0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

WASHINGTON DC (AA) – ABD’de 5 Kasım’da yapılacak başkanlık seçimleri için geri sayım sürerken, Demokrat aday Harris ile Cumhuriyetçi aday Trump, ABC News kanalında yayınlanan ve yaklaşık 1,5 saat süren canlı yayın tartışma programında kozlarını paylaştı.

Canlı yayının başında el sıkışan iki aday, vakit zaman hararetli geçen tartışma boyunca birbirinden farklı siyaset tekliflerini sıralarken bilhassa iktisada, kürtaj ve hudut güvenliği hususlarında önemli halde birbirinden farklılaştı.

Ana başlık ekonomi

Programın başında yüklü olarak Amerikan iktisadını konuşan iki isim, kendi devirlerinde ekonomiyi toparladıklarını lakin öbür idarenin ülke iktisadını bozduğunu savundu.

Kendisinin orta sınıf bir aileden geldiğini anlatan Harris, daha evvel açıkladığı iktisat programının ayrıntılarını bir kere daha lisana getirdi.

Yeni kurulan şirketler için vergi indirimini 5 bin dolardan 50 bin dolara çıkarmayı planladığını kaydeden Harris, çocukları olan aileler için 6 bin dolara kadar vergi indirimi getireceğini belirtti.

Özellikle küçük işletmeler için önemli teşvik ve vergi indirimleri üzerinde çalıştıklarını anlatan Harris, mevcut küçük işletmelerin büyümesine de yardımcı olmayı hedeflediğini, genişlemek isteyen küçük işletmelere düşük faizli yahut faizsiz krediler sağlayacaklarını söyledi.

Trump ise kendi devrinde ABD tarihinin en düzgün iktisadını yarattıklarını ve bunu Biden-Harris ikilisinin kısa müddette bozduğunu savunarak, son 2 yıldır halkın büyük kısmının enflasyonla uğraş etmek zorunda kaldığını belirtti.

Kendi periyodunda Çin’e koyduğu gümrük vergileriyle yüz milyarlarca doların ABD’ye dönmesini sağladığını anlatan Trump, Biden’ın iş başına gelince birinci iş olarak bu gümrük vergilerini kaldırdığını savundu.

Trump’a yanıt veren Harris, “Donald Trump bize Büyük Depresyon’dan bu yana en makus işsizliği bıraktı. Donald Trump bize son yüzyıldaki en berbat kamu sıhhati epidemisini bıraktı.” diye konuştu.

Harris’e karşılık veren Trump ise bunun hakikat olmadığını, kendi devrinde iktisadın ve istihdamın epey uygun datalara sahip olduğunu tabir etti ve Kovid-19 salgını devrinde de güzel iş çıkardıklarını savundu.

Trump’a “2025 Projesi” isimli Cumhuriyetçi bir kümenin hazırladığı raporu hatırlatan Harris, raporda yazılan hususların ABD’ye büyük ziyanlar verebilecek potansiyele sahip olduğunu savunurken, Trump ise kelam konusu kümeyle bir münasebetinin olmadığını ileri sürdü.

Trump, konuşmasının bir yerinde, “O bir Marksist, bunu herkes biliyor. Babası, Marksist bir profesördü, kızına güzel öğretmiş.” diye konuştu.

Kürtaj tartışması

Tartışmanın en hararetli kısımlarından biri olan kürtaj konusunda Harris ile Trump, birbirlerine zıt görüşlerini ortaya koyarak kendi seçmenlerine bildiri verdi.

Trump’ın bayanların kürtaj hakkını onların elinden almaya çalıştığını ve buna hakkı olmadığını vurgulayan Harris, lider olması halinde bu mevzuda net adımlar atacağı iletisini verdi.

6. haftadan sonra kürtajın yasak olması gerektiğini savunan Trump, bu hususta daha evvel yaptığı açıklamaları yineledi ve kürtaj konusundaki kararların federal seviyede değil, eyaletler seviyesinde alınması gerektiğini belirtti.

Sınır güvenliği kısmında “evcil hayvan yeme” tartışması

ABD’de Demokratlarla Cumhuriyetçiler ortasındaki ana tartışma hususlarından biri olan hudut güvenliği konusunda da önemli tartışma yaşayan iki aday, birbirlerinden epeyce farklı perspektifleri ortaya koydu.

Biden idaresinin farklı ülkelerden gelen yasa dışı göçmenleri sondan kolay kolay içeri aldığını ve bu şahısların birçoklarının hatalı olduğunu savunan Trump, Ohio eyaletinin Springfield bölgesinde birtakım kaçak göçmenlerin bölge sakinlerinin evcil hayvanlarını yediği argümanını sahneye taşıdı.

Sunucunun, kelam konusu tezin yetkililerce yalanlandığını hatırlatması üzerine argümanını yineleyen Trump, “Springfield’da köpekleri yiyorlar. Oraya gelen beşerler (yasa dışı göçmenler) orada yaşayan sakinlerin evcil hayvanlarını yiyorlar.” dedi.

Sınır güvenliği konusunda Biden-Harris ikilisini suçlayan Trump, Biden idaresinin 3,5 yıldır vazifede olduğunu ve Harris’in bu akşam sıraladığı hususları neden bu mühlet içinde yapmadığını sordu.

Dış siyasette Ukrayna savaşı: Trump’tan savaşı 24 saatte bitiririm açıklaması

Programın dış siyaset kısmında yüklü olarak Rusya-Ukrayna savaşı tartışılırken, Gazze’deki son durum ve Orta Doğu’ya ait de adaylar görüşlerini paylaştı.

