Batı’nın İsrail’e dayanağı hafızalara kazındı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

ANKARA (AA) – Anadolu Ajansının (AA) “İsrail’in Gazze’deki Soykırımının 1. Yılı” başlıklı evrakının birinci haberinde, başta ABD olmak üzere Batı ülkelerinin bilhassa 7 Ekim’den bu yana İsrail’e sağladığı takviyeye ait bilgiler derlendi.

ABD, İngiltere, Almanya, Fransa ve İtalya başta olmak üzere Batı ülkeleri, 7 Ekim 2023’ün akabinde İsrail’in “kendisini ve halkını savunma çabalarına” takviye vereceklerini bildirdi. Başta ABD ve İngiltere olmak üzere bu ülkeler, İsrail’in “kendini savunma hakkı” olduğunu söyleyerek bunun için yapabilecekleri tüm yardımı sağlayacakları taahhüdünde bulundu.

ABD, 18 Ekim 2023’te Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunda (BMGK) Gazze’ye insani yardım sağlanması için çatışmalara “ara verme” davetinde bulunan karar tasarısını veto etti. Tıpkı formda 25 Ekim’de de İsrail-Filistin çatışmasına yönelik gelişmelere ait ABD ve Rusya tarafından sunulan iki farklı karar tasarısı, karşılıklı veto edildi.

Bu devirde Batı ülkelerinden İsrail’in Gazze’deki akınlarına hiçbir kınama yapılmazken, Gazze’de net formda “ateşkes” sağlanması için de uzun bir müddet davette bulunmadı. Bu kapsamda ABD, 8 Aralık’ta BMGK’de Gazze’de hemen insani ateşkes talep edilen karar tasarısını veto etti.

BM Genel Heyetinde, 13 Aralık’ta düzenlenen Özel Acil Filistin oturumunda Mısır tarafından ortaya koyulan ve Türkiye de dahil yaklaşık 100 ülkenin eş sunucusu olduğu karar tasarısı, 10 “hayır” oyuna karşı 153 oyla kabul edildi. Gazze’de ivedilikle insani ateşkes talebinde bulunulan karar tasarısına “hayır” oyu kullanan ülkeler Avusturya, Çekya, Guatemala, İsrail, Liberya, Mikronezya, Nauru, Papua Yeni Gine, Paraguay ve ABD oldu.

BMGK’de Gazze’de kalıcı ve sürdürülebilir ateşkese dönüşecek formda ramazan ayında ivedilikle ateşkes sağlanması talep edilen karar tasarısı, 7 Ekim’den itibaren İsrail’in akınları devam etmesine karşın 25 Mart’ta kabul edilebildi.

15 üyeli BMGK’de süreksiz üyeler Cezayir, Ekvator, Guyana, Japonya, Malta, Mozambik, Güney Kore, Sierra Leone, Slovenya ve İsviçre tarafından hazırlanan karar tasarısı, 14 “evet” ve 1 “çekimser” oyla kabul edildi. ABD çekimser oy kullandı.

Batı ülkelerinin İsrail’e memleketler arası alanda desteği

7 Ekim 2023’ten bu yana 10 kez “Orta Doğu” cinsine çıkan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, bu ziyaretlerin 9’unda başka bölge ülkelerinin yanı sıra İsrail’i ziyaret etti.

ABD’nin İsrail’i kınamamasının yanı sıra, İsrail Başbakanı Binyamin Netahyahu, 24 Temmuz’da ABD Kongresinde 1 saatlik hitapta bulundu. Kongrede protesto edip kınayanlar olsa da İsrail Başbakanı, birçok Kongre üyesi tarafından ayakta alkışlandı.

Almanya Başbakanı Olaf Scholz da İsrail’i insani prensiplere sahip demokratik bir devlet olarak tanımlayarak, “İşte bu nedenle İsrail ordusunun yaptığı her işte memleketler arası hukuktan kaynaklanan kurallara uyacağından emin olabilirsiniz. Bu bahiste hiç kuşkum yok.” sözünü kullandı.

Federal Meclisteki konuşmasında İsrail ile dayanışmalarının “kelimelerle sonlu olmadığını” vurgulayan Scholz, “Başbakan Netanyahu’dan yakın temas halinde kalmasını ve her türlü takviye muhtaçlığını bize bildirmesini istedim. İsrail’den gelen başka dayanak taleplerini de derhal inceleyecek ve yerine getireceğiz.” dedi.

