0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

CENEVRE (AA) – Türkiye, Sierra Leone ve Surinam işbirliği ve öteki ortakların katkılarıyla “Zehirli Hususlar, Sıfır Atık, Bayanlar ve İnsan Hakları” bahisli panel düzenlendi.

BM Cenevre Ofisi’nde devam eden İnsan Hakları Kurulu’nun 57’nci Oturumu kapsamında düzenlenen aktiflikte, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın öncülüğünde 2017’de başlattığı Sıfır Atık Hareketi’nin ideolojisi ve somut sonuçlarının yanı sıra iklim değişikliği, çevresel kriz, kirlilik ve atıkların bayanların hayatında oluşturduğu sıkıntılara değinildi.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’ın görüntü ileti gönderdiği programa, Türkiye’nin BM Cenevre Ofisi nezdindeki Daimi Temsilcisi Büyükelçi Burak Akçapar, Sierra Leone’nin BM Cenevre Ofisi nezdindeki Daimi Temsilcisi Büyükelçi Lansana Gberie, Cenevre Etraf Ağı Koordinatörü Diana Duarte Rizzoli’nin yanı sıra BM Etraf Programı (UNEP), BM Bayan Ünitesi (UN Women), BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği ve öbür ilgili kuruluşlardan panelistler katıldı.

Bakan Göktaş, gönderdiği görüntü bildirisinde, toplantının yararlı kararlar almak için bir fırsat sağlayacağını ümit ettiğini kaydederek, dünyanın çeşitli bölgelerinin hala farklı zorluklarla karşı karşıya olduğunu söyledi.

Göktaş, “Bugün iklim değişikliğinin ve etraf kirliliğinin olumsuz tesirleri en fazla bayanları ve çocukları etkiliyor. Hepimizin bildiği üzere, artan endüstrileşme ile birlikte, insan ve toplum sıhhatini olumsuz etkileyen durumlarla daha sık karşı karşıya kalıyoruz. Giderek büyüyen hudut ötesi kirlilik sorunu, tabiatın önemli biçimde tahrip olmasına neden oluyor. İklim değişikliğinin ekosistemleri ve insan sıhhatini önemli biçimde etkileyen bir sorun olduğu da kuşkusuz açıktır. Ne yazık ki, bu olumsuz etkiyi bayanlar üzerinde daha besbelli ve önemli biçimde gözlemliyoruz.” dedi.

Çevre kirliliğinin, bayanların üreme sıhhatini etkilediğini, doğum sırasında önemli sıhhat problemlerine neden olduğunu ve kanser riskini artırdığını vurgulayan Göktaş, bakım yükünün büyük bir kısmını üstlenen bayanların, etraf kirliliği nedeniyle sıhhati bozulan öteki aile üyelerinin sıhhat ve bakımının yönetilmesi konusunda da artan taleplerle karşı karşıya kaldığına dikkati çekti.

Göktaş, “Özellikle kırsal alanda, toprağın ve suyun kirlenmesi, daha çok bayanların bilhassa besin üzere temel muhtaçlıklarını karşılamalarını da güçleştiriyor. Etraf problemleri, ekimden hasada varana kadar tarım ve çiftçilik üzere çoğunlukla bayanların çalıştığı kesimlerde halihazırda var olan eşitsizlikleri artırıyor.” diye konuştu.

Çevre kirliliği ve ziyanlı atık sorununun, toplumsal adalet ve eşitlik üzerinde ekstra yük olarak ortaya çıktığına işaret eden Göktaş, etraf kirliliğini, neden olduğu sorunları azaltmak istikametiyle değerlendirmenin yanı sıra bayanların önder rolde kirliliğin temel nedenlerini görüşmek için etkin iştiraklerinin sağlanması istikametiyle de ele almaları gerektiğinin altını çizdi.

Bakan Göktaş, şunları söyledi:

“Şunu bilhassa vurgulamak isterim ki; Türkiye, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde, etraf kirliliği ve iklim değişikliği ile uğraşta kararlı adımlar atan ve ulusal şartlar kapsamında tesirli bir strateji yürüten bir ülkedir. Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi’nin himayelerinde yürütülen ve Türkiye’de başlayıp global bir ivme kazanan Sıfır Atık projesi de Türkiye’nin çevresel sürdürülebilirlik konusundaki kararlılığını açıkça ortaya koyuyor. Bilhassa bu hususta bayan haklarının önceliklendirilmesi değerli gündem unsurlarımızdan biridir. Bu kapsamda, Pekin Deklarasyonu ve Sürdürülebilir Kalkınma Gayeleri ile uyumlu bir formda çalışmalarımızı yorulmadan sürdürüyoruz. Hayata geçirdiğimiz projelerle bayan erkek eşitliğinin sağlanması ve iklim değişikliği bağlamında bayanların güçlendirilmesi konusunda kıymetli ilerlemeler kaydettik. 2024-2028 yıllarını kapsayan ‘Kadının Güçlenmesi Strateji Evrakı ve Hareket Planımızın’ ana siyaset eksenlerinden biri etraf ve iklim değişikliğidir. Ayrıyeten kesintisiz olarak bayan girişimciliğini teşvik ediyor ve bayan kooperatiflerini güçlendiriyoruz.”

