0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

VAN (AA) – Gürpınar ilçesinde, Urartu Krallığı’nın en parlak
döneminde yaptırılan Çavuştepe Kalesi’nde hem hafriyat ve onarım
çalışmaları hem de yüzey araştırmaları devam ediyor.

Van
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı ve Arkeoloji Kısım
Başkanı Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu başkanlığında yürütülen çalışmalarda
ortaya çıkarılan metal buluntuların tahliline başlandı.

Çekya’daki
Charles Üniversitesi Klasik Arkeoloji Enstitüsü’nden Dr. Marek Vercik
ve Almanya Max Planck Enstitüsü’nden Doç. Dr. Ümit Güder, “Anadolu’da
Metal Alaşımların Bilinmeyen Tarihi Projesi” kapsamında kalede araştırma
yaptı.

Tarihi kaledeki hafriyatlarda şimdiye kadar
elde edilen bronz kemer, bilezik, pazıbent, yüzük üzere takı ile bıçak ve
hançer modüllerini inceleyen akademisyenler, beraberinde getirdikleri
son teknolojik tahlil aygıtıyla, metal buluntuların cinsi, üretim tarihi
ve üretildiği atölyelerle ilgili bilgi topladı.

“Karbon tahlilleri yaparak tarihlerini ortaya koyacağız”

Çavuşoğlu, AA muhabirine, hafriyat devirlerinde ele geçen metal buluntuların tahlilini yapmaya başladıklarını söyledi.

Analiz
sonuçlarına nazaran metal buluntuların üretildiği atölyelerin yerlerini de
tespit edebileceklerini anlatan Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

“Atölyelerle
ilgili 1980’de yürütülen arkeolojik hafriyatlarda 6 eritme ocağından kelam
ediliyor. Bizler de yüzeyde elde ettiğimiz metal buluntuların
analizlerini yapıp öteki yapıtlarla karşılaştırmasını yapacağız. Yurt
dışından gelen akademisyenlerle yürüttüğümüz tahlil çalışmalarıyla metal
buluntuların kaynağını yani nerde üretildiğini belirleyeceğiz.
Çalışmayla bu atölyelerin Urartu periyodu mi yoksa Urartu sonrasındaki
döneme mi ilişkin bu, tespit edilecek. Karbon tahlilleri yaparak tarihlerini
ortaya koyacağız. Velhasıl metalin içeriği, tarihi ve üretildiği
atölyeyle ilgili bilgi ortaya çıkacak. Metal buluntuların tahlillerinin
bir kısmını alanda yaptık. Birinci tahlillerde metallerin Urartu devrine
ait olduğu fikri ortaya çıktı.”

“Çalışmaların yeni boyut kazandıracağını düşünüyorum”

Doç.
Dr. Ümit Güder ise bakır işlemeciliğinde geniş teknikler uygulayan ve
büyük ölçüde üretim gerçekleştiren Urartularda metal üretiminde
kullanılan teknolojinin kaynağını araştırdıklarını söz etti.

Kalede
varlıklı bakır içerikli buluntuların elde edildiğini anlatan Güder,
“Çalışmalarımızı daha evvel bir atölyenin varlığından kelam edilen Haldi
Tapınağı’nda ağırlaştırdık. Metallerin tahlillerini yerinde yaparak ne
tür buluntular olduğunu, ne tip üretimler gerçekleştirildiğini ve üretim
tarihlerine ulaşmaya çalışıyoruz.” dedi.

Urartu bronzlarında sıklıkla rastlanan çinkonun kaynağını bulmak istediklerini belirten Güder, şöyle devam etti:

“Çinko
ve bakır yan yana getirildiğinde pirinç elde ediliyor. Bunlara bronz
eklendiğinde altına yakın renk elde ediliyor. Birçok Urartu metal
analizinde çinkonun şuurlu bir formda elde edildiğine yönelik
bulgular kelam konusu. Münasebetiyle teknolojinin uygulanıp uygulanmadığını
ve Urartu kökenli olup olmadığına yönelik bulgular elde etmeye
çalışıyoruz. Proje kapsamındaki en değerli aygıtımız yerinde ve hasarsız
analiz yapabilen XRF tahlil aygıtıdır. Bu aygıt sayesinde buluntuların
sınıflandırmasını alanda yapabildik.”

Dr. Marek
Vercik de “Urartu Krallığı’nın metal üretim teknolojisinde üst sıra
olması beni şaşırttı. Yapacağımız çalışmaların yeni boyut
kazandıracağını düşünüyorum. Urartuları bakır üretim teknolojilerine
dayanarak söylemiyorum. Urartuların bölgesel olarak da metal ve farklı
objelerin üretiminde ileri bir uygarlık olarak ortaya çıkarabilecek
bilgiler elde edeceğimizi düşünüyorum.” biçiminde konuştu.

Muhabir: Mesut Varol