Kükürtlü kayısı çekirdeği kabuğundan faal karbon, harika kapasitörün gücünü artırdı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

MALATYA (AA) – Daha evvel kayısı çekirdeği kabuğundan biyoplastik, diş protez temizleyicisi ve parlatıcısı ile etkin karbon üreten bilim insanları, üstün kapasitörler (yüksek güçlü elektriği süratle depolayabilen elektrokimyasal cihaz) üzerinde çalışma yürüttü.

Önceki çalışmalarında kayısı çekirdeği kabuğundan üretilen faal karbonla muhteşem kapasitör yapan araştırmacılar, kükürtlü kayısı çekirdeği kabuğunun muhteşem kapasitörün gücünü artırdığını tespit etti.

Süper kapasitör, kükürtsüz kayısı çekirdeğinden üretilene nazaran yüzde 30 daha fazla depolama özelliğine sahip.

Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Gültek, AA muhabirine, kükürtlü etkin karbonun, harika kapasitörün depolama kapasitesini arttırdığını söyledi.

Süper kapasitörlerin, lityum iyon pillere nazaran ünite hacim başına 10 ila 100 kat daha fazla elektrik gücü depolayabildiğine dikkati çeken Gültek, eserin elektrikli araçlarda yüksek güç gerektiren birinci hareket esnasında kullanıldığını söz etti.

Elektrikli araçlar için muhteşem kapasitör üretiminin epey değerli olduğunu anlatan Gültek, şöyle konuştu:

“Otomobilin birinci hareketini yapması yüksek güç gerektiriyor. Bu da fakat harika kapasitör denen anlık çok yüksek güç üreten güç elemanları tarafından sağlanabiliyor. Lidyum rezervi de dünyada gitgide düştüğü için beşerler pil üretiminde alternatif yollara yöneliyor. Mesela lityum kükürt pillerine yöneliyorlar, bu hususta araştırmalar epeyce fazla. Bizde ‘İçerisinde halihazırda kükürt bulunan faal karbondan muhteşem kapasitör üretilebilir mi, kapasitans (depolama kapasitesi) bedeli nasıl olur’ diye fikir oluştu.”

“Depolama kapasitesi yüzde 30 fazla”

Gültek, halihazırda etkin karbonların muhteşem kapasitörlerde kullanılmakta olduğunu hatırlatarak şöyle devam etti:

“Kükürtlü faal karbonun güç depolama kapasitesi pahasını, kükürtlenmemiş faal karbon depolama kapasitesi bedeliyle karşılaştırmak için çalışma yaptık. Bir firmanın ürettiği kükürtlü ve kükürtsüz faal korbonun değişik kimyasallarla aktivasyonunu arttırdık. Kimyasal modifikasyon süreçlerinin sonunda kükürtlü kayısı çekirdeği kabuğunun depolama kapasitesi kıymetinin yüzde 30 fazla olduğunu bulduk. Bu da yaklaşık 100 farat/grama (ölçü birimi) karşılık geliyor. Bu da yüksek güç depolama kapasitesi, elektrikli araçların birinci hareketini vermede epey tesirli. Faal karbon üretiminde kullanılan doğal bir kaynağın sorun olan bir özelliğinin güç bölümünde yarara dönüşebileceğini gördük.”

Gültek, harika kapasitörün kapasitans bedellerini arttırabilmek için grafen ve karbon nanotüp üzere kıymetli materyallerin kullanıldığını belirtti.

“10 kat daha ucuza elde edebiliyorsunuz”

Aktif karbon sayesinde pili daha ucuza mal ettiklerini lisana getiren Gültek, şunları kaydetti:

“Bir pilin tahminen 10 kat ucuzuna, güç depolama kapasitesi 10 kat daha fazla, maliyeti 10 kat daha ucuza elde edebiliyorsunuz. Muhteşem kapasitörler aslında etkin karbonun kullanımıyla ortaya çıktı. Üstün kapasitörün bedelini arttırabilmek için ortama heteroatom dediğimiz karbondan farklı atomların katılması gerekli, bunlardan bir tanesi kükürt. Kayısı kükürtlenirken aslında çekirdeğinde de kükürt oluşuyor. Kükürtlenmiş kayısı çekirdeği kabuğundan elde edilmiş faal karbonun güç depolama kapasitesi kükürtsüze nazaran yaklaşık yüzde 30 daha fazla.”

Gültek, çalışmayı etkin karbon üreten bir firma ve İnönü Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Ünitesinin desteği ile Fen Edebiyat Fakültesi Kimya ve Fizik Kısmı Laboratuvarlarında Prof. Dr. Turgay Seçkin, Prof. Dr. Serdar Altın, Yüksek Lisans Öğrencileri Mihrihan Güler ve Ebru Doğan’dan oluşan grupla yürüttüklerini kelamlarına ekledi.

Yüksek lisans öğrencisi Mihrihan Güler ise faal karbon üzerinde birtakım kimyasallarla yaptıkları çalışmaların olumlu sonuçlandığını anlatarak, “Bir buçuk yıldır projemiz devam ediyor. Geliştirmeye açık bir proje. Yaptığımız çalışmalar olumlu sonuç verdi, artık yeni unsurlarla çalışmamıza devam ediyoruz.” diye konuştu.

Muhabir: Orhan Yoldaş