Cenevre Etraf Ağı Koordinatörü Rizzoli de panelin açılışında yaptığı konuşmada, Sıfır Atık Hareketi konusunda Türkiye ve Emine Erdoğan’ın öncü rolüne işaret etti.

“Zehirli unsurlar, kirlilik ve atıkların neden olduğu ziyanlar orantısız formda bayanları etkiliyor”

Büyükelçi Akçapar ise programa katılan tüm konuşmacı ve panelistlere teşekkürlerini iletti.

“Bugün burada devlet liderlerimizin eşleriyle birlikte BM Genel Sekreteri’nin Sıfır Atık Yüksek Seviyeli Şahsiyetler Müşavere Şurası’nda vazife alarak büyük bir misyonu sürdüren Sierra Leone ve Surinam’ın yanında olmaktan onur duyuyorum.” diyen Akçapar, Sıfır Atık Hareketinin, daha etraf dostu tüketim modellerini teşvik ederek ve dairesel bir ekonomiyi ilerletmek hedefiyle atık kirliliği krizini ele aldığını bildirdi.

Akçapar, Danışma Kurulu üyelerinin, Türkiye tarafından sunulan ve 105 ortak sponsor ülke tarafından desteklenen Genel Heyet kararının uygulanmasına yönelik farkındalık oluşturma ve en âlâ uygulamaları paylaşma yoluyla mahallî ile ulusal sıfır atık teşebbüslerini teşvik ettiğini kaydetti.

“BM Sıfır Atık Kararı’nın ulusal ve global seviyelerde uygulanmasının iklim değişikliğiyle gayrete, Sürdürülebilir Kalkınma Gayelerine ulaşılmasına ve bilhassa sağlıklı etraf hakkı olmak üzere insan haklarının teşvik edilmesine katkıda bulunacağından eminiz.” sözlerini kullanan Akçapar, bu hareketin içinde bayanların rolü vazgeçilmez olduğunu vurguladı.

Akçapar, “Zehirli unsurlar, kirlilik ve atıkların neden olduğu ziyanlar orantısız halde bayanları etkiliyor. Bayanlar birebir vakitte çevresel zorluklara tesirli tahliller getiriyor ve sıfır atık uygulamalarına öncülük ediyor.” dedi.

“Sıfır Atık Hareketi, tüm hayat döngüsünde atıkların ortadan kaldırılmasına yönelik bir girişim”

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Genel Müdür Yardımcısı İrde Çetintürk Gürtepe de programa görüntü ileti ile katılarak yaptığı konuşmada, dünya nüfusunun süratle büyüdüğüne ve kaynak gereksiniminin da arttığını dikkati çekti.

Gürtepe, “Özellikle kaynak kullanımının artması, atık ve emisyonların artmasıyla birleşince iklim değişikliği, su kıtlığı ve hava kirliliği üzere birçok olumsuz duruma neden olmuş ve ne yazık ki ekosistemdeki dengeyi bozdu. Bu manada, Sayın Emine Erdoğan’ın liderliğinde ülkemizde yürütülen ‘Sıfır Atık Hareketi’, dairesel iktisada geçiş vizyonu ve atığın bir kaynak olduğu anlayışıyla, sağlıklı ekosistemlerin taşıma kapasitesi içinde insanların yaşadığı kentlere ve ömür ortamlarına yüksek ömür kalitesi sunmayı, global meselelere tahliller getirmeyi hedefliyor.” dedi.

Sıfır Atık Hareketi’nin yalnızca bir atık toplama yahut geri dönüşüm programı olmadığını vurgulayan Gürtepe, bunun, tüm ömür döngüsünde atıkların ortadan kaldırılmasına yönelik bir teşebbüs olduğunu söyledi.

Gürtepe, global manada Sıfır Atık Hareketi ve kazanımlarına da işaret ederek, “Proje başladığında yalnızca yüzde 13 olan geri dönüşüm oranını 2023 sonunda 35’e çıkardık. Projenin başlangıcından bu yana toplamda yaklaşık 60 milyon ton geri dönüştürülebilir atık işlenerek iktisada kazandırıldı.” diye konuştu.

Programa görüntü bildiri ile katılan BM’nin zehirli hususlar ve insan hakları konusundaki Özel Raportörü Marcos Orellana ile öteki panelistler, Sıfır Atık Hareketi konusunda Türkiye’nin ve Emine Erdoğan’ın rolünü vurguladı.

Muhabir: Muhammet İkbal Arslan