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da İsrail’e gereksinimi olan her türlü desteği vereceklerini söyledi.

Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, İsrail’e her vakit “koşulsuz destek” vereceklerini söyledi. 7 Ekim’in akabinde İsrail’e “destek” ziyaretinde bulunan birinci önderlerden Von der Leyen de sivil kayıplara karşın her seferinde “İsrail’in kendini savunma hakkına” vurgu yaptı.

Von der Leyen’in Netanyahu hükümetine şartsız takviyesi nedeniyle kimi milletvekilleri, onun da Gazze’deki “soykırımdan” sorumlu olduğunu belirtip tenkitte bulunuyor. Von der Leyen, İsrail’in Gazze’ye devam eden hücumları nedeniyle düzenlenen birçok protestonun da amacı haline geldi.

Gazze’de sivil vefatlar 40 bini aşmasına karşın “insani yardım” davetleri yapılmaya başlansa da İsrail’i Batı ülkeleri kınamamaya devam ediyor. Bölgede itidal davetleri bulunsa da İsrail’in Gazze ve Lübnan’a atakları kınanmazken İsrail’e yapılan en ufak hücumda Batı ülkeleri, Tel Aviv’i her halde destekleyeceklerine dair açıklamada bulunuyor.

Örneğin, ABD Başkanı Joe Biden, İsrail’in Lübnan’a yaptığı hücum ve “sınırlı operasyonları” durdurmasından tatminkar olacağını ve ateşkes olması gerektiğini söylerken, sivil vefatlarına dair rastgele bir kınamada bulunmadı.

Almanya da tıpkı biçimde çatışmaların bölgeye yayılma riskine işaret ederek ateşkesin sağlanması gerektiğini savunsa da İsrail’i kınayan ülkeler ortasında yer almıyor.

İngiltere de son açıklamalarında ateşkesin sağlanması ve Gazze’de insani durumun uygunlaştırılması daveti yapsa da İsrail’in ataklarını kınamıyor. Artık ateşkes davetinde bulunan ülkelerden İtalya da İsrail’in hala “kendini savunma hakkına sahip” olduğunu fakat sivillerin hayatını kaybetmesine neden olan hücumları durdurmaları gerektiğini söylüyor lakin Tel Aviv’i kınamıyor.

Fransa ise öbür ülkeler üzere ateşkes davetinde bulunmasının yanı sıra İsrail’in martta insani yardım yetkililerinin olduğu bölgeye, 10 Ağustos’ta okula ve 12 Eylül’de mülteci kampına hücumlarını kınayarak Tel Aviv’e aylar sonra daha şiddetli reaksiyon gösterdi.

Batı ülkelerinden İsrail’e ağır askeri destek

Stockholm Milletlerarası Barış Araştırmaları Enstitüsünün (SIPRI) aktüel bilgilerine nazaran, 2011-2020’de İsrail’in konvansiyonel silah tedarikinin yüzde 70,2’sini ABD sağladı. ABD’yi, yüzde 23,9 ile Almanya, yüzde 5,9 ile İtalya takip etti. İsrail’e silah tedariki 7 Ekim sonrasında da devam etti.

ABD Kongresi, nisan ayında 95 milyar dolarlık dış askeri yardım paketi kapsamında İsrail’e 17 milyar dolar tahsis edilmesine da onay verdi.

Reuters’a konuşan ve isminin açıklanmasını istemeyen resmi kaynaklar, 7 Ekim 2023-28 Haziran 2024 devrinde ABD’nin İsrail’e bombardıman uçaklarında kullanılan bir tonluk en az 14 bin MK-84 bombası, 6 bin 500 adet 227 kilogramlık bomba, 3 bin hassas güdümlü havadan karaya Hellfire füzesi, 1000 sığınak imha edici bomba, 2 bin 600 havadan atılan küçük çaplı bomba ve öbür mühimmatı sevk ettiğini bildirdi.

İsrailli Haaretz gazetesinin araştırmasına nazaran, 7 Ekim’den Temmuz 2024’e kadar ABD ve dünya genelindeki Amerikan askeri üslerinden kalkan 173 askeri ve sivil kargo uçuşu İsrail’e silah ve cephane taşıdı.