Ukrayna savaşından ötürü Biden idaresinin suçlayan Trump, Harris’in Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile savaştan 3 gün evvel müzakere yaptığını lakin bundan başarısız olduğunu sav etti.

Trump’ın argümanını yalanlayan Harris ise Putin’le müzakere görüşmesi yapmadığını, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile ise tekraren görüştüğünü anlattı.

Başkan seçilmesi halinde Ukrayna’daki savaşı 24 saat içinde bitirebileceğini savunan Trump, “Savaşın bitmesini ve milyonlarca insanın ölmemesini istiyorum. Biden’ın Putin’le nasıl konuşulacağı hakkında hiçbir fikri yok. bu savaşı nasıl durduracağı hakkında da bir fikri yok. Ben daha lider olmadan bu muahedeyi sağlayacağım.” formunda konuştu.

Ukrayna’daki durumun asıl muhatabının Avrupa olduğunu ve bu ülkelerin NATO ittifakı içinde daha fazla ödeme yapması gerektiğini lisana getiren Trump, “Biden ile Harris, Avrupa’dan benim NATO’da yaptığım üzere isteme (katkı hissesini artırma) cüretine sahip değilsiniz.” dedi.

Trump, Biden idaresinin Ukrayna’dan ötürü Rusya’ya yüklendiğini fakat yeniden Biden’ın Rusya ile Almanya ortasındaki Kuzey Akım 2 boru sınırına onay verip ABD’deki XL boru sınırını ise kapattığını söyledi.

Harris ise ABD olarak “Rusya’nın işgali karşısında” demokrasi ve milletlerarası hukuku savunmaları gerektiğini tabir ederek Ukrayna’ya güçlü takviye vermeye devam edeceklerini vurguladı.

Gazze’deki insani kriz

Programın Gazze ile ilgili kısmında iki aday da İsrail’e net biçimde takviye verirken Trump, İsrail’e şartsız takviye silah dayanağı sağlayan Biden idaresinin lider yardımcısı olan Harris’i “İsrail’den nefret etmekle” suçladı.

İsrail’e verdikleri dayanağın devam edeceğini ima eden Harris, her şeyin 7 Ekim’deki Hamas hücumlarıyla başladığını savundu.

O gün yaşananları anlatan Harris, “O gün de bugün de İsrail’in kendini savunma hakkı olduğunu söylüyorum. Lakin şu da bir gerçek ki ortalarında bayan ve çocukların da olduğu çok fazla günahsız Filistinli öldürüldü. Bu savaş sona ermeli, çabucak sona ermeli.” dedi.

İsrail ile Hamas ortasında bir ateşkesin sağlanması ve esirlerin özgür bırakılması gerektiğini kaydeden Harris, bunun için ağır formda çalıştıklarını belirtti.

“İki devletli tahlil için bir yol çizmeliyiz”

Harris, bölgede barışçıl bir tahlil konusunda ise şunları söyledi:

“İki devletli tahlil için bir yol çizmeliyiz, bu tahlil içerisinde İsrailliler için de Filistinliler için de güvenlik olmalı. Gazze’yi yine inşa edebileceğimiz, Filistinlilerin hak ettikleri üzere güvenlik, onur ve kendi geleceklerine karar verme imkanlarını olduğu iki devletli tahlil olmalı. Lakin bir bahiste sizi temin ederim, İsrail’e her vakit kendini savunma imkanını vereceğim.”

Öte yandan Trump ise, “Esirleri Hamas’ın elinden nasıl kısa müddette kurtaracaksınız?” formundaki soruya, “Eğer ben lider olsaydım bu (Gazze’deki savaş) hiç başlamazdı. Şayet ben lider olsaydım Rusya asla Ukrayna’ya saldırmazdı.” dedi.

Harris’in İsrail’den nefret ettiğini savunan Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ABD Kongresinde yaptığı konuşmada Harris’in Kongre’de olmadığını hatırlattı.

“Eğer o lider olursa İsrail 2 yıl içinde ortadan kalkar”

Trump, “Eğer o lider olursa İsrail 2 yıl içinde ortadan kalkar.” argümanını lisana getirdi ve Harris’in tıpkı vakitte Arap halklarından ve Musevilerden nefret ettiğini savundu.

Biden idaresinin İran’a 300 milyar dolar kaynak sağladığını ve Tahran’ın da bu paraları Hamas ve Hizbullah üzere örgütlere dağıttığını savunan Trump, “(Başkan olursam) Süratli biçimde muahedeyi sağlayacağım. Rusya ile Ukrayna ortasındaki savaşı sona erdireceğim. Hatta seçimleri kazanırsam lider olmadan bile evvel bunu yapacağım.” halinde konuştu.

Canlı yayının kapanış konuşmaları kısmında Harris, ülke olarak ileriye bakmaları gereken bir vakitte olduklarını ve Trump’ın ülkeyi geriye götüreceğini savunurken, Trump ise 3,5 yıldır iktidarda olan Harris’in Biden siyasetlerini tekrar edeceğini ve şimdiye kadar idaresinin bir şey yapmadığını savundu.

İki rakibi birinci kere karşı karşıya getiren canlı yayında Trump’ın toplam 42 dakika 52 saniye, Harris’in ise 37 dakika 36 saniye konuştuğu kaydedildi.

Öte yandan canlı yayının akabinde iki taraf da kendilerinin gecenin galibi olduğunu açıklarken, salonun dışında toplanan Demokratlarla Cumhuriyetçiler ortasında arbede yaşandığı bildirildi.

Muhabir: Hakan Çopur