmündedir. Fatura bedelinin  8.000,00 TL’yi aşması halinde fatura bedeli bankadan veya finans kurumlarından  transfer edilmelidir.

f)      Yaş sebze ve meyve komisyonculuğunda fatura düzenleyip:  bu tip uygulamalar daha çok toptancı hallerinde görülmektedir. Buna göre, komisyoncu müvekkilinin emanet malını satarken kendi rutin  faturasını düzenler. Bu fatura üzerinde malın kime ait olduğu ayrıca alt bölümde gösterilir. Komisyoncu  müvekkilinin mallarını  satmasından sonra en geç 7 gün içinde satılan malla ilgili olarak malı yollayan müvekkile, satışa konu  mala ait  nakliye, belediye rusumu, komisyon  bedeli gibi masrafların da yer aldığı bir fatura düzenleyerek, sattığı malların bedelini bu faturada gösterecektir. Bu komisyoncu  faturası, malı satılan müvekkilin düzenleyeceği fatura; malı satılan  tevkif suretiyle vergilendirilen çiftçi olması durumunda ise, “müstahsil makbuzu” yerine geçer.

g)    Basit usule ilişkin fatura düzeni: basit usulde vergilendirilen mükellefler fatura veya perakende satış fişi ile hasılatlarını  belgelendirirler.  (Bkz. GVK GT:2015).  İşletme defteri  tutmalarına gerek yoktur. Sadece fatura veya perakende satış fişi düzenlemek  yeterlidir. Günlük fatura düzenleme yerine  topluca hasılatları gün sonunda tek bir fatura ile belgelendirebilirler.

h)    İşletme hesabı esasına göre defter tutan taksi veya dolmuş işleticileri:  314 seri nolu VUK  genel tebliğine göre, dolmuş işletmecilerinden  günlük hasılatlarını  dip koçanlı yolcu taşıma bileti ile  belgelendirmek istemeyenler gün sonu  akşam üstü  tek bir fatura düzenlemeleri  yeterlidir. Taksi işletmecilerinin  de günlük  hasılatlarının fatura,  perakende satış fişi veya dip koçanlı yolcu taşıma biletleri ile belgelendirilemeyen  bir kısım hasılat için  gün sonunda tek bir fatura düzenlemeleri  yeterlidir.

i)       Yıl  bittikten sonra  kapanan  hesap dönemi ile ilgili fatura düzenlenmediği iddiasıyla kesilen özel usulsüzlük cezalarını yargı iptal etmektedir. ([2])  Bu şekilde kesilen özel usulsüzlük cezaları rapora dayalı ise, tarhiyat öncesi uzlaşmaya konu edilebilir.