Bu uçakların büyük çoğunluğu İsrail’in güneyindeki Be’er Sheva kenti yakınlarındaki Nevatım Hava Üssü’ne inerken bu uçuşların aylara nazaran dağılımı Ekim 2023’te 22, Kasım 2023’te 47, Aralık 2023’te 32, ocakta 20, şubatta 8, martta 11, nisanda 17, mayısta 7 ve haziranda 9 adet olarak gerçekleşti.

Ayrıca son olarak İsrail Savunma Bakanlığı, 26 Eylül’de yaptığı yazılı açıklamada, Savunma Bakanlığı Genel Müdürü Eyal Zamir’in, Washington’da, Tel Aviv’in 8,7 milyar dolar kıymetindeki Amerikan savaş yardım paketini alması için bir muahede imzaladığını bildirdi.

Avrupa ülkelerinin İsrail’e yaptığı silah ihracatının bedeli son 10 yılda milyarlarca avroya ulaşırken, 2014-2022 yıllarında Avrupa Birliği (AB) ülkelerinden İsrail’e verilen ihracat lisanslarının toplam kıymeti yaklaşık 6,3 milyar avro oldu.

“Silah Ticaretiyle Gayret Kampanyası” (CAAT) bilgi tabanına nazaran, 2015-2020’de Almanya hükümeti İsrail’e en az 1,4 milyar avro kıymetinde silah satışına onay verirken, İngiltere’den birebir devirde İsrail’e savaş uçakları, füzeler, tanklar, hafif silahlar ve mühimmat için bileşenler dahil olmak üzere 426 milyon avroluk askeri ihracat gerçekleştirildi.

Almanya, 7 Ekim’den sonra silah satışını artırdı

Almanya, 2023’te İsrail’e bir evvelki yıla nazaran 10 kat artışla 326,5 milyon avro bedelinde silah teslimatı yaparken, bilhassa 7 Ekim’den sonra silah satışında artış oldu.

İsrail’in Gazze’ye yönelik akınlarının başlamasının akabinde birinci birkaç haftada Almanya hükümeti, İsrail’den gelen silah tedarikine ait 185 ek ihracat lisans başvurusunu onayladı.

Alman hükümetine nazaran 2023’te İsrail’e askeri teçhizat ihracatı için 308 başka lisans onaylandı ve bunların toplam bedeli yaklaşık 327 milyon avro oldu. Bu, onaylanan lisansların toplam bedelinin 32,3 milyon avro olduğu 2022’ye nazaran on kat artış manasına geliyor.

İngiltere, İsrail’in klâsik tedarikçisi

CAAT datalarına nazaran, İngiltere, Batı Şeria ve Doğu Kudüs’ü işgal altında bulunduran İsrail’e 1967’den bu yana askeri materyal satışı yapıyor. İngiltere’den İsrail’e son 10 yılda askeri ekipman ve silah ticaretinin boyutu 495 milyon sterlini buldu.

Son 10 yılda İsrail’e silah satan şirketlere 1335 standart lisans ve 66 açık lisans veren İngiltere, 7 Ekim 2023 ile Mayıs 2024 ​​arasında, askeri ve askeri olmayan kategoriler dahil toplam 108 silah ihracat lisansı verdi.

Diğer ülkeler

İsrail’in Avrupa’daki en büyük tedarikçilerinden İtalya ise hükümetin “insan haklarını ihlal eden ülkelere ihracatı yasaklayan yasalar kapsamında silah satışlarını engelleme güvencesine” karşın sadece 2023 yılının son çeyreğinde İsrail’e az da olsa satış yaptı.

Fransa, “Demir Kubbe” savunma sistemi için kullanılanlar dahil savunma ekipmanlarında kullanılan kesimleri İsrail’e gönderiyor. Sivil toplum örgütleri, Fransa’nın İsrail’e silah satışını durdurması için Fransız devletine dava açtı.

Macaristan da Ağustos 2023’te İsrailli ve Alman şirketlerle ülkenin Zalaegerszeg kentinde insansız hava araçları üretmek üzere muahede imzaladı.

İsveç, Ekim 2023 sonunda Gazze’ye ataklarda ismi geçen İsrailli savunma şirketi Elbit Systems ile yaklaşık 170 milyon dolar bedelinde 10 yıllık mutabakat imzaladı.

Muhabir: Tuğba Altun