Zonguldak’ta geliştirilen yazılımla Santorini Adası’ndaki sismik aktivite ve mümkün riskleri incelendi

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

ZONGULDAK (AA) – Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEUN) Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, Ege Denizi’ndeki Santorini Adası’nın krater kısmındaki genişlemenin yanardağlarda patlamaya dönüşeceği manasına gelmediğini belirterek, “Santorini zelzelelerinin, İstanbul ya da Ege Bölgesi’nde karada bulunan faylarımız üzerine tesiri kelam konusu değil.” dedi.

Yaklaşık 3 yıl evvel hayata geçirdikleri yazılım sayesinde radar uydu datalarını kullanarak yeryüzünde meydana gelen olaylar ile yapılardaki değişimleri tespit edilen Kutoğlu ve grubu, bina değişimleri, buzul ve kar kütlelerindeki değişimler, yapılar ve tabanlardaki deformasyonlar ile barajlardaki su artış ve azalışlarını tespit ettikleri birçok çalışmaya imza attı.

Santorini Adası’nda 2014 yılından bu yana süregelen değişimleri inceleyen Kutoğlu ve grubu, son yıllarda yanardağın merkezinde genleşme olduğunu belirledi.

Kutoğlu gazetecilere, radar uydu dataları aracılığıyla adanın krater kısmında inceleme yaptıklarını söyledi.

İncelemede kimi değişimleri gözlemlediklerini aktaran Kutoğlu, “Analizlerde adanın krater kısmında şişkinlik, genişlemenin var olduğunu görüyoruz. Bu basınç artışına işaret eder fakat yanardağlarda vakit zaman basınç artışları olabilir, her vakit patlamaya dönüşeceği manasına gelmiyor. Vakit zaman bu basınç bizatihi sönümlenip tekrar eski haline gelebilir. Santorini Adası’na baktığımız vakit antik periyotlarda önemli patlamalara neden olmuş. Esasen adanın biçimi de vokanik oluşumdan çıktığını gösteriyor.” diye konuştu.

Kutoğlu, İtalya ve İzlanda ile Avustralya kıyılarında daha etkin yanardağların olduğunu dikkati çekerek, “Santorini Adası patlar mı patlamaz mı bilemem fakat bu türlü durum gerçekleştiğinde geçtiğimiz yıllarda bu saydığım bölgelerde meydana gelen ziyanlardan daha büyük ziyana yol açacağını düşünmüyorum. Tsunami bakımdan Avrupa Tsunami Araştırma Kümesinin internette paylaşmıştığı interaktif sayfa var. Bu sayfadan baktığımız vakit 10 bin yıllık dönemi aldığımızda kıyılarımızda azamî meydana gelebilecek tsunami yüksekliği en çok İzmir Körfezi’nde gözüküyor, 5 metre civarında.” değerlendirmesinde bulundu.

Bordum ve Muğla bölgesinde de 3 metreye varan tsunamiler görülebileceğini lisana getiren Kutoğlu, şunları kaydetti:

“Ama bu dediğim üzere çok geniş vakit diliminde olabilecek bir şey. 8’in üzerinde bir zelzelenin meydana gelmesi durumunda ortaya çıkabilecek durum. Helenik yay dediğimiz Yunanistan’dan başlayıp Akdeniz’in altına kadar gelen dalma batma zonu var. Orada bu türlü bir sarsıntı meydana gelebilir. 8’in üzerinde sarsıntı meydana geldiğinde kıyılarımızda 3 ila 5 metre civarında tsunamiler meydana gelebilir. 3 ila 5 metrelik tsunami, düşük kodlu, eğimi düşük olan vadiler, plaj alanları üzere alanlarda tahminen 1 kilometreye kadar suyun içeri girmesi kelam konusu olabilir. Uzak Doğu’da olduğu üzere 20, 30 metrelik tsunamilerle müsabaka ihtimalimiz epey zayıf. Santorini zelzelelerinin, İstanbul ya da Ege Bölgesi’nde karada bulunan faylarımız üzerine tesiri kelam konusu değil.”

Muhabir: Gökhan Yılmaz