Türksat 6A’nın uzaya fırlatılmasından Amazon’da yeni kurbağa çeşidi keşfine temmuzdaki bilimsel gelişmeler

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

İSTANBUL (AA) – Bilim ve teknoloji alanındaki ilerlemeler, kozmosun derinliklerinde saklı kalan sırları aydınlatarak insanlık sorunlarına yeni anlayışlar ve tahliller sunmaya devam ediyor.

Bu kapsamda AA muhabiri, temmuzda öne çıkan bilimsel gelişme ve keşifleri derledi.

Uzay teknolojisindeki gelişmeler

Türkiye’nin birinci yerli ve ulusal haberleşme uydusu Türksat 6A, 9 Temmuz’da ABD’nin Florida eyaletinde bulunan Cape Canaveral’daki fırlatma merkezinden, SpaceX firmasının Falcon 9 roketiyle uzaya fırlatıldı.

Türksat 6A’nın uzaya gönderilmesinin akabinde, Türkiye kendi haberleşme uydusunu üretip uzaya gönderebilen 11 ülke ortasında yer aldı.

Uzaydaki etkin uydu sayısı 9’a yükselen Türkiye’nin bu deneyim sonucunda uydu ihracatçısı pozisyonuna yükselmesi bekleniyor.

Öte yandan, ABD Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve Kanada Uzay Ajansı (CSA) ile ortak çalışmasının eseri olan James Webb Uzay Teleskobu, 326 milyon ışık yılı uzaklıktaki iç içe geçmiş iki galaksiyi görüntüledi.

NASA, Penguen NGC 2936 ve Yumurta NGC 2937 olarak isimlendirilen bu galaksilerin on milyonlarca yıldır etkileşim içinde olduğunu ve birleşerek tek bir galaksi haline geleceğini belirtti.

Sağlık alanındaki gelişmeler

Ampute bireylerin, hudut sistemi merkezli teknolojiyle geliştirilen biyonik bacak sayesinde doğal yürüme suratlarını geri kazandığı gözlemlendi.

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü tarafından yapılan araştırmada, biyonik bacak kullanan şahısların, standart protez kullananlara nazaran yüzde 41 daha süratli hareket ettiği ve dans ile koşma üzere aktivitelerde de başarılı olduğu tespit edildi.

Araştırma, biyonik bacakların kaslara yerleştirilen sensörler aracılığıyla hareket kabiliyeti kazandığını ve bu teknolojinin protez imalinde kıymetli değişiklikler yaratabileceğini ortaya koydu.

Temmuz ayında öne çıkan bilimsel keşifler ortasında, bilim insanlarının şimdiye kadar çıkarılan en ayrıntılı beyin haritasını kullanarak, sözlerin manalarını belirleyen nöronları tespit etmesi oldu.

Haritanın incelenmesi sonucunda, beyindeki prefrontal kortekste bulunan yaklaşık 300 nöronun, sözlerin manalarına nazaran reaksiyon verdiği belirlendi.

Deneklere dinletilen 450 söz üzerinden yapılan tahlilde, benzeri manadaki sözlere birebir nöronların reaksiyon verdiği fakat soyut sözlere farklı nöron kümelerinin cevap verdiği ortaya çıktı. Bu bulguların, konuşma yetisini kaybetmiş bireylere yardımcı olabilecek yeni teknolojilerin ve beyin-bilgisayar arayüz aygıtlarının geliştirilmesinin önünü açabileceği kestirim ediliyor.

Havadan toplanan su milyarlarca beşere pak içme suyu sağlayabilecek

İçme suyu kaynaklarının azaldığı ve pak su kaynağı arayışlarının öne çıktığı bir periyotta ABD’de bilim insanları, havadaki su moleküllerini toplayarak içme suyuna dönüştürebilen aygıt geliştirdi.

Utah Üniversitesi mühendisleri tarafından tasarlanan aygıt, metal-organik yapıda higroskopik gereç kullanarak su buharını toplamasının akabinde ısıtarak sıvı hale getiriyor.

Bu teknoloji sayesinde, su kıtlığı yaşayan milyarlarca beşere pak içme suyu sağlanabilecek.

Hayvanlar alemindeki gelişmeler de dikkat çekti

Bilim insanlarının yeni hayvan ve bitki tipi keşifleri bu alanlardaki yeni sırları gün yüzüne çıkarırken Güney Amerika ülkesi Ekvador’daki Amazon Ormanları’nda yeni bir cam kurbağa çeşidi keşfedildi.

Keşfin, Kutuku Sıradağları’nda gerçekleşmesi nedeniyle “Centrolene Kutuku” ismi verilen kurbağa, karın bölgesinin şeffaf olması ve iç organlarının görülebilmesi nedeniyle “cam” olarak isimlendiriliyor.

Cam kurbağaların jenerasyonunun tehlike altında olduğunu aktaran araştırmacılar, Kutuku Sıradağları’nın müdafaa altına alınmasını ve buradaki yasa dışı madenciliğin durdurulması davetinde bulundu.

Bu ayın öne çıkan başka gelişmesi ise şempanzelerin kendi ortalarındaki konuşma yapılarının ve bağlantı biçimlerinin insanlara benzediğinin tespit edilmesi oldu.

Bilim insanları, bu kapsamda, Uganda ve Tanzanya ormanlarındaki 5 yabanî şempanze topluluğundaki 250’den fazla şempanzenin birbirleriyle bağlantılarını inceledi.

Araştırmada, konuşma sırasının kendilerine gelmesini bekleyen ve sırayla konuşan yabanî şempanzeler, bilgi alışverişinde bulunduğunda “hızlı tempolu dönüşler” yaparken, vakit zaman da birbirlerinin kelamını kestiği gözlemlendi.

Ayrıca araştırmada, şempanzelerin konuşurken jest ve mimik kullandıkları da vurgulandı.

Muhabir: Sercan İrkin