AA
SARAYBOSNA (AA) – Bosna Savaşı’nda, 11 Temmuz 1995’te, dünyanın gözü önünde, Srebrenitsa kentinde yapılan soykırımda hayatını kaybedenlerin yakınları, soykırımın üzerinden geçen 29 yıla karşın o gün yaşanan acıları unutamıyor.
Srebrenitsa Soykırımı’nda babalarını, erkek kardeşlerini ve çok sayıda erkek akrabalarını; 3 yıl öncesinde ise Vlasenica’da eşlerini kaybeden kız kardeşlerden 58 yaşındaki Mulija Selimovic Hodzic ve ablası 60 yaşındaki Fatima Mekanic, AA muhabirine, savaş yıllarında yaşadıkları acı dolu günleri anlattı.
Hodzic, savaşın başladığı 1992’de, Vlasenica kentinde kocası ve 3 çocuğuyla yaşadığını; Sırpların, oturdukları bölgeye girmeleriyle büyük acılar yaşadıklarını söyledi.
Kocasının, kayınpederinin ve 4 kayınbiraderinin burada öldürüldüğünü tabir eden Hodzic annesi, babası, 2 erkek kardeşi ve gelinlerinin Srebrenitsa’ya kaçmak zorunda kaldıklarını kaydetti.
Hodzic, Srebrenitsa’da amcasının 6 oğlundan 2’sinin inançlı bölgeye geçmeyi başardığını anlatarak “Amcamın torunları, eniştem ve teyzemin oğlu da orada öldürüldü. Annemin ve babamın kuzenleri ile çok sayıda komşumuz da soykırımda hayatını kaybetti.” diye konuştu.
“Allah, Gazze ve Filistin’deki halkın yardımcısı olsun”
Srebrenitsa düştüğünde kendisinin çocuklarıyla Almanya’da mülteci olarak yaşadığını belirten Hodzic, “Almanya’dayken Srebrenitsa’da yaşananları televizyonda izledim. Çok sıkıntı anlardı. Tuzla’da yaşayan kız kardeşimle irtibattaydım. Kız kardeşim, Srebrenitsa’da hayatta kalmayı başaranların getirildiği bölgeye giderek orada annemi, gelinimizi ve çocuklarını buldu.” dedi.
Hodzic, babasının ve erkek kardeşinin götürüldükleri yerde öldürüldüklerini ve toplu mezarlara gömüldüklerini duyduklarını anlattı.
Babasının ve erkek kardeşinin kemiklerinin 1996’da Zvornik’te ortaya çıkan toplu mezarda bulunduğunu belirten Hodzic, ikisinin de Potoçari Anıt Mezarlığı’nda defnedildiğini söyledi.
Hodzic, savaşta yaşananları hala unutamadığını lisana getirerek “Potoçari’ye son gittiğimde babam ve erkek kardeşim için Yasin okudum. Beni bir şeyin orada kalmam için kendine yanlışsız çektiğini hissettim. O hissi, sevdiklerini kaybetmeyenlerin anlaması ve sözlerle anlatmak çok sıkıntı.” tabirlerini kullandı.
Bugün Gazze’de yaşananları izlediğinde savaşta kendilerinin yaşadıklarını hatırladığını lisana getiren Hodzic, “Yaşananlar çok üzücü. İzleyemiyorum bile. Çok zorlanıyorum, uyuyamıyorum. Allah, Gazze ve Filistin’deki halkın yardımcısı olsun.” dedi.
“Rüyamda her vakit Çetniklerden kaçtığımı görüyorum”
Savaştan evvel çok keyifli olduklarını belirten ve kocasını 1992’de kaybeden abla Mekanic de o periyotta iki defa Sırplara esir düştüğünü, kocasının ise Srebrenitsa’ya, askeri birlikle kenti savunmak için giderken öldürüldüğünü kaydetti.
Mekanic şöyle devam etti:
“Annemi ve kız kardeşimi bulduğumda, annem düzgün durumda değildi. Kendini kaybetmiş üzereydi; bana sarılmadı, beni özlemediğini düşündüm lakin babamın ve erkek kardeşimin Sırplar tarafından götürüldüğünü söylediler. Annem uzun bir müddet uyuyamadı, Srebrenitsa’da yaşananları anlattığında neden uyuyamadığını yeterli anlıyorum. Savaştan evvel babamız çalışıyordu, konutumuzda her vakit keyifli bir hava vardı. Her vakit o hoş anları hatırlıyorum. Hayalimde her vakit Çetniklerden kaçtığımı görüyorum. Her yıl cenaze namazları kılındığında, o gün yaşadıklarımıza geri dönüyorum. Her şeyi hatırlıyorum, çok güç.”
Yaşadıkları acıları asla unutamadıklarını belirten Mekanic, “Evimizi yaktıklarında çok ağladım lakin insanların öldürüldüğünü görünce konutun hiçbir manası olmadığını gördüm.” diye konuştu.
Mekanic, sokakta yürüyen yaşlıları gördüğünde babasını anımsadığını söyleyerek “Benim babam da o denli olabilirdi lakin o artık yok.” sözünü kullandı.
Srebrenitsa’da ne oldu?
Srebrenitsa’nın 11 Temmuz 1995’te Ratko Mladic komutasındaki Sırp birliklerce işgal edilmesinin akabinde Birleşmiş Milletler (BM) bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, daha sonra Sırplara teslim edildi.
Kadın ve çocukların Boşnak askerlerin denetimindeki bölgeye ulaşmasına müsaade veren Sırplar, en az 8 bin 372 Boşnak erkeği ormanlık alanlar, fabrikalar ve depolarda katletti. Katledilen Boşnaklar, toplu mezarlara gömüldü.
Hollanda’nın Lahey kentindeki Milletlerarası Adalet Divanı, 2007’deki kararında, Eski Yugoslavya Memleketler arası Ceza Mahkemesinden (ICTY) gelen ispatlar doğrultusunda, Srebrenitsa ve civarında yaşananları “soykırım” olarak nitelendirdi.
Savaşın akabinde kayıpları bulmak için başlatılan çalışmalarda, toplu mezarlarda cesetlerine ulaşılan kurbanlar, kimlik tespitinin akabinde her yıl 11 Temmuz’da Potoçari Anıt Mezarlığı’nda düzenlenen merasimle toprağa veriliyor.
Potoçari Anıt Mezarlığı’nda bugüne kadar 6 bin 751 kurban toprağa verilirken 250 kurban ailelerinin isteğiyle mahallî mezarlıklara defnedildi. Srebrenitsa soykırımında hayatını kaybeden ve cenazesine ulaşılamayan 1000’den fazla kişi bulunuyor.
Srebrenitsa soykırımının 29’uncu yıl dönümünde, 11 Temmuz’da, kimlik tespiti yapılan ve ailesinin onay verdiği 14 soykırım kurbanı daha Potoçari Anıt Mezarlığı’na defnedilecek.
Muhabir: Ahmet Nurduhan
BALKAN YEMEKLERİ
3 gün önceHABERLER
12 gün önceKÖŞE YAZARLARI
21 gün önceHABERLER
07 Kasım